Katedra Zmartwychwstania Pańskiego w Oradei
katedra | |||||||||
Widok od północnego zachodu | |||||||||
Państwo | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||
Wyznanie | |||||||||
Kościół | |||||||||
Wezwanie | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie okręgu Bihor | |||||||||
Położenie na mapie Rumunii | |||||||||
47°03′08,1961″N 21°56′22,3300″E/47,052277 21,939536 |
Katedra Zmartwychwstania Pańskiego w Oradei (rum. Catedrala Învierea Domnului din Oradea) – katedra Rumuńskiego Kościoła Prawosławnego zlokalizowana w rumuńskim mieście Oradea przy Piața Emanuil Gojdu. Głównym wezwaniem jest Zmartwychwstanie Pańskie, a drugim patronem kościoła pozostaje św. Andrzej Șaguna, metropolita Transylwanii. Świątynia nazywana jest „Katedrą Słońca”[1].
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Obiekt znajduje się we wschodniej części historycznego centrum miasta, w pobliżu cytadeli, z którą połączony jest drewnianym mostem[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Projekt budowy katedry prawosławnej w Oradei sięga przywrócenia rumuńskiej prawosławnej diecezji w Oradei w 1920[1].
Kamień węgielny pod budowę świątyni położył w 1995 patriarcha Teoktyst. Nabożeństwa odbywały się początkowo w kaplicy podziemnej wybudowanej w 2005[1].
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Budynek jest zbudowany w stylu stefańsko-rareșowskim, wywodzącym się z Mołdawii i przyjętym w Banacie oraz Siedmiogrodzie, który biskup Sofroniusz Drincec określił, że jest „wyjątkową architekturą, syntezą Wschodu i Zachodu”[1].
Świątynia ma wysokość 65 metrów od fundamentu do szczytu krzyża i zajmuje powierzchnię 1422 m². Fasada główna jest ozdobiona mozaikową ikoną Zmartwychwstania, inspirowaną oryginałem z klasztoru Dafni w Grecji. Dach pokryty jest blachą miedzianą. Umieszczono na nim siedem krzyży – na wieżach i szczytach. Elewację wyłożono czerwonym marmurem i kamieniem z Podeni, a wnętrza marmurem z greckiej Kawali. Ikonostas także jest zbudowany z marmuru i został stworzony w Salonikach. Pięć dzwonów odlano w warsztacie w Innsbrucku. Katedra ma ogrzewanie podłogowe i system odladzania pod głównymi schodami wejściowymi[1].
W absydzie ołtarzowej, w ikonach i w ikonostasie umieszczono mozaiki inspirowane starożytnymi bizantyńskimi wzorami z około X i XI wieku. Mozaika w absydzie ołtarza inspirowana jest dziełem z soboru św. Zofii w Kijowie, które z kolei miało za wzór mozaikę z bazyliki Hagia Sofia. Drzwi główne są kopią drzwi z tego samego koscioła. Mozaikowe ikony w ikonostasie oraz mozaikowy wystrój absydy ołtarza (175 m²) wykonał zespół artystów z Art Georgies z Jassów. Przy drzwiach królewskich i diakońskich zamontowano aksamitne pokrycia szyte i haftowane w warsztatach krawieckich klasztoru Świętego Krzyża w Oradei[1].