Kasper Weigel

Kasper Weigel
Data i miejsce urodzenia	10 czerwca 1880 ; Lwów
Data i miejsce śmierci	4 lipca 1941 ; Lwów
	profesor nauk technicznych
	Specjalność: geodezja, miernictwo
Alma Mater	Politechnika Lwowska
Doktorat	1909
Habilitacja	1911
Profesura	1912
	Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Politechnika Lwowska
Okres zatrudn.	1908-1941
	Rektor Politechniki Lwowskiej
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kasper Weigel (ur. 10 czerwca 1880 we Lwowie, zm. 4 lipca 1941 tamże) – polski geodeta, profesor, rektor Politechniki Lwowskiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Po ukończeniu II Gimnazjum we Lwowie (1898) studiował na Wydziale Inżynierii Politechniki Lwowskiej (1898–1903). Po okresie pracy inżynierskiej (budowa kolei Lwów – Podhajce) został w 1908 wykładowcą w Katedrze Miernictwa swojej macierzystej uczelni. W 1909 obronił doktorat, w 1911 habilitował się i rozpoczął wykłady z miernictwa oraz rachunku wyrównawczego, od 1912 był profesorem nadzwyczajnym, a od 1918 zwyczajnym^[1]. W czasie I wojny światowej kontynuował w Wiedniu działalność dydaktyczną dla studentów nieuczestniczących bezpośrednio w działaniach wojennych (w ramach Komitetu Techników Polskich założonego w 1915).

Po I wojnie światowej był profesorem Politechniki Lwowskiej (z tytułem profesora zwyczajnego), kierownikiem Katedry Miernictwa, dziekanem Wydziału Inżynierii Lądowej (1920), w roku akademickim 1929/1930 rektorem^[2]. Prowadził także kursy fotogrametryczne dla oficerów lotnictwa. Wykonywał pionierskie w Polsce pomiary metodą fotogrametryczną. Interesował się szczególnie rachunkiem wyrównawczym, ze szczególnym uwzględnieniem sieci geodezyjnych: światowych, krajowych i lokalnych. Współorganizował państwową służbę geodezyjną w Polsce. Został członkiem założycielem powołanego w 1938 Stowarzyszenia „Towarzystwo Budowy Panoramy Plastycznej Dawnego Lwowa”^[3]. W połowie 1935 został mianowany członkiem Okręgowej Komisji Wyborczej nr 71 we Lwowie przed wyborami parlamentarnymi w 1935^[4].

W okresie sowieckiej okupacji Lwowa nadal prowadził działalność naukową. W sierpniu 1940 był gościem Wszechzwiązkowego Komitetu ds. Nauki ZSRR w Moskwie^[5]. Był kandydatem w grudniowych wyborach do rad obwodowych i miejskich sowieckiego Lwowa – 15 grudnia 1940^[6]. Został zamordowany przez Niemców w grupie polskich profesorów lwowskich uczelni na Wzgórzach Wuleckich w nocy z 3 na 4 lipca 1941 wraz z jedynym, 33-letnim synem Józefem.

Jego postać jest patronem Katedry Geodezji na Wydziale Budownictwa i Inżynierii Środowiska Politechniki Rzeszowskiej.

Pełnione funkcje[edytuj | edytuj kod]

kierował sekcją miernictwa w Ministerstwie Robót Publicznych (1919) oraz wchodził w skład Państwowej Rady Mierniczej,
prezes sekcji Komitetu Geodezyjnej PAU,
członek zwyczajny Akademii Nauk Technicznych i innych towarzystw naukowych,
współzałożyciel i pierwszy prezes Polskiego Towarzystwa Fotogrametrycznego (1930–1939)
członek Stałej Międzynarodowej Unii Geodezyjno-Geofizycznej, uczestnik kongresów, gdzie reprezentował środowisko polskich geodetów.

Działał również społecznie na Politechnice, sprawował funkcję kuratora chóru studentów (na potrzeby tego chóru komponował utwory) oraz kuratora Bratniej Pomocy Studentów.

Publikacje (wybór)[edytuj | edytuj kod]

Wydał ponad 30 prac naukowych, w tym:

Wykreślne wyrównanie przy trygonometrycznym oznaczaniu punktów przez wcinanie (1910)
Rachunek wyrównawczy wedle metody najmniejszych kwadratów oraz jego zastosowania przy rozmierzaniu kraju (1923)
Zastosowanie spostrzeżeń zawarunkowanych z niewiadomymi w triangulacji (1924)
Nowa metoda wyrównania triangulacyjnych sieci wieńcowych (1928)
Geodezja (miernictwo) (1938)

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1936)^[7]
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1933)^[8]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Lwowska szkoła geodezyjna

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Jerzy Krawczyk: Lwowska Szkoła Geodezyjna. Warszawa: Zespół Historii Geodezji PAN, SGP, 1991, s. 20.
↑ Rektor Politechniki Lwowskiej. „Gazeta Lwowska”, s. 4, nr 129 z 8 czerwca 1929.
↑ Statut Stowarzyszenia Towarzystwo Budowy Panoramy Plastycznej Dawnego Lwowa. Lwów: 1938, s. 13.
↑ Dział urzędowy. 87. Ogłoszenie. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 14, s. 120, 25 lipca 1934.
↑ Dzieje najnowsze Tom 14, PAN, 1983.
↑ Eugeniusz Duraczyński, Polska 1939–1945: dzieje polityczne, wyd. Bellona. 1999 s. 83.
↑ M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 466 „za wybitne zasługi na polu nauki i wychowania młodzieży w duchu patriotycznym, położone w latach 1905–1918”.
↑ M.P. z 1933 r. nr 259, poz. 277 „za zasługi na polu pracy wojskowo-geograficznej”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Zygmunt Albert Kaźń profesorów lwowskich – lipiec 1941 / studia oraz relacje i dokumenty zebrane i oprac. przez Zygmunta Alberta Wrocław 1989, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, ISBN 83-229-0351-0 wersja elektroniczna.
Andrzej Śródka, Uczeni Polscy XIX i XX stulecia, Tom IV S-Ż, Agencja Wydawnicza „Aries”, Warszawa 1998.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Lwowska Szkoła Geodezyjna
Dzieła Kaspra Weigela w bibliotece Polona

[1] Jerzy Krawczyk: Lwowska Szkoła Geodezyjna. Warszawa: Zespół Historii Geodezji PAN, SGP, 1991, s. 20.

[2] Rektor Politechniki Lwowskiej. „Gazeta Lwowska”, s. 4, nr 129 z 8 czerwca 1929.

[3] Statut Stowarzyszenia Towarzystwo Budowy Panoramy Plastycznej Dawnego Lwowa. Lwów: 1938, s. 13.

[4] Dział urzędowy. 87. Ogłoszenie. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 14, s. 120, 25 lipca 1934.

[5] Dzieje najnowsze Tom 14, PAN, 1983.

[6] Eugeniusz Duraczyński, Polska 1939–1945: dzieje polityczne, wyd. Bellona. 1999 s. 83.

[7] M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 466 „za wybitne zasługi na polu nauki i wychowania młodzieży w duchu patriotycznym, położone w latach 1905–1918”.

[8] M.P. z 1933 r. nr 259, poz. 277 „za zasługi na polu pracy wojskowo-geograficznej”.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]