Jaskinia za Matką Boską

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jaskinia za Matką Boską
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Dolina Mnikowska, Mników

Właściciel

Lasy Państwowe

Długość

26 m

Deniwelacja

2

Wysokość otworów

270 m n.p.m.

Ekspozycja otworów

ku NW

Kod

J.GT-03.14

Położenie na mapie gminy Liszki
Mapa konturowa gminy Liszki, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Jaskinia za Matką Boską”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Jaskinia za Matką Boską”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Jaskinia za Matką Boską”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Jaskinia za Matką Boską”
Ziemia50°03′54″N 19°42′25″E/50,065000 19,706944
Strona internetowa

Jaskinia za Matką Boską, Schronisko nad Jaskinią nad Matką Boską – jaskinia w Dolinie Mnikowskiej we wsi Mników, w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Liszki[1]. Pod względem geograficznym znajduje się na Garbie Tenczyńskim na południowym skraju Wyżyny Krakowsko- Częstochowskiej[2].

Opis obiektu[edytuj | edytuj kod]

Po prawej stronie (patrząc od dołu) obrazu Matki Bożej Skalskiej znajduje się opadająca w dół skalna ostroga. Za nią znajduje się na stromym zboczu rozszerzenie Doliny Mnikowskiej ograniczone dwiema skalnymi ostrogami i pionowym murem skalnym. Otwór jaskini znajduje się w górnej części zachodniego zbocza lewej ostrogi, tuż poniżej skalnego muru. Ma ekspozycję północno-zachodnią i jest widoczny z dołu, ze ścieżki wiodącej dnem doliny[1].

Nad otworem jaskini znajduje się okap o szerokości do 8 m i wysokości do 3 m. Z jego wschodniego końca w głąb skały biegnie korytarz o długości 9 m, kończący się niedostępną szczeliną biegnącą w kierunku Jaskini nad Matką Boską. Za dwumetrowym progiem znajduje się niewielka salka. Na zachodnim końcu okapu znajduje się płytka wnęka z rynną denną przechodzącą w niedostępną szczelinę[1].

Jaskinia powstała na pionowym pęknięciu w wapieniach pochodzących z jury późnej. Wytworzyła się w warunkach freatycznych – świadczą o tym liczne zagłębienia po kotłach wirowych na jej ścianach. Nacieki ubogie, w postaci zwietrzałych grzybków. Namulisko skąpe, złożone z gruzu wapiennego zmieszanego z gliną. Początkowa część jaskini jest widna, na ścianach przy otworze wejściowym rosną glony i mszaki, a nad otworem glony i paprocie. W głębi jaskinia jest sucha i ciemna[1]. Stwierdzono występowanie kilku gatunków pająków: Amaurobius fenestralis, Leiobunum rupestre, Lepthyphantes leprosus, Nesticus cellulanus, Tegenaria silvestris, Tegenaria ferruginea, Porrhomma convexum[3].

Historia poznania[edytuj | edytuj kod]

Jaskinia jest znana i odwiedzana. Po raz pierwszy opisał ją Kazimierz Kowalski w 1951 roku[4]. W 1982 r. E.Sanocka-Wołoszynowa badała faunę pajęczaków w jaskini[3]. Dokumentację jaskini i plan opracował M. Szelerewicz w listopadzie 1999 r.[1]

Jaskinia nie jest dostępna turystycznie.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Mariusz Szelerewicz: Jaskinia za Matką Boską. [w:] Jaskinie Polski [on-line]. Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy. [dostęp 2019-12-26].
  2. Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa, Wyd. Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2
  3. a b E.Sanocka-Wołoszynowa, Badania pajęczaków jaskiń Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Wrocław: Acta Univ. Wratislav. 1981, 548. Prace Zoologiczne 11: 1-92
  4. K. Kowalski, Jaskinie Polski, tom. 1, Warszawa: Państwowe Muzeum Archeologiczne, 1951