Jośki
52°50′03″N 22°44′56″E/52,834167 22,748889| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
86 |
| Kod pocztowy |
18-212[4] |
| Tablice rejestracyjne |
BWM |
| SIMC |
0402158[5] |
Położenie na mapie gminy Nowe Piekuty  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wysokomazowieckiego  | |
| 52°50′03″N 22°44′56″E/52,834167 22,748889[1]
| |
Jośki – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim, w gminie Nowe Piekuty[5][6].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Hodyszewie[7].
Historia wsi[edytuj | edytuj kod]
Joski wzmiankowane w 1558 roku. Nazwa wsi pochodzi od rusińskiego imienia: Jośka, Iosif. Pierwotnie wieś królewska zamieszkana przez ludność białoruską[8].
Miejscowość nazywana również jako Józki. W roku 1560 powierzchnia gruntów wynosiła 18 włók. Wchodziła w skład Starostwa brańskiego[9].
Z powodu sporów między włościanami a dzierżawcą – Adamem Leśniowolskim, komisarze królewscy ustalili stały czynsz i robociznę. Przywilej na wniosek mieszkańców wsi potwierdzany przez królów: Zygmunta III – 1605, Władysława IV – 1634, Michała, Jana III – 1683, Augusta II – 1720, Stanisława Augusta – 1790[9].
W roku 1674 z 18 włók ziemi, ½ włóki należała do tzw. wybraniectwa, 4 włóki do wójta. Prowent wynosił 18 zł polskich. Podczas panowania Augusta III wybrańcem był Jan Miałkowski[9].
W latach 1795–1806 wieś należała do rządu pruskiego, następnie do rządu Księstwa Warszawskiego i od 1815 roku do Królestwa Polskiego. W 1808 odnotowano tu 7 domów i 72 mieszkańców. W 1827 istniało 12 domów, z liczbą 70 mieszkańców. Większość to unici, w połowie XIX wieku mieszkało ich 108.[8]
Do 1807 r. chłopi pracowali na polach aż do wsi Bojnowo. Nowo ustalona granica, między Królestwem Kongresowym a Cesarstwem Rosyjskim, uniemożliwiła wykonywanie tych prac. Pańszczyzna została zamieniona na opłaty czynszu, który włościanie wpłacali do Zarządu Ekonomii w Surażu. Łączne opłaty od 8 czynszowników, wybrańca i wójtostwa wynosiły 592 zł polskich i 10 gr[9].
W roku 1820 we wsi 11 czynszowników, 1 wybrany i wójtostwo. Włościanie wysiewali 98 korcy oziminy i 82 jarzyny. Na pola wójtowskie wysiewano 4 korce pszenicy, 25 korcy żyta, 5 korców jęczmienia i 20 owsa. Cała wieś opłacała również 40 zł tzw. suchej arendy, za co mogła brać trunki gdzie jej się spodoba. W tym czasie we wsi 72 mieszkańców[9].
Od połowy XIX wieku zakładano nowe gospodarstwa na poprzednio niezagospodarowanej ziemi. Wycinano lasy, szczególnie w północnej części wsi. Wytyczono drogi przecinające się pod kątem prostym, powstawały tu zabudowania typu kolonijnego. W 1884 roku w Jośkach były 33 domy i 215 mieszkańców, wśród nich 153 katolików, reszta to Żydzi i prawosławni. W 1891 r. notowano we wsi 35 gospodarzy, w tym 2 miało korzenie szlacheckie. Średnie gospodarstwo było tu dość duże, liczyło prawie 11 ha[8].
Pod koniec XIX w. wieś należała do powiatu mazowieckiego, gmina i parafia Piekuty. Grunty rolne o powierzchni 859 morg[9].
W 1921 r. miejscowość liczyła 34 domy i 219 mieszkańców, w tym 3 prawosławnych. Ze względu na duże rozczłonkowanie wsi wyróżniono: Jośki Centralne, Wschodnie i Podlesie.
Współczesne Jośki liczą 39 domów i 143 mieszkańców[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 47170
- ↑ Wieś Jośki w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-02-14], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 402 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ a b c d Historia Poszczególnych Miejscowości z Terenu Gminy Nowe Piekuty. www.nowepiekuty.pl. [dostęp 2015-05-08].
- ↑ a b c d e f Jośki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 605.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Jośki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 605.
- Jośki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 25.
- Siedziba gminy: Nowe Piekuty
