Jaromír Weinberger

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jaromír Weinberger
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

8 stycznia 1896
Praga

Pochodzenie

czeskie

Data i miejsce śmierci

8 sierpnia 1967
St. Petersburg

Przyczyna śmierci

samobójstwo

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor

Jaromír Weinberger (ur. 8 stycznia 1896 w Pradze, zm. 8 sierpnia 1967 w St. Petersburg w stanie Floryda[1][2]) – amerykański kompozytor pochodzenia czeskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Początkowo uczył się kompozycji u Jaroslava Křički, Václava Talicha i Rudolfa Karela, później studiował w Konserwatorium Praskim u Vítězslava Nováka (kompozycja) i Karela Hoffmeistera (fortepian)[1]. Odbył też studia muzyczne w Lipsku u Maxa Regera[1][2]. W 1922 roku wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie wykładał w Ithaca College w stanie Nowy Jork[1][2]. W 1923 roku wrócił do Czechosłowacji, gdzie był m.in. dyrektorem opery w Bratysławie i dyrektorem szkoły muzycznej w Chebie[1]. Ze względu na żydowskie pochodzenie w 1939 roku wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, w 1948 roku otrzymał amerykańskie obywatelstwo[1].

Przez większość życia zmagał się z depresją[1]. Załamany brakiem uznania dla swojej twórczości, popełnił samobójstwo[2].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

W swoich kompozycjach wykorzystywał melodie z czeskich pieśni i tańców ludowych, sięgał też po elementy jazzu oraz popularnych tańców i piosenek[1]. W latach 40. XX wieku w jego twórczości zaczęły pojawiać się także wątki religijne[1].

Ważniejsze dzieła[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])

Utwory orkiestrowe

  • Overture to a Marionette Play (1916)
  • poemat symfoniczny Don Quijote (1918)
  • Christmas na organy i orkiestrę (1929)
  • Liebesplauder, Neckerei na małą orkiestrę (1929)
  • České písně a tance (1930)
  • Passacaglia na organy i orkiestrę (1931)
  • Overture to a Knightly Play (1931)
  • Neima Ivrit (1936)
  • Koncert na kotły, 4 trąbki i 4 puzony (1939)
  • Under the Spreading Chestnut Tree na fortepian i orkiestrę (1939)
  • The Legend of Sleepy Hollow (1940)
  • uwertura The Bird’s Opera (1940)
  • Song of the High Seas (1940)
  • Mississippi Rhapsody (1940)
  • Prelude and Fugue on a Southern Folktune (1940)
  • Czech Rhapsody (1941)
  • Lincoln Symphony (1941)
  • Prelude to the Festival (1941)
  • Afternoon in the Village (1951)
  • Préludes réligieux et profanes (1954)
  • Aus Tirol (1959)
  • A Waltz Overture (1960)

Utwory kameralne

  • Colloque sentimental na skrzypce i fortepian (1920)
  • Cowboy’s Christmas na skrzypce i fortepian (1924)
  • Banjos na skrzypce i fortepian (1924)
  • Šest českých tanců na skrzypce i fortepian (1929)
  • 10 Characteristic Solos na werbel i fortepian (1939–1941)

Utwory fortepianowe

  • Sonatina (1908)
  • Sonata d-moll (1915)
  • Gravures (1924)
  • Etude on a Polish Chorale (1924)

Utwory organowe

  • Bible Poems (1939)
  • Sonata (1941)
  • 6 Religious Préludes (1946)
  • Dedications (1954)
  • Meditations (1956)

Utwory wokalno-instrumentalne

  • Hatikvah na głos i fortepian (1919)
  • Psalm CL na sopran lub tenora i organy (1940)
  • kantata solowa The Way to Emmaus na głos wysoki i fortepian (1940)
  • Ecclesiastes na sopran, baryton, chór, organy i dzwony (1946)
  • Ave na chór i orkiestrę (1962)

Opery

  • Kocourkov (ok. 1926)
  • Švanda dudák (1926, wyst. Praga 1927)
  • Milovaný hlas (1930, wyst. Monachium 1931)
  • Lidé z Poker Flatu (1932, wyst. Brno 1932)
  • Valdštejn (1937, wyst. Wiedeń 1937)

Operetki

  • Jarní bouřel (1933, wyst. Berlin 1933)
  • Apropó, co dělá Andula? (wyst. Brno 1934)
  • Na ruzich ustlano (1934)

Balet

  • Saratoga (wyst. Cincinnati 1941)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 12. Część biograficzna w–ż. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2012, s. 121–122. ISBN 978-83-224-0935-0.
  2. a b c d e Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 6 Stre–Zyli. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3882–3883. ISBN 0-02-865571-0.