Jerzy Abramowicz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jerzy Abramowicz
Rodzina

Abramowiczowie herbu Lubicz odmienny

Data śmierci

1767

Ojciec

Samuel Abramowicz, stolnik wileński

Matka

Teresa Petronela Ślizień, referendarzówna WKL

Żona

Marianna Dernałowicz, sędzianka grodzka rzeczycka

Dzieci

Teresa, Andrzej, Joachim

Jerzy Abramowicz herbu Lubicz odmienny[1] (zm. 1767) – starosta starodubowski, syn Samuela, stolnika wileńskiego.

Sprawowane urzędy[edytuj | edytuj kod]

Poseł na Sejm Rzeczypospolitej Obojga Narodów[edytuj | edytuj kod]

Deputat na Trybunał Główny Wielkiego Księstwa Litewskiego[edytuj | edytuj kod]

  • 1755 – z powiatu starodubowskiego, wicemarszałek
  • 1765 – z powiatu starodubowskiego, wicemarszałek

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z zamożnej rodziny szlacheckiej Abramowiczowów herbu Jastrzębiec odmienny.

Był jednym z najważniejszych przywódców stronnictwa Radziwiłów w Wielkim Księstwie Litewskim. Najbardziej obrotny z braci, co dało mu stanowisko jednego z najbliższych współpracowników politycznych Michała Radziwiłła. W roku 1755 praktycznie samodzielnie kierował Głównym Trybunałem Litewskim, którego był wicemarszałkiem (marszałkostwo sprawował Michał Radziwiłł, hetman Wielki Litewski), faktycznie sprawując najwyższą władzę sądowniczą na terenie całego Wielkiego Księstwa[3]. Sposób, w jaki sprawował ów urząd, doprowadził do kolejnej eskalacji konfliktu pomiędzy stronnictwem Radziwiłłów a Familią Czartoryskich, i już podczas tej kadencji Trybunału, ci ostatni zapowiedzieli pozbawienie jego brata Andrzeja, pisarstwa ziemskiego wileńskiego, co ostatecznie miało miejsce rok później. Jednak sam Jerzy obronił swój urząd podwojewodziego, dzięki zbyt mocnej nawet dla Fryderyka Czartoryskiego, kanclerza wielkiego litewskiego pozycji Michała Radziwiłła, który objął pełną protekcją swojego zastępcę.

Niewątpliwie właśnie na skutek wydarzeń 1756 roku, kiedy to rozgrywała się na sejmie owa bezwzględna walka stronnictw, zbliżył się do dworu królewskiego i został porucznikiem petyhorskim znaku Alojzego Brühla[4], starosty warszawskiego – najpewniej już w 1757 roku. I kiedy w roku następnym Brühl został obrany posłem na sejm z powiatu zakroczymskiego, co wzburzyło ówczesną opinią publiczną, z uwagi na brak indygenatu polskiego (uznano to za ewidentne złamanie prawa), z obnażoną szablą własnym ciałem osłaniał swojego chorążego[5]. Te wydarzenia miały zapewne niemały wpływ na nominowanie go na urząd starosty starodubowskiego w ostatnim roku panowania Augusta III. Rok później został ponownie posłem na sejm konwokacyjny i elektorem Stanisława Augusta Poniatowskiego (to zapewne wtedy doszedł do porozumienia ze stronnictwem Familii), a w 1765 roku powrócił na stanowisko wicemarszałka Trybunału Litewskiego.

Umarł w 1767 roku.

Rodzina[edytuj | edytuj kod]

Z żoną Marianną Dernałowiczówną, sędzianką grodzką rzeczycka, miał córkę Teresę, 1v. Śliźniową, 2v. Józefową Antoniowa Platerową, starościnę giełdziańską oraz synów Andrzeja, rotmistrza Kawalerii Narodowej i Joachima, podstarościego starodubowskiego.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego. Spisy, tom IV: Ziemia smoleńska i województwo smoleńskie. XIV-XVIII wiek, pod redakcją Andrzeja Rachuby, Warszawa 2003. s. 338.
  2. Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego, t. 1, Województwo Wileńskie XIV-XVIII wiek, pod red. A. Rachuby, W. 2004, s. 139, 147, 164, 170, 624.
  3. Pamiętniki Marcina Matuszewicza, kasztelana brzeskiego-litewskiego 1714-1765, W. 1876, T. II, s. 131.
  4. Matuszewicz twierdzi, że był porucznikiem jego ojca – Henryka.
  5. Pamiętniki Marcina Matuszewicza, kasztelana brzeskiego-litewskiego 1714-1765, W. 1876, T. III, s. 207.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]