Kanonicy regularni S. Maria di Reno

Kanonicy regularni S. Maria di Reno - dawna włoska kongregacja kanoników regularnych św. Augustyna, powstała w XII wieku. Jej głównym ośrodkiem była prepozytura S. Maria di Reno koło Bolonii. W 1418 została przyłączona do nowo powstałej Kongregacji Najświętszego Zbawiciela.

Historia

Nie wiadomo dokładnie, kiedy powstał dom kanoników regularnych Najświętszej Maryi Panny nad rzeką Reno (S. Maria di Reno). Najwcześniejsze zachowane dokumenty dotyczące tej wspólnoty pochodzą z 1136, choć większość późniejszych historyków z zakonu kanoników regularnych wskazywało na rok 1083 jako datę fundacji tego domu. Współczesne badania historyczne wskazują jednak, że wspólnota kanoników regularnych nad rzeką Reno powstała dopiero około 1130, w wyniku rozłamu w utworzonej w 1117 bolońskiej kolegiacie kanonickiej św. Wiktora.

Nowa wspólnota kanonicka już w 1136 uzyskała przywileje protekcyjne od biskupa Bolonii Henryka oraz papieża Innocentego II. W ciągu następnych kilkunastu lat wspólnota zyskała duży prestiż i stała się ośrodkiem kongregacji kanoników regularnych, grupującej kilka wspólnot uznających duchowe zwierzchnictwo prepozyta Najświętszej Maryi Panny znad Reno. W latach 1154–1155 papieże Anastazy IV i Hadrian IV nadali im dwa tytularne kościoły kardynalskie w Rzymie: bazylikę św. Praksedy i bazylikę św. Pudencjany.

Pod koniec XII wieku widoczne stały się pierwsze oznaki kryzysu kongregacji. W 1196 papież Celestyn III, na wniosek kardynała Soffredo odebrał kanonikom regularnym kościół św. Praksedy w Rzymie, ze względu na rozluźnienie obyczajów, jakie nastąpiło we wspólnocie. Kongregacja nie odzyskała już później dawnej świetności. W 1359 kościół i dom kanonicki S. Maria di Reno został splądrowany przez wojska mediolańskie, w związku z czym kanonicy przenieśli się do podległego im kościoła S. Salvatore w Bolonii. Oznaczało to faktyczny kres kongregacji S. Maria di Reno.

Kongregacja Najświętszego Zbawiciela

W 1418 wspólnota z S. Salvatore połączyła się ze wspólnotami kanoników regularnych z S. Salvatore di Lecceto oraz S. Ambrogio w Gubbio. Papież Marcin V zatwierdził nową kongregację pod nazwą Kongregacji Najświętszego Zbawiciela, a biskup Bolonii oddał nowej kongregacji kościół S. Maria di Reno. Kongregacja ta istniała aż do 1823, gdy połączyła się z kanonikami laterańskimi.

Domy kongregacji

• S. Maria di Reno koło Bolonii (dom macierzysty, założony ok. 1130)
• S. Salvatore w Bolonii (1136)
• S. Andrea w Toricello w diecezji Teramo (1150)
• S. Donnino w Bagno a Ripoli (1150)
• S. Maria w Raticola (1154)
• S. Giacomo w Casadei (1154)
• S. Prassede w Rzymie (1154–1196)
• S. Pudenziana w Rzymie (1155)

Bibliografia

• Pier Luigi Chierici: La storia di Casalecchio su Casalecchio Notizie: I Canonici Renani
• Paul Fridolin Kehr: Italia Pontificia. T. V: Aemilia sive provincia Ravennas. Berlin: apud Weidmannos, 1911, s. 275-284, seria: Regesta Pontificum Romanorum.
• Giovanni Crisostomo Trombelli, Memorie istoriche concernenti le due canoniche di S. Maria di Reno e di S. Salvatore insieme unite, Bolonia 1752
• Gabriele Pennotti: Generalis totius sacri ordinis clericorum canonicorum historia tripartita. Rzym: 1624, s. 458 i nast..