Kamienica Rynek-Ratusz 16 we Wrocławiu
 nr rej. A/1560/233 z 30.12.1970[1]
| |
 Rynek-Ratusz 16 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
Rynek-Ratusz 16 |
| Kondygnacje |
V |
| Zniszczono |
1945 |
| Odbudowano |
1954 |
Położenie na mapie Wrocławia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
 51°06′36,75″N 17°01′49,41″E/51,110208 17,030392
| |
Kamienica Rynek-Ratusz 16 – zabytkowa kamienica na wrocławskim Rynku, w północnej pierzei tretu[a] tzw. stronie rymarzy lub stronie złotników[3].
Większość kamienic znajdujących się w północnej pierzei tretu ma rodowód sięgający XV–XVII[3]. Pierwotnie były to parterowe drewniane kramy, a następnie piętrowe murowane pomieszczenia mieszkalne przylegające do dwukondygnacyjnej murowanej ściany północnej Smatruza. Z biegiem kolejnych lat pomieszczenia przekształcono w wielopiętrowe kamienice[4]. Po 1824 roku, kiedy to zlikwidowano Smatruzy, właściciele kamienic z tej strony wykupili od miasta za kwotę 21000 talarów, jej tereny i przedłużyli swoje budynki na południe. Zachowane z tego okresu zabudowania mają cechy architektury późnoklasycystycznej[3].
Działania wojenne podczas II wojny światowej częściowo zniszczyły pierzeję północną. Jej odbudowa została opracowana w 1954 roku przez profesora Edmunda Małachowicza w Pracowni Konserwacji Zabytków przy udziale prof. Stanisława Koziczuka, Jadwigi Hawrylak i Stefana Janusza Müllera[5].
Historia kamienicy[edytuj | edytuj kod]
Bryła budynku została ukształtowana po 1784 roku, W prawej osi, w przyziemu, znajdowało się dawniej drugie wejście północne do wrocławskich Smatruz. Kamienica miała pięć kondygnacji o szerokości trzech osi okiennych i pokryta została dachem dwuspadowym z okapowym[6]. Przed budynkiem znajdowała się (zasypana obecnie) piwnica, do której wychodziła zachowana studzienka okienna z XIX wieku[7].
Po 1945[edytuj | edytuj kod]
W wyniku działań wojennych w 1945 roku kamienica nie uległa większym zniszczeniom. W trakcie odrestaurowywania budynku zlikwidowano przejście do Smatruz i nie odtworzono klasycystycznego portalu[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
- ↑ Słownik języka polskiego PWN
- ↑ a b c d Czerner 1976 ↓, s. 28.
- ↑ Wiśniewski 2002 ↓, s. 109-110.
- ↑ Małachowicz 1985 ↓, s. 211.
- ↑ Czerner 1976 ↓, s. 143.
- ↑ Wiśniewski 2002 ↓, s. 115.
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Olgierd Czerner: Rynek wrocławski. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1976.
- Zdzisław Wiśniewski: Rynek wrocławski w świetle badań archeologicznych cz.II. Wrocław: Uniwersytet Wrocławski Instytut Archeologii, 2002.
- Edmund Małachowicz: Stare miasto we Wrocławiu. Wrocław: PWN, 1985. ISBN 83-01-03996-5.