Kamienica przy alei Juliusza Słowackiego 9 w Krakowie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kamienica
Symbol zabytku nr rej. A- 987, 31.I.1995[1].
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Kraków

Adres

Al. Juliusza Słowackiego 9

Styl architektoniczny

eklektyczny[2]

Architekt

Jan Sas-Zubrzycki

Rozpoczęcie budowy

1899

Ukończenie budowy

1904

Pierwszy właściciel

Józef Zubrzycki

Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kamienica”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kamienica”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Kamienica”
Ziemia50°04′11,784″N 19°55′38,854″E/50,069940 19,927459

Kamienica przy alei Juliusza Słowackiego 9 w Krakowie – zabytkowy budynek znajdujący się w Krakowie, w Dzielnicy I Stare Miasto usytuowany przy południowej pierzei Al. Juliusza Słowackiego. Obiekt został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[1].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Kamienica została zaprojektowana przez Jana Sas-Zubrzyckiego dla brata Józefa w 1899 roku (ówczesny adres inwestycji to ul. Kilińskiego 5). W 1938 roku właścicielem był Robert Pawłowski, który rozbudował poddasze i urządził tam pracownię malarską. Po II wojnie światowej budynek był własnością Przedsiębiorstwa Gospodarki Mieszkaniowej Śródmieście miasta Krakowa, użytkownikiem Zrzeszenie Właścicieli Nieruchomości w Krakowie[2].

Opis architektoniczny[edytuj | edytuj kod]

Kamienica wymurowana z cegły na planie prostokąta jest podpiwniczona, trójkondygnacyjna, nakryta dwuspadowym dachem. Wzdłuż zachodniej granicy działki znajduje się skrzydło oficyny, która przylega do oficyny sąsiedniej kamienicy (nr. 7). W osi skrajnej, od wschodu wybudowano czworoboczną wieżę, nakrytą dachem ostrosłupowym, z wykuszem umieszczonym w ściętym narożniku, wspartym na ceglanych konsolach. Wieża podwyższa budowlę o jedno piętro[2].

Elewacja frontowa jest asymetryczna, czteroosiowa, z kamiennym portalem w trzeciej osi od zachodu. Portal jest boniowany, zamknięty łukiem odcinkowym. Nad portalem znajduje się trójdzielny świetlik. Nad nim, na poziomie piętra, wybudowano balkon wsparty na konsolach, z kamienną ażurową balustradą, z motywem trójlistnego maswerku[2].

Cokół zwieńczony jest kamiennym gzymsem załamującym się pod oknami parteru. Mury parteru ozdobione są poziomym boniowaniem, nad oknami zastosowano gzyms wykonany z cegły. Druga i trzecia kondygnacja dekorowane są pasami dwukolorowej cegły. Pod dachami kamienicy, wykusza i wieży znajduje się gzyms konsolkowy z cegły[2].

W kamienicy zastosowano różne rozwiązania otworów okiennych (w opisie osie budynku liczone są od zachodu, czyli od prawej strony kamienicy).
W kondygnacji parteru okna mają obramienia kamienne, w osi pierwszej i drugiej są to okna pojedyncze, w czwartej (w wieży) bliźnie. Pierwsze piętro zostało wyeksponowane przez trzy rodzaje okien. W osi pierwszej i drugiej znajduje się duże, półkoliste, weneckie okno[3] zwieńczone łukiem pełnym udekorowanym pasem z cegły. W osi trzeciej nad balkonem zastosowano okno prostokątne bez obramienia, zamknięte łukiem odcinkowym. W wieży, w czwartej osi, znajduje się okno, które jest trawestacją romańskiego triforium[3]. W kondygnacji trzeciej w całym obiekcie, okna są prostokątne bez obramień. W wieży (w czwartej kondygnacji) znajdują się trzy okna koło siebie, zamknięte półkolami oraz blenda. W wykuszu okienko jest zamknięte łukiem kotarowym. W dachu budynku i wieży zastosowano lukarny[2].

W elewacji tylnej znajdują się balkony wsparte na wspornikach stalowych, z balustradami z toczonymi balasami[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2024-03-31].
  2. a b c d e f g P. Pencakowski: Kamienica, Kraków, Aleja Juliusza Słowackiego 9. Karta biała.. zabytek.pl. [dostęp 2024-04-20].
  3. a b Jerzy Wowczak: Jan Sas-Zubrzycki. Architekt, historyk i teoretyk architektury. Kraków: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”, 2017, s. 71, ISBN 978-83-65080-63-9.