Janusz Teodor Dybowski

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Janusz Teodor Dybowski
Data i miejsce urodzenia

1 kwietnia 1909
Zduńska Wola

Data i miejsce śmierci

28 czerwca 1977
Warszawa

Narodowość

polska

Alma Mater

Uniwersytet Wileński
Uniwersytet Poznański

Dziedzina sztuki

dramat, literatura

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi
Grób Dybowskiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (2016)

Janusz Teodor Dybowski (ur. 1 kwietnia 1909 w Zduńskiej Woli, zm. 28 czerwca 1977 w Warszawie) – polski dramaturg i powieściopisarz.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Ukończył Państwowe Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu, następnie studiował prawo na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie oraz ekonomię i filozofię na Uniwersytecie Poznańskim. W latach 1937–1939 był bibliotekarzem i zastępcą dyrektora w Bibliotece Raczyńskich w Poznaniu.

W czasie II wojny światowej przez Węgry przedostał się do wojska polskiego we Francji, następnie trafił do niemieckiej niewoli, skąd zbiegł do Szwajcarii. Podjął studia filozoficzne na uniwersytecie we Fryburgu i w 1944 uzyskał stopień naukowy doktora. W trakcie internowania publikował w piśmie „Pamiętnik Literacko-Naukowy”[1]. W 1945 przeniósł się do Belgii, gdzie objął asystenturę na uniwersytecie w Brukseli. Do kraju wrócił w 1947. Był kierownikiem literackim teatrów w Koszalinie, Olsztynie, Poznaniu, Rzeszowie.

Od 1960 zamieszkał na stałe w Warszawie. Był członkiem Towarzystwa Przyjaciół Zduńskiej Woli. Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera B35-3-19)[2].

We wrześniu 1980 z inicjatywy Towarzystwa Przyjaciół Zduńskiej Woli odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą pisarzowi, na budynku, w którym się urodził (przy ul. Stefana Złotnickiego 13).

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

  1. Paweł Włodkowic. Widowisko historyczne (prapremiera: Poznań, Teatr Nowy 1936)
  2. Stanisław August. Dramat w 3 aktach (druk fragm. pt. Insurekcja [w] "Dziennik Polski" 1936 nr 87)
  3. Von Schwindel w polskim dworze. Komedia w 3 aktach (prapremiera: Teatr im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu, 1937)
  4. Jałmużnik z Poznania – utwór sceniczny ("Wiadomości Literackie" 1938 nr 21)
  5. Cud białych orłów. Misterium ludowe ze wstępem i prologiem, z muzyką F. Nowowiejskiego (praprem. 1939)
  6. Dwie czary – polska noc wigilijna. Utwór dramatyczny (Fryburg 1943)
  7. Dramat mojego ojca. Dramat społeczny w 4 aktach (Bruksela 1945)
  8. Po tej i po tamtej stronie. Sztuka w 3 aktach (Bruksela 1945)
  9. I ty poznasz Marylę... Dramat w 4 częściach (Bruksela 1945)
  10. Spiżowy jeździec. Dramat historyczny (Bruksela 1945)
  11. Słońce w nocy. Komedia w 4 aktach (powst. 1945 ; prapremiera: Poznań, Teatr Polski 1947)
  12. Front doktora Korczaka. Sztuka sceniczna (Warszawa 1948)
  13. Kościuszko w Berville. Sztuka historyczna w 3 aktach (praprem.: Olsztyn, Teatr im. S. Jaracza 1950)
  14. Złoto w dolinie. Utwór dramatyczny (praprem.: Jelenia Góra, Teatr Dolnośląski 1950)
  15. Zieleni się lipa. Montaż sceniczny (praprem.: Rzeszów, Teatr im. W. Siemaszkowej 1954)
  16. Narodziny poety. Dramat w 3 częściach (praprem.: Olsztyn, Teatr im. S. Jaracza 1956)
  17. Pomorskie śluby. Widowisko ("Głos Tygodnia" 1958 nr 34-36)
  18. Ślub czystości. Komedia w 4 aktach ("Teatr Ludowy" 1959 nr 11/12 s. 596-824)
  19. Zapora. Komedia w 3 aktach (Warszawa, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1960)
  20. Życie bez liberii. Pamiętnik (powst. 1957 ; druk fragm. w miesięczniku „Ziemia Kaliska” 1963 nr 10-20)
  21. Gorące wici – powieść historyczna (Warszawa, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1962)
  22. Światło nad Helladą. Powieść historyczna (Warszawa, "Nasza Księgarnia" 1963)
  23. Droga do Warszawy – zarys dramatu w 3 aktach (Warszawa, LSW 1964)
  24. Hołd pruski – powieść historyczna (Warszawa, Ludowa Spółdz. Wyd. 1964)
  25. Ocalenie Syrakuz – powieść historyczna dla młodzieży (Warszawa, "Nasza Księgarnia" 1966)
  26. Błazen starego króla – powieść hist. dla młodzieży (Warszawa, LSW 1967)
  27. Wieża czarnej księżniczki – powieść hist. (Warszawa, LSW 1968)
  28. Bunt Paryża. Powieść historyczna (Warszawa, "Nasza Księgarnia", 1971)
  29. Listopadowa zawierucha. Powieść historyczna z czasów powstania listopadowego (Łódź, Wyd. Łódzkie 1972)
  30. Wojenny pan – powieść (Warszawa, Ludowa Spółdz. Wydawnicza 1972)
  31. Saga grodu nad Prosną – pow. hist. dla młodzieży (Warszawa, "Nasza Księgarnia" 1975)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Jerzy Święch: Literatura polska w latach II wojny. Wyd. VI - 2 dodruk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2010, s. 338-339, seria: Wielka Historia Literatury Polskiej. ISBN 978-83-01-13852-3.
  2. ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2019-02-13] (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Janusz_Teodor_Dybowski&oldid=73187570”