Karol Alexandrowicz (prawnik)

Karol Alexandrowicz

Data i miejsce urodzenia	13 października 1902 Lwów
Data i miejsce śmierci	26 września 1975 Londyn
Zawód, zajęcie	prawnik, badacz prawa międzynarodowego, prezes Banku Gospodarstwa Krajowego

Karol Alexandrowicz znany także jako Charles Henry Alexandrowicz (ur. 13 października 1902 we Lwowie, zm. 26 września 1975 w Londynie) – polsko-brytyjski prawnik, badacz prawa międzynarodowego oraz prezes Banku Gospodarstwa Krajowego. Dyrektor generalny Europejskiej Centralnej Organizacji Transportu Śródlądowego w latach 1945-1947. Nominowany do Pokojowej Nagrody Nobla w 1961, 1962 i 1964 roku.

Życiorys

Urodził się 13 października 1902 roku we Lwowie na terenie Austro-Węgier. Jego ojcem był Franciszek Alexandrowicz - generał dywizji Wojska Polskiego, generał-major armii austro-węgierskiej oraz kawaler orderu Virtuti Militari. Początkowo kształcił się w Schottengymnasium w Wiedniu, po odzyskaniu niepodległości przez Polskę rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie obronił doktorat w 1926 roku. Specjalizował się w prawie małżeńskim; publikował szeroko również z zakresu prawa kanonicznego. W czasie studiów ze względu na konsekwencje różnic w prawie małżeńskim państw zaborczych zainteresował się prawem porównawczym. Po studiach pracował w Banku Polskim. W latach 1930-1939 odbywał praktyki prawnicze w Krakowie i Katowicach. W latach 1931-1932 wydawał konserwatywne katolickie czasopismo Żywe Słowo Księdza Oraczewskiego. W 1934 roku prowadził badania w Paryżu, gdzie został członkiem Société d’histoire du droit.

Walczył w Wojsku Polskim w czasie kampanii wrześniowej (brał udział m.in. w walkach o Lwów), potem przekroczył granicę rumuńską. Był zdecydowanym przeciwnikiem Sanacji. Początkowo przebywał w Bukareszcie w Rumunii, po krótkim aresztowaniu przez Żelazną Gwardię ewakuował się do Stambułu, a następnie przez Kair i Freetown dotarł do Londynie. W Londynie brał udział w strukturach Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie; w latach 1941-1946 był doradcą finansowym ambasady RP i w latach 1943-1946 prezesem Banku Gospodarstwa Krajowego. W latach 1942-1945 służył w Home Guard. W 1945 roku został mianowany dyrektorem generalnym Europejskiej Centralnej Organizacji Transportu Śródlądowego, będącej organizacją wyspecjalizowaną ONZ. Funkcje te pełnił do 1947 roku, w którym organizacja została wchłonięta przez Europejską Komisję Gospodarczą.

W 1948 roku został członkiem Lincoln's Inn i powrócił do zajmowania się prawem. W 1950 roku uzyskał obywatelstwo brytyjskie. W 1951 roku wyjechał do Indii na zaproszenie Uniwersytetu w Madrasie. Był jednym z założycieli i szefem pierwszego w Indiach wydziału prawa międzynarodowego i konstytucyjnego. Wydał szereg publikacji na temat indyjskiego prawa. Jest uważany za jednego z twórców tzw. madraskiej szkoły prawa. Był doradcą premiera Jawaharlala Nehru. W latach 1961-1967 wykładał na Uniwersytecie w Sydney. Po pobycie w Sydney wrócił do Anglii; zmarł 26 września w szpitalu w Croydon w Londynie.

Alexandrowicz w swoich pracach krytykował eurocentryczne podejście do prawa międzynarodowego i podkreślał uniwersalistyczną tradycję prawa międzynarodowego zakorzenioną w pracach teoretyków prawa naturalnego (np. Hugo Grocjusza). W swojej pracy The Law of Nations in Global History opisał teorię, praktykę i historię prawa międzynarodowego oraz zagadnienia polityczne. Był nominowany do Pokojowej Nagrody Nobla w 1961, 1962 i 1964 roku.