Kamienica Pod Fortuną w Warszawie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kamienica pod Fortuną
Symbol zabytku nr rej. 499 z 1.07.1965[1]
Ilustracja
Fasada kamienicy
Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Adres

Rynek Starego Miasta 22

Typ budynku

kamienica mieszczańska

Kondygnacje

4

Ukończenie budowy

XV wiek

Zniszczono

1944

Odbudowano

1953

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kamienica pod Fortuną”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kamienica pod Fortuną”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kamienica pod Fortuną”
Ziemia52°14′57,42″N 21°00′44,03″E/52,249283 21,012231

Kamienica pod Fortunąkamienica na warszawskim Rynku Starego Miasta pod numerem 22.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Kamienica powstała w XV wieku jako budynek jednotraktowy z piwnicą przykrytą stropem. W czasie gdy właścicielem była rodzina Susiigów, dostawiono trzeci trakt. W latach 1633−1635 została gruntownie przebudowana po pożarze. Przesklepiono wtedy piwnice, w których przechowywano dochody z podatków kwarcianych, oraz rozbudowano ją do czterech kondygnacji. Fasadę ozdobiono niezachowaną personifikacją Fortuny, od której wywodzi się nazwa kamienicy[2].

Po zniszczeniu w XVII wieku kamienicę odbudowano i otrzymała ona wtedy latarnię na dachu. W połowie XVIII wieku istniała tu szkoła malarstwa prowadzona przez znanych polskich malarzy: Szymona Czechowicza i Łukasza Smuglewicza (którzy w niej również mieszkali)[3].

Około połowy XIX wieku w kamienicy mieściła się kawiarnia, a w piwnicach składowane były wina Fukiera. Przed rokiem 1847 połączono czterokondygnacyjną oficynę boczną z domem tylnym. Przez kolejne lata wprowadzane były drobne modyfikacje fasady. W 1928 roku wykonano remont elewacji głównej. Polichromię wykonał na niej Felicjan Szczęsny Kowarski.

Po zniszczeniu w 1944 roku kamienicę odbudowano według projektu Wojciecha Kobylińskiego w 1953. Do dzisiaj fryz przedstawia personifikację bogini Fortuny oraz płody rolne.

W 1965 roku kamienica została wpisana do rejestru zabytków[1].

Właściciele[edytuj | edytuj kod]

  • Konrad Witchewalt (14961498)
  • Stanisław i Jan Susiig (1563-1581)
  • Stanisław Ławski ze Strzegocina (od 1563)
  • Paweł Szczawiński (od 1580)
  • Paweł Krasiński (od 1616)
  • Henryk Plumhoff (do 1633)
  • Jakub Gianotti (od 1633)
  • Skrzeczkowiczowie (od 1671)
  • Szmelingowie (od 1701)
  • Ambroży i Tomasz Czempińscy (17541821)
  • Jan Zawisza (18221837)
  • Jan Lindner (18371844)
  • Cybulscy (18521861)
  • Gustaw Meizner (od 1869)
  • rodzina Gebauerów (18731942)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków (księga A) − stan na 30 września 2022 roku. Woj. mazowieckie (Warszawa). [w:] Narodowy Instytut Dziedzictwa [on-line]. nid.pl. s. 54. [dostęp 2023-01-03].
  2. Adrian Sobieszczański. Strona Barssa. „Stolica”, s. 43, listopad-grudzień 2023. 
  3. Franciszek Galiński: Gawędy o Warszawie. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Biblioteka Polska“, 1939, s. 36.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Maria Marta Słomińska: Warszawa i okolice: przewodnik. Warszawa: Wydawnictwo KRAM, 2003. ISBN 83-89-39406-5.
  • Lucyna Bialik, Małgorzata Glinka: Warszawa: przewodnik. Warszawa: Wydawnictwo Copernicus, 2008. ISBN 978-83-7539-052-0.