Jerzy Sztandera

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jerzy Sztandera
pułkownik pułkownik
Data i miejsce urodzenia

30 maja 1926
Równe

Data i miejsce śmierci

21 czerwca 2017
Szczecin

Przebieg służby
Lata służby

do 1953

Siły zbrojne

Armia Krajowa
Ludowe Wojsko Polskie

Stanowiska

partyzant
szef wydziału POW

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1943–1989) Złoty Krzyż Zasługi Krzyż Partyzancki Medal 10-lecia Polski Ludowej Medal 30-lecia Polski Ludowej Medal 40-lecia Polski Ludowej Medal za Warszawę 1939–1945 Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Medal za Długoletnie Pożycie Małżeńskie Medal „Za udział w walkach o Berlin” Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Srebrny Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Medal Rodła Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego Order Wojny Ojczyźnianej I klasy Medal „Za wyzwolenie Warszawy” Medal „Za zdobycie Berlina” Medal „Za Zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945”
Odznaka Grunwaldzka

Jerzy Sztandera (ur. 30 maja 1926 w Równem na Wołyniu[1], zm. 21 czerwca 2017 w Szczecinie) – oficer Wojska Polskiego.

Syn legionisty Antoniego Sztandery i Anny z d. Maciejewskiej[1]. Wiceprezes Zarządu Okręgowego Związku Inwalidów Wojennych woj. zachodniopomorskiego. Członek Rady Kombatanckiej przy 6 Brygadzie Desantowo-Szturmowej w Krakowie[2]. Członek Klubu Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari przy Kapitule Orderu VM[2].

Związek małżeński zawarł w 1950 roku. Ma dwie córki i syna[3]. Zamieszkały w Szczecinie.

Lata wojny[edytuj | edytuj kod]

Przed wojną ukończył 6 klasę szkoły podstawowej[4]. W okresie okupacji sowieckiej kontynuował naukę. Po zajęciu Równego przez Niemców, Jerzy z nakazu pracy rozpoczął pracę w Reiehskomissariacie Ukraina jako pracownik fizyczny[1]. Dom Sztanderów stał się miejscem kontaktowym oficerów II Odcinka „Wachlarza”[4]. Jerzy pełnił w tym okresie funkcję łącznika[4].

W marcu do Równego przyjechali przedstawiciele 1 Korpusu Polskiego w ZSRR kpt. Leonard Borkowicz i por. Jerzy Putrament[1]. Grupa 18 partyzantów Armii Krajowej z Równego została wcielona do Wojska Polskiego[4]. 8 marca 1944 roku Jerzy znalazł się w Sumach w 3 batalionie szkolnym 1 pułku zapasowego. W dniach od 3 kwietnia do 27 czerwca 1944 roku pobierał nauki w Szkole Młodszych Dowódców Łączności w Charkowie. Następnie został skierowany do 15 kompanii łączności, 6 Dywizji Piechoty na stanowisko zastępcy dowódcy plutonu[4]. Kompania w owym czasie stacjonowała w Baryszówce koło Żytomierza. 16 sierpnia 1944 roku 15 kompania łączności przegrupowała się do Przemyśla, a dalej w kierunku Warszawy. Za forsowanie Wisły w styczniu 1945 roku Jerzy Sztandera został odznaczony srebrnym Medalem „Zasłużony Na Polu Chwały”[5]. 4 lutego 1945 roku w bitwie o Nadarzyce został ranny w głowę. Leczony był we frontowym szpitalu Armii Czerwonej w Złotowie. Za walki na Wale Pomorskim otrzymał Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari[6]. Po wyjściu ze szpitala wrócił do macierzystego pododdziału walczącego już pod Kołobrzegiem.

Za udział w walkach o Kołobrzeg został odznaczony Krzyżem Walecznych[5]. Następnie walczył na szlaku bojowym 6 DP poprzez Starą Rudnicę nad Odrą, Siekierki i dalej w operacji berlińskiej w kierunku Łaby.

W maju 1945 roku 1 Armia Wojska Polskiego rozpoczęła powrót do kraju. W tym czasie Jerzy ukończył Frontową Szkołę Oficerską 1 Armii[2].

Okres powojenny[edytuj | edytuj kod]

Po powrocie do kraju stacjonował w Wadowicach, Andrychowie i Chrzanowie. W listopadzie został skierowany do Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie[2]. W maju 1946 roku rozpoczął pracę w Sztabie Generalnym WP. W 1948 roku ukończył roczny kurs przy Akademii Sztabu Generalnego i został skierowany do sztabu Pomorskiego Okręgu Wojskowego na stanowisko zastępcy szefa wydziału, a od 1950 roku powierzono mu obowiązki szefa wydziału[2].

W 1953 roku został zwolniony z wojska ze względu na zły stan zdrowia. Rozpoczął pracę w Technicznej Obsłudze Samochodów w Szczecinie jako technik, a od 1957 roku jako kierownik zakładu[3]. Pracując, skończył studia na Wydziale Inżynieryjno-Ekonomicznym Politechniki Szczecińskiej i uzyskał tytuł magistra ekonomii transportu. Na emeryturę przeszedł w 1982 roku. Przez 40 lat był we władzach Zarządu Okręgowego Związku Inwalidów Wojennych RP w Szczecinie. Przez kilka lat był członkiem władz okręgowych Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Szczecinie. Zorganizował Klub Synów Pułku w Szczecinie[3].

Awanse[edytuj | edytuj kod]

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Pierwotny wykaz orderów i odznaczeń podano za: Tadeusz Zwilnian-Grabowski: Ocaleni w pamięci. s. 220.

Odznaczenia sowieckie

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d Zwilnian-Grabowski 2003 ↓, s. 218.
  2. ↑ a b c d e Zwilnian-Grabowski 2003 ↓, s. 220.
  3. ↑ a b c Maria Czech-Sobczak: Wszystkie drogi wiodły do Szczecina. s. 277.
  4. ↑ a b c d e f Maria Czech-Sobczak: Wszystkie drogi wiodły do Szczecina. s. 276.
  5. ↑ a b Zwilnian-Grabowski 2003 ↓, s. 219.
  6. ↑ Virtuti Militari za Irak

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jerzy_Sztandera&oldid=73778113”