Kaplica Najświętszego Serca Jezusowego w Ostrowitem
53°03′58″N 19°17′12″E/53,066111 19,286667| kaplica | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||
| Parafia | |||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie gminy Brzuze  | |||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |||||||||||||
Położenie na mapie powiatu rypińskiego  | |||||||||||||
| 53°03′58″N 19°17′12″E/53,066111 19,286667
| |||||||||||||
Kaplica Najświętszego Serca Jezusowego w Ostrowitem − wzniesiona w latach 1923-1930[1], według projektu znanego warszawskiego architekta dwudziestolecia międzywojennego Antoniego Dygata[2]. Niewielka, o powierzchni użytkowej zaledwie 50 m² została zbudowana w stylu neobarokowym, o prostym rozwiązaniu przestrzennym, charakterystycznym dla jej projektanta.
Wejściem zwrócona jest ku wschodowi, na skrzyżowaniu dróg prowadzących z Rypina do Golubia-Dobrzynia i Lipna. Zbudowana na rzucie prostokąta z prezbiterium zamkniętym trójbocznie. Fundamenty wykonane z cegły. Ściany z cegły ceramicznej pełnej na zaprawie cementowo - wapiennej, dwustronnie tynkowane. Sklepienie kolebkowe z lunetami mieszczącymi okna. Więźba dachowa drewniana, krokwiowo - kleszczowa. Dach wysoki, dwuspadowy, kryty dachówką. W części prezbiterium dach wielospadowy. Otwory okienne i drzwi wejściowe zostały przesklepione pełnym łukiem, okna wykonane z drewna. Drzwi wejściowe w układzie wrót, pełne, dwuskrzydłowe z ozdobnymi zawiasami. Od strony wewnętrznej otwór wejściowy zamknięty jest dwuskrzydłową metalową kratą.
Skromna budowla posiada ciekawe elementy elewacji. Elewacje, rozczłonkowane szkarpami zwężają się ku górze, zakończone są profilowanymi gzymsami i pulpitowym daszkiem. Elewacja frontowa symetryczna. Na osi portal wejścia, zwieńczony profilowanym gzymsem. Nad nim, nieco cofnięty trójkątny szczyt oprofilowany z krzyżem. Korpus ujęty w narożne szkarpy. Nad gzymsem znajduje się trójkątny szczyt, a w nim okrągła płycina w profilowanej opasce. W płyciźnie tej umieszczono malowidło - Matka Boska z Dzieciątkiem. Elewacje boczne kaplicy są trzyosiowe. W każdym polu znajduje się okno. Na elewacji frontowej umieszczone są dwie pamiątkowe płyty. Jedna z nich przypomina o fundatorach kaplicy, założycielach miejscowej cukrowni, druga upamiętnia Antoniego Borzewskiego, jednego z właścicieli tegoż zakładu, który zginął broniąc swej posiadłości w Ugoszczu podczas najazdu bolszewickiego w 1920 r.
Kaplica zarówno w okresie międzywojennym, jak też po wojnie odgrywała rolę kościółka filialnego, gdzie mszę święta odprawiał proboszcz parafii Trąbin, do której należała wieś i osada fabryczna Ostrowite. 23 marca 1976 r. została utworzona parafia św. Stanisława Kostki[3]. Do czasu wybudowania w latach osiemdziesiątych kościoła obok kaplicy, spełniała ona rolę kościoła parafialnego. Po oddaniu do użytku nowego, okazałego kościoła, kaplica pełni rolę kostnicy. W sierpniu 1977 r. decyzją Wojewody Włocławskiego kaplica wraz z terenem o powierzchni 0,57 ha została przekazana gminie. Obecnie stanowi własność miejscowej parafii.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Ostrowite - parafia św. Stanisława Kostki. [dostęp 2014-12-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-27)].
- ↑ Indeks osób - Antoni Dygat. [dostęp 2011-11-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-19)].
- ↑ Historia parafii św. Stanisława Kostki. Parafia św. Stanisława Kostki w Ostrowitem. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-04-26)].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Mirosław Krajewski: Stulecie Cukrowni Ostrowite 1900-2000. Rypin: Dom Wydawniczy Verbum, 2000. ISBN 83-908956-4-1. [dostęp 2014-12-27]. (pol.).