Karol Kurek

Karol Kurek

podpułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia	4 listopada 1895 Kraków
Data i miejsce śmierci	1940 USRR, ZSRR
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Jednostki	24 Pułk Piechoty (II RP) 25 Pułk Piechoty (II RP) 1 Morski Batalion Strzelców 71 Pułk Piechoty
Stanowiska	kwatermistrz pułku dowódca batalionu szkolnego dowódca batalionu piechoty zastępca dowódcy pułku
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-ukraińska
Odznaczenia

Karol Kurek (ur. 4 listopada 1895 w Krakowie, zm. 1940 w ZSRR) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Był synem Piotra i Rozalii z Pancków oraz bratem Jalu Kurka, polskiego literata. Ukończył Gimnazjum św. Anny rozpoczynając studia prawnicze na UJ, które przerwał wybuch wojny. Został powołany do armii austriackiej. W 1915 roku ukończył szkołę oficerską. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 sierpnia 1916 w korpusie oficerów rezerwy piechoty. Jego oddziałem macierzystym był pułk piechoty nr 13. Walczył na froncie rosyjskim i włoskim jako dowódca plutonu i kompanii. Po wojnie wrócił na studia, jednak rozwój sytuacji w kraju spowodował kolejną przerwę. W 1919 roku jako dowódca kompanii w 24 pułku piechoty walczył na froncie ukraińskim.

W kwietniu 1924 roku został przydzielony do Centralnej Szkoły Podoficerów Zawodowych Piechoty Nr 1 w Chełmnie na stanowisko dowódcy 2 kompanii szkolnej, pozostając oficerem nadetatowym 24 pułku piechoty. W grudniu tego roku został przeniesiony do 25 pułku piechoty w Piotrkowie na stanowisko kwatermistrza. 23 grudnia 1927 roku został przeniesiony do kadry oficerów piechoty z równoczesnym oddaniem do dyspozycji ministra skarbu. 5 listopada 1928 roku został przeniesiony do baonu podchorążych rezerwy piechoty nr 10 w Gródku Jagiellońskim na stanowisko dowódcy. W sierpniu 1931 roku został przeniesiony do 1 Morskiego batalionu strzelców w Wejherowie na stanowisko dowódcy. 6 lutego 1935 roku został przeniesiony do 71 pułku piechoty w Zambrowie na stanowisko zastępcy dowódcy pułku. Od 23 września 1937 do lata 1939 kierował Okręgowym Urzędem Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego w Łodzi.

Karol Kurek został aresztowany w drugiej połowie 1939 roku w okolicach Lwowa. Był więziony w miasteczku Przemyślany. W styczniu 1940 wraz z osobami cywilnymi został przewieziony do więzienia Brygidki we Lwowie, a następnie do więzienia Zamarstynowskiego. W więzieniu tym odmówił udziału w zorganizowanej przez innych więźniów ucieczce (zakończonej sukcesem) przez piec i komin. Według powojennej relacji z Londynu powodem odmowy przyłączenia się do ucieczki była wiara w przestrzeganie konwencji wojennych.

Ślubowanie olimpijczyków na Letnie IO w Helsinkach w 1940: Antoni Gałecki (2. z lewej), Marcinkowski, Jadwiga Wajsówna, Henryka Słomczewska w obecności gen. Wiktora Thommee (1. z prawej) i kierownika Okręgowego Urzędu WFiPW w Łodzi ppłk Karola Kurka.

W pierwszych dniach lutego 1940 Karol Kurek został wysłany do obozu w Starobielsku. Znajdująca się w posiadaniu rodziny anonimowa kartka z roku 1945 twierdzi, że w roku 1940 Kurek był widziany w okolicach Smoleńska, maszerujący pod eskortą Rosjan w kierunku Katynia.

W publikacji Indeks Represjonowanych, tom VI – Aresztowani w rejonie Lwowa i Drohobycza (Alfabetyczny wykaz 5822 obywateli polskich aresztowanych przez NKWD w rejonie Lwowa i Drohobycza w latach 1939–1941), Państwowe Archiwum Służby Bezpieczeństwa Ukrainy, Centralne Archiwum Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji RP, Ośrodek KARTA, 1998, Karol Kurek figuruje na stronie 179, a jego nazwisko opatrzone jest sygnaturą „U-1611”. W Stowarzyszeniu Rodzina Katyńska (Sekcja Poszukiwań) Karol Kurek zarejestrowany jest pod nr 55/5-27. Figuruje na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej. Został pochowany na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.

Awanse

• kapitan – zweryfikowany ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919
• major – 31 marca 1924 ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 i 69 lokatą w korpusie oficerów zawodowych piechoty
• podpułkownik – 23 stycznia 1929 ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1929 i 33 lokatą w korpusie oficerów zawodowych piechoty

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 4692 (1921)
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1928)
• Krzyż Walecznych
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
• Odznaka za Rany i Kontuzje
• Brązowy Medal Zasługi Wojskowej Signum Laudis z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej (Austro-Węgry)
• Srebrny Medal Waleczności 2 klasy (Austro-Węgry)
• Brązowy Medal Waleczności (Austro-Węgry)
• Krzyż Wojskowy Karola (Austro-Węgry)

Bibliografia

• Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918.
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 184, 349.
• Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928, s. 120, 172.
• Rocznik Oficerski 1932, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1932, s. 23, 624.
• Kazimierz Banaszek, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Warszawa: Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
• WitoldW. Jarno WitoldW., Okręg Korpusu Wojska Polskiego nr IV Łódź 1918–1939, Łódź: Wydawnictwo Ibidem, 2001, ISBN 83-88679-10-4, OCLC 830292609 .brak strony (książka)