Kaplica cmentarna w Gorlicach
 nr rej. A-836 z 30.09.1997[1].
| |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Karwacjanów |
| Typ budynku |
kaplica |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Rozpoczęcie budowy |
1906 |
| Ukończenie budowy |
1907 |
Położenie na mapie Gorlic  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu gorlickiego  | |
 49°39′34,6183″N 21°08′56,1880″E/49,659616 21,148941
| |
Kaplica cmentarna Miłkowskich w Gorlicach – budowla na cmentarzu parafialnym w Gorlicach, w powiecie gorlickim w województwie małopolskim. Kaplica została wpisana do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Kaplica została wybudowana w 1907 roku, na zlecenie hrabiego Edwarda Miłkowskiego po śmierci żony Magdaleny z Trzecieskich w 1906 roku. Autorem projektu był architekt Jan Sas-Zubrzycki. W 1912 roku w kaplicy został pochowany hrabia Edward Miłkowski. W tym samym roku spoczęła tam także Maria z Miłkowskich hrabina Lebowska. Właścicielką pobliskiego majątku w Jedliczach była Zofia z Miłkowskich, hrabina Stawiarska. Kaplica w Gorlicach stała się także miejscem spoczynku przedstawicieli tej rodziny. Na elewacji kaplicy widnieją tablice epitafijne zawierające nazwiska takie jak: Krasiccy, Dzieduszyccy, Zdziechowscy. W kaplicy znaleźli miejsce spoczynku także ludzie, którzy nie byli związani z rodziną np. Maria Wanda Karśnicka z Karszewa, ksiądz prałat Bronisław Świeykowski, jego mama. W 1999 roku pochowano tu dziennikarza, scenarzystę filmowego Macieja Krasickiego. Na murze kaplicy znajdują się także tablice upamiętniające śmierć kilku osób, które zginęły w obozie zagłady w Oświęcimiu[3].
Opis architektoniczny[edytuj | edytuj kod]
Budowla położona jest na głównej osi cmentarza z wejściem od południowego wschodu[4].
Jest obiektem murowanym, w stylu neogotyckim. Ściany z czerwonej cegły posadowiono na wysokim fundamencie i cokole z nieregularnie ciosanego granitu polnego[5].
Kaplica wybudowana została na planie sześciokąta. Wejście poprzedzone schodami znajduje się w prostopadłościennym aneksie[6], który flankowany jest dwiema romańskimi kolumnami. Nad aneksem umieszczony jest neogotycki szczyt z małą dzwonnicą. Powyżej wejścia widnieją dwie tarcze herbowe oraz napis Grób rodziny Miłkowskich. Boczne elewacje wzmocnione są skośnymi, kamiennymi szkarpami. Wnętrze kaplicy jest doświetlone gotyckimi oknami z kamiennym obramieniem. Budowla przykryta jest stromym dachem sześciokątnym, wspartym na kamiennym gzymsie, z leżącą rynną. Pod kaplicą umieszczona jest krypta[6]. Tablice osób pochowanych w podziemiach kaplicy umieszczone są w tylnej elewacji.
W latach 2020–2021 kaplica poddana została renowacji[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
- ↑ Andrzej Ćmiech: Kaplica Miłkowskich miejscem spoczynku wielu znamienitych gorliczan. gazetakrakowska.pl. [dostęp 2023-03-18].
- ↑ Agnieszka Nigbor-Chmura: Kaplica Miłkowskich po renowacji. Uwagę przyciągają detale.. gorlice.naszemiasto.pl. [dostęp 2023-03-18].
- ↑ a b Dobiega końca konserwacja Kaplicy Cmentarnej Rodziny Miłkowskich. gorlice.pl. [dostęp 2023-03-18].
- ↑ a b Jerzy Wowczak: Jan Sas-Zubrzycki. Architekt, historyk i teoretyk architektury. Kraków: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”, 2017, s. 116, ISBN 978-83-65080-63-9.