Jaskinia w Anastomozach
50°02′26″N 19°55′00″E/50,040556 19,916667| Plan jaskini | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Położenie | |
| Właściciel |
prywatny |
| Długość |
7 m |
| Głębokość |
0 m |
| Wysokość otworów |
205 m n.p.m. |
| Ekspozycja otworów |
ku SW |
| Kod |
J.BK-02.14 |
Położenie na mapie Krakowa  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
| 50°02′26″N 19°55′00″E/50,040556 19,916667
| |
| Strona internetowa | |
Jaskinia w Anastomozach lub Schronisko w kamieniołomie I – jaskinia w kamieniołomie Kapelanka w Skałkach Twardowskiego w Dzielnicy VIII Dębniki w Krakowie[1]. Pod względem geograficznym znajduje się w mezoregionie Pomost Krakowski, będącym częścią makroregionu Bramy Krakowskiej[2].
Opis obiektu[edytuj | edytuj kod]
Jaskinia znajduje się w niskiej ścianie wschodniej części kamieniołomu. Ściana ta wznosi się za drzewami powyżej niewielkiego jeziorka i posiada charakterystyczne poziome pęknięcia. Otwór jaskini jest dobrze widoczny. Znajduje się na wysokości 5 m i wyjście do niego wymaga niezbyt trudnej wspinaczki (II w skali krakowskiej). Za nieregularnego kształtu otworem znajduje się wygładzona przez wodę rura freatyczna zakręcająca w lewo, dalej korytarz o ścianach wygładzonych przez wodę. Łączna długość całej jaskini wynosi 7 m. W pobliżu otworu w dnie rury występuje wymyta przez wodę denna rynna[3].
Skały, w których powstała jaskinia, to gruboławicowe wapienie z jury późnej. Na warstwach międzyławicowych powstały wymycia i anastomozy. Jaskinia powstała w jednym z takich międzyławicowych wymyć, a jej część przyotworowa dodatkowo przecięta jest pionową szczeliną. W jaskini brak nacieków. Namulisko składa się z ciemnobrunatnego piasku, w tylnej części korytarza z domieszką gruzu wapiennego. Jaskinia jest sucha, ale czasami z jej stropu kapie woda – w namulisku występują bowiem wykapki. W większości podlega wpływom środowiska zewnętrznego. Oświetlona jest tylko jej część przyotworowa, w końcowym odcinku za załamaniem jest ciemna[3].
Skałę przerastają korzenie drzew – są widoczne w tylnej części jaskini. W namulisku występuje próchnica. Wewnątrz jaskini obserwowano pająki, komary i ćmy[3].
Historia eksploracji i dokumentacji[edytuj | edytuj kod]
Jaskinia zapewne była dawniej większa, jednak jej część została zniszczona podczas eksploatacji kamieni[3]. Po raz pierwszy wzmiankowana była przez M. Szelerewicza i A. Górnego jako Schronisko w Kamieniołomie I z podaną długością 5 m[4]. Pierwszy plan opracowali R. Stachnik i M. Nęcki w 1995 r. W styczniu 1999 r. B. Słobodzian sporządził dokumentację jaskini. W 2005 r. w opisie inwentarzowym J. Baryły, A. Górnego, M Pruca, B. Słobodziana i M. Szelerewicza pojawia się pod nazwą Schronisko w Anastomozach[3].
Namulisko środkowej części jaskini było rozkopywane[3].
-
-
Ściana kamieniołomu z jaskinią -
Otwór -
Otwór -
Myta rura za otworem
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Po prawej stronie muru skalnego z Jaskinią w Anastomozach znajduje się u podstawy tego muru Schronisko obok Anastomozów[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2019-10-12].
- ↑ Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa, Wyd. Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2
- ↑ a b c d e f Bogdan Słobodzian, Jaskinia w Anastomozach, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny [dostęp 2019-10-12].
- ↑ M. Szelerewicz, A. Górny, Jaskinie Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej. Warszawa-Kraków: Wydawnictwo PTTK Kraj, 1986, s. 200
- ↑ Bogdan Słobodzian, Schronisko obok Anastomozów, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2019-10-12].