Jaworzynka Bielska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jaworzynka Bielska
Javorinka
Ilustracja
Widok ze Zdziaru
Państwo

 Słowacja

Pasmo

Tatry, Karpaty

Wysokość

1266 m n.p.m.

Wybitność

127 m

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, po prawej znajduje się czarny trójkącik z opisem „Jaworzynka Bielska”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Jaworzynka Bielska”
Ziemia49°15′24,9″N 20°15′30,7″E/49,256917 20,258528

Jaworzynka Bielska (niem. Beler Ahornberg, słow. Javorinka, węg. Bélai-Jávor-hegy[1], 1266 m[2]) – reglowe wzniesienie w słowackich Tatrach Bielskich, przez miejscową ludność nazywane po prostu Jaworzynką[3]. Drugi człon nazwy dodano później, dla odróżnienia od innych Jaworzynek. W Tatrach jest bowiem wiele miejsc zwanych Jaworzynką. Nazwy te pochodzą od rosnących na nich dawniej jaworów, obecnie jednak w niektórych z tych miejsc rośnie wtórny, zmieniony w wyniku działalności człowieka las świerkowy[4]. Wcześniejsze pomiary określały wysokość szczytu na 1259[5] lub 1260 m[6].

Jaworzynka Bielska stanowi zakończenie długiej północnej grani opadającej od wschodniego wierzchołka Zadnich Jatek, od górnej części tej grani oddzielona jest Przełęczą pod Koszarzyskiem[3] (1140 m[2]). Opadający do Doliny Zdziarskiej grzbiet Jaworzynki Bielskiej oddziela dolinę Jaworzynkę Bielską (po zachodniej stronie grzbietu) od Doliny pod Koszary (po wschodniej stronie grzbietu). Znajduje się na obszarze ochrony ścisłej TANAP-u i nie ma tutaj szlaków turystycznych. Jaworzynka Bielska jest całkowicie porośnięta lasem, w jednym tylko miejscu – kilkadziesiąt metrów na północny wschód od szczytu znajduje się wychodnia o wysokości około 20 m. Rozwija się na niej porost wzorzec geograficzny, co wskazuje, że nie jest to skała wapienna, lecz krzemianowa[3].

W masywie Jaworzynki jest tylko jedna ścieżka. Prowadzi z Przełęczy pod Koszarzyskiem na północny wschód, omijając szczyt Jaworzynki. Poruszanie się na Jaworzynce poza ścieżkami nie sprawia jednak problemów. W dolnej części masywu są drogi leśne do zwózki drzewa[3]. W 2004 r. znaczne połacie lasu Jaworzynki zostały powalone przez wiatr.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych. Tatry Bielskie [online] [dostęp 2020-02-10].
  2. a b Úrad geodézie, kartografie a katastra Slovenskej republiky, Produkty leteckého laserového skenovania.
  3. a b c d Władysław Cywiński, Tatry Bielskie, część wschodnia. Przewodnik szczegółowy, tom 5, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 1997, ISBN 83-7104-011-3.
  4. Władysław Szafer: Tatrzański Park Narodowy. Zakład Ochrony Przyrody PAN, 1962.
  5. Tatry Wysokie i Tatry Bielskie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000, Warszawa: Wydawnictwo Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2006, ISBN 83-87873-26-8.
  6. Jarosław Januszewski, Grzegorz Głazek, Witold Fedorowicz-Jackowski: Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000. Warszawa: GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o., 2005, s. 107. ISBN 83-909352-2-8.