Kazimierz Wojciechowski (drukarz)
Data i miejsce urodzenia |
26 lutego 1869 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
25 sierpnia 1938 |
Zawód, zajęcie |
drukarz, wydawca, redaktor, działacz narodowy |
Odznaczenia | |
Krzyż Kawalerski Orderu Polonia Restituta |
Kazimierz Wojciechowski (ur. 26 lutego 1869 w Biechowie, pow. Września, zm. 25 sierpnia 1938 w Brodnicy) – polski drukarz, wydawca, redaktor, działacz narodowy. „Jedyny Polak w gronie brodnickich drukarzy okresu zaboru pruskiego”[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Kształcił się w Poznaniu, następnie był zatrudniony w zawodzie drukarza w Szczecinie, Lipsku, Dreźnie i w drukarni Franciszka Załachowskiego (Adler-Druck) w Berlinie przy Grosse Hamburger Strasse 20, następnie Kleine Rosenthalerstrasse 8, gdzie współwydawał polską gazetę „Prawda” (ok. 1889–1890) i „Gazetę Polską” (1890–1891)[2]. W 1891 przeniósł się do Brodnicy, gdzie zatrudnił się w drukarni Adolfa Fuhricha (Buchdruckerei von A. Fuhrich), w 1892 założył własną drukarnię (Buchdruckerei) wraz z księgarnią przy Małym Rynku 23, obecnie 7. Wydawał tygodnik humorystyczno-satyryczny „Ćwik” (1893-1895)[3] i „Ćwik. Wesoły Kalendarz na Przestępny Rok...” (1896). W 1899 założył „Gazetę Brodnicką”, lecz wkrótce zawieszając jej druk. Był represjonowany np. aresztem za umieszczenie w oknie wystawowym reprodukcji obrazu Jana Styki upamiętniającego Konstytucję 3 maja „Polonia” (1901). W uzasadnieniu wyroku napisano:
„że obraz może podżegać Polaków do aktów przemocy wobec Niemców i niepokojów społecznych. Wobec napiętych stosunków między Niemcami i Polakami w prowincji, obraz obrażał Niemców, a Polakom dawał nadzieję na odbudowę cesarstwa polskiego z jednej strony, a z drugiej, podsycał łatwo pobudliwą polską świadomość narodową”.[4]
Wydał „Podręcznik Domowy. Katolicki Kalendarz Polski na Rok Pański 1909”[5]. Ponownie został ukarany pobytem w 1914 w zakładach karnych w Toruniu i Grudziądzu. W latach 1918–1920 drukował różnego rodzaju druki i publikacje. Wznowienie „Gazety...” nastąpiło w 1919. W 1922 drukarnię przeniesiono do budynku przy Starym Placu Szkolnym 8, obecnie budynek nie istnieje. W 1921 zmieniono jej tytuł na „Ziemię Michałowską” z podtytułem „Gazeta Brodnicka”. W 1922 redakcję przejął jego syn Mieczysław Wojciechowski (1896–1966) i wydawał do 1939. „Ziemia Michałowska. Ziemia Brodnicka” była w latach międzywojennych największym organem prasowym w Brodnicy. Kazimierz Wojciechowski był też aktywnym działaczem społecznym m.in. Klubu Myśliwskiego, Kurkowego Bractwa Strzeleckiego, Towarzystwa Przemysłowego. Sprawował funkcje radnego miejskiego i sędziego pokoju.
Pochowany na cmentarzu parafialnym w Brodnicy.
Został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Polonia Restituta (1923)[6][7][8][9].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Cytat za... Bronisława Woźniczka-Paruzel: Brodnica jako ośrodek wydawniczy druków polskich w okresie zaboru pruskiego, Acta Universitatis Nicolai Copernici Bibliologia I — Nauki Humanistyczno-Społeczne — Zeszyt 306 — 1996
- ↑ Sylwia Kędzierska: Założenia programowe i tematyka „Gazety Polskiej w Berlinie”, Rocznik Historii Prasy Polskiej T. XIX (2016) Z. 4 (44) ISSN 1509-1074
- ↑ Ćwik. Pismo ilustrowane humorystyczno-krytyczne, R. 1894, Nr 30 - Treść publikacji - Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa [online], umk.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).
- ↑ Maciej Bakun: Prześladowania Polaków pod zaborem pruskim
- ↑ Aleksander Birkenmajer (red.): Encyklopedia wiedzy o książce, Zakład Narodowy im. Ossolińskich we Wrocławiu 1971, s. 339, 2504
- ↑ Aleksander Birkenmajer (red.): Encyklopedia wiedzy o książce, Zakład Narodowy im. Ossolińskich we Wrocławiu 1971, s. 339, 2504
- ↑ Maria Oryszczak: Dziadek drukarz i wydawca, Gazeta Brodnicka z 13 stycznia 2000, s. 16
- ↑ Biogram Kazimierza Wojciechowskiego w Brodnickim Słowniku Biograficznym
- ↑ Bronisława Woźniczka-Paruzel: Brodnica jako ośrodek wydawniczy druków polskich w okresie zaboru pruskiego, Acta Universitatis Nicolai Copernici Bibliologia I — Nauki Humanistyczno-Społeczne — Zeszyt 306 — 1996