Juliusz Trzciński

Juliusz Trzciński

Data i miejsce urodzenia	26 sierpnia 1880 Ostrowo, Prowincja Poznańska, Królestwo Prus
Data i miejsce śmierci	13 października 1939 Gniewkowo, Polska pod okupacją III Rzeszy
Minister byłej Dzielnicy Pruskiej
Okres	od 23 lipca 1921 do 22 października 1921
Przynależność polityczna	Narodowe Zjednoczenie Ludowe
Poprzednik	Władysław Kucharski
Następca	Józef Wybicki
Odznaczenia

Juliusz Trzciński (ur. 26 sierpnia 1880 w Ostrowie nad Gopłem, zm. 13 października 1939 w Gniewkowie) – polski polityk, działacz społeczny, minister, poseł na Sejm Ustawodawczy w II RP, ziemianin, wiceprezes Związku Powiatów Rzeczypospolitej Polskiej w 1933 roku, zastępca senatora wybrany w 1935 roku w województwie poznańskim, członek sejmiku wojewódzkiego w Poznaniu w 1927 roku.

Życiorys

Pochodził z rodziny ziemiańskiej. Absolwent Królewskiego Gimnazjum w Inowrocławiu. Ukończył studia rolnicze i ekonomiczne. Następnie w Monachium uzyskał doktorat z nauk społecznych. W 1907 przejął po rodzicach majątek Ostrowo, którym zarządzał aż do śmierci.

Założyciel Narodowego Stronnictwa Ludowego w Wielkopolsce, skupiającego wielkich właścicieli ziemskich, od 1917 członek Ligi Narodowej. W 1918 prezes Rady Ludowej powiatu strzelneńskiego, w czasie powstania wielkopolskiego szef Wydziału I Gospodarstwa Krajowego, a następnie szef Biura Prawno-Politycznego Komisariatu Naczelnej Rady Ludowej.

Wybrany 1 czerwca 1919 na posła na Sejm Ustawodawczy. Po wystąpieniu z klubu sejmowego Narodowego Zjednoczenia Ludowego grupy Edwarda Dubanowicza od czerwca 1921 był wiceprezesem klubu. Od 23 lipca 1921 do 22 października 1921 był ministrem byłej dzielnicy pruskiej w rządach Wincentego Witosa i Antoniego Ponikowskiego. Zwolennik szybkiej integracji ziem zaboru pruskiego z resztą kraju. Udział w pozaparlamentarnym rządzie Antoniego Ponikowskiego uzależnił od zgody posłów b. zaboru pruskiego, gdy jej nie otrzymał, podał się do dymisji, przyjętej 22 października 1922.

W przegranych przez Narodowe Zjednoczenie Ludowe wyborach parlamentarnych 1922 wycofał się z życia politycznego, ale nadal działał w organizacjach społecznych i gospodarczych m.in. był prezesem Rady Naczelnej Związku Obrony Kresów Zachodnich.

Po agresji III Rzeszy i ZSRR na Polskę został aresztowany przez Gestapo i zamordowany w masowej egzekucji w lasach pod Gniewkowem w nocy z 12 na 13 października 1939 razem z innymi 56 zakładnikami. Ciała ministra nigdy nie odnaleziono.

Tablica upamiętniająca Juliusza Trzcińskiego na grobowcu rodzinnym w Ostrowie

Upamiętnienie

Na grobowcu Rodziny Trzcińskich, który znajduje się na cmentarzu Parafii św. Mateusza w Ostrowie, umieszczono tablicę upamiętniającą Juliusza Trzcińskiego.

Pośród lasów w pobliżu Aleksandrowa Kujawskiego znajdują się miejsca pamięci o zamordowanych Polakach m.in. o Trzcińskim, którzy w 1939 roku zostali tam rozstrzelani przez hitlerowców.

Odznaczenia

Grobowiec rodzinny Trzcińskich w Ostrowie

27 listopada 1929 został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Bibliografia, linki

• Trzciński Juliusz w: Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej (redakcja naukowa Jacek M. Majchrowski przy współpracy Grzegorza Mazura i Kamila Stepana), Warszawa 1994, wyd. BGW, ISBN 83-7066-569-1, s. 73.
• Juliusz Trzciński- polityk, społecznik, filantrop