Johan Nordahl Brun
 Johan Nordahl Brun na litografii z 1853 | |
| Data urodzenia |
1745 |
|---|---|
| Data śmierci |
1816 |
| Zawód, zajęcie | |
Johan Nordahl Brun (ur. 1745, zm. 1816) – norweski duchowny, pisarz, poeta, dramaturg i mówca. Absolwent Uniwersytetu Kopenhaskiego. Biskup Bergen od 1804.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Był pierwszoplanową postacią w kopenhaskim Towarzystwie Norweskim. Był tam znany z predyspozycji wodzowskich i chęci władzy, co wywoływało rozdrażnienie także wśród Duńczyków. Jego utwory nie były dobrze przyjmowane w duńskim świecie artystycznym i politycznym. Pieśń Za zdrowie Norwegii, ojczyzny olbrzymów (norw. For Norge, Kiempers Fødeland, 1772) została zakazana przez cenzurę duńską. Przysporzyło jej to popularności – utwór przez około pięćdziesiąt lat pełnił rolę hymnu narodowego (nazywano go norweską Marsylianką). Charakter narodowy miał również dramat Einer Tambeskielver z 1772, sięgający do zdarzeń z wczesnej historii Norwegii[1].
Po powrocie do Norwegii został duchownym, osiągając godność biskupa. Tworzył wówczas przede wszystkim liryki patriotyczne, religijne oraz refleksyjne. Pod względem artystycznym znacznie przewyższały one twórczość współczesnych mu autorów. Napisał też komedie ideowo przeciwne założeniom rewolucji francuskiej. W 1814 wziął udział w wydarzeniach mających na celu uzyskanie przez Norwegię niepodległości[1].
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
Dramaty[edytuj | edytuj kod]
- Einer Tambeskielver, 1772
- Zarin, 1772
- Toldbetienten, 1783
- Væveriet, 1783
- Republiki paa Oen, 1793
- Officieren, 1802
Poezja[edytuj | edytuj kod]
- Evangeliske Sange, 1786
- Mindre Digte, 1791
- Jonathan. Et Digt i ti Sange, 1796
Literatury faktu[edytuj | edytuj kod]
- Hellige taler i Anledning af Ungdommens Confirmation, 1782
- Fornuftig kierlighed til fædrelandet, 1788
- Tanker om Norges Odels-Ret, 1788
- Hellige taler, 2 bd., 1797-1798
- Anhang til hellige taler, 1805
- Tolv hellige Taler, 1806
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Władysław Floryan, Dzieje literatur europejskich, Wyd. 1, t. 2, Warszawa: Państ. Wydawn. Nauk, 1977–1991, s. 82, ISBN 83-01-00180-1, OCLC 4438384 [dostęp 2022-06-21].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Szelągowska Krystyna: My Norwegowie. Tożsamość narodowa norweskich elit w czasach nowożytnych. Kraków 2011, s. 242-243.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Liv Bliksrud: Johan Nordal Brun. In: Norsk biografisk leksikon.
- D. Thrap: Brun, Johan Nordahl. In: Dansk biografisk Lexikon T. 3. Kopenhagen 1889, s. 145–150.
- Johan Nordahl Brun. In: Det Kongelige Norske Videnskabers Selskab Forhandlinger 1931 (pdf)