Keprnická hornatina

Keprnická hornatina
Masyw Keprníka

Widok na szczyty Masywu Keprníka (od lewej: Červená hora, Vozka, Keprník i Šerák) (2010 rok)
Mapa Masywu Keprníka na tle pasma Wysokiego Jesionika
Megaregion	Pozaalpejska Europa Środkowa
Prowincja	Masyw Czeski
Podprowincja	Sudety z Przedgórzem Sudeckim
Makroregion	Sudety Wschodnie
Mezoregion	Wysoki Jesionik cz. Hrubý Jeseník
Mikroregion(y)	Keprnická hornatina pol. Masyw Keprníka
Zajmowane jednostki administracyjne	Czechy

Keprnická hornatina (pol. Masyw Keprníka, niem. Kepernik-Bergland) – mikroregion wchodzący w skład pasma górskiego Wysokiego Jesionika (cz. Hrubý Jeseník), w północno-wschodnich Czechach, w Sudetach Wschodnich, na pograniczu Moraw i Śląska. Graniczy od północnego zachodu z Górami Złotymi (cz. Rychlebské hory), od południowego wschodu z Masywem Pradziada (cz. Pradědská hornatina), od wschodu i północy z Górami Opawskimi (cz. Zlatohorská vrchovina), a od zachodu i południa z pasmem o nazwie Hanušovická vrchovina.

Charakterystyka

Jest to jeden z trzech mikroregionów pasma Wysokiego Jesionika o średniej wysokości 895,5 m n.p.m. z najwyższym szczytem Keprník. Od Masywu Pradziada oddziela go przełęcz Červenohorské sedlo, a od Gór Złotych i pasma Hanušovická vrchovina – przełęcz Ramzovska (cz. Ramzovské sedlo) .

Masyw Keprníka składa się z grzbietu głównego, biegnącego od przełęczy Červenohorské sedlo do przełęczy Ramzovskiej, trzech ramion bocznych z głównymi szczytami: Vozka, Černá stráň i Šindelná hora oraz masywu góry Ucháč za przełęczą Přemyslovské sedlo .

Budowa geologiczna

Pod względem geologicznym Masyw Keprníka zbudowany jest ze skał metamorficznych, głównie: gnejsów, ortognejsów, migmatytów, łupków łyszczykowych, amfibolitów, fyllitów, marmurów i in..

Rzeźba terenu

Szczyty

Najwyższy szczyt Masywu Keprníka – Keprník (2008 rok)

Legendarne skalisko na szczycie góry Vozka (2008 rok)

Widok z przełęczy Sedlo nad Malým kotlem na szczyty gór Vozka, Keprník i Žalostná, poniżej na pierwszym planie Velká Jezerná (2010 rok)

W Masywie Keprníka znajduje się 69 określonych i nazwanych szczytów, w tym 34 o wysokości powyżej 1000 m n.p.m. .

Lista szczytów Masywu Keprníka

Lp. Szczyt Wysokość m n.p.m. 1 Keprník 1423 2 Vozka 1377 3 Žalostná 1352 4 Šerák 1351 5 Červená hora 1333 6 Keprník – J 1322 7 Spálený vrch – SV 1313 8 Spálený vrch 1313 9 Červená hora – S 1311 10 Šerák – JZ 1288 11 Keprník – JV 1286 12 Mračná hora 1270 13 Černá stráň 1237 14 Černá stráň – ZSZ 1195 15 Klínová hora 1179 16 Černá stráň – SZ 1167 17 Točník 1146 18 Polom 1128 19 Šindelná hora 1126 20 Černá stráň – SV 1111 21 Červená hora – V 1109 22 Červená hora – JV 1105 23 Černava 1103 24 Obří skály 1092 25 Šumný 1075 26 Jelení stráň 1070 27 Šindelná hora – JZ 1057 28 Troják 1050 29 Černá stráň – S 1047 30 Troják – SZ 1046 31 Suchá hora 1020 32 Kutiště 1020 33 Ucháč 1010 34 Ucháč – JZ 1010 35 Skalky u Červenohorského sedla 996

Lp. Szczyt Wysokość m n.p.m. 36 Skalky u Červenohorského sedla – JZ 991 37 Šindelná hora – J 959 38 Černava – JZ 950 39 Jelení skalka 949 40 Troják – JZ 936 41 Ucháč – SV 933 42 Tři kameny 926 43 Sněhulák – JV 903 44 Jelení skok 886 45 Štolný hřbet 885 46 Tři kameny – SZ 881 47 Spálená stráň 870 48 Sklenský vrch 866 49 Sněhulák 864 50 Sklenský vrch – V 859 51 Miroslav 839 52 Nad Výrovkou 815 53 Bukový vrch 771 54 Javořík 771 55 Javořík – SV 768 56 Ovčí vrch (2) 766 57 Javořík – SZ 731 58 Lázeňský vrch 716 59 Bezový 697 60 Nad Bobrovníkem 687 61 Nad Bobrovníkem – SZ 672 62 Domašovský vrch 668 63 Nad hájenkou 657 64 Sněžná stráň – J 650 65 Sněžná stráň 646 66 Toč 620 67 Sněžná stráň – SZ 602 68 Nad Bobrovníkem – SV 589 69 Farský kopec 578

Przełęcze

Najwyższą przełęczą Masywu Keprníka jest mało wybitna przełęcz pomiędzy szczytami gór Keprník i Žalostná położona na wysokości 1344 m n.p.m. .

Widok na przełęcz Sedlo pod Keprníkem (2012 rok)

Ważniejsze przełęcze Masywu Keprníka
Lp.	Przełęcz	Wysokość m n.p.m.
1	Sedlo Trojmezí	1302
2	Sedlo pod Keprníkem	1281
3	Sedlo pod Vřesovkou	1203
4	Sedlo pod Polomem	1027
5	Červenohorské sedlo	1013
6	Volská louka	1003
7	Přemyslovské sedlo	765
8	Przełęcz Ramzovska	759
9	Sedlo pod Javoříkem	702

Wody

Grzbiet główny Masywu Keprníka, biegnący od przełęczy Ramzovskiej do przełęczy Červenohorské sedlo jest częścią granicy Wielkiego Europejskiego Działu Wodnego, dzielącej zlewiska Morza Bałtyckiego i Morza Czarnego .

Mają tu swoje źródła potoki, z których najważniejsze to: Hučivá Desná, Hučava, Javořický p., Keprnický p., Klepáčský p., Novolosinský p., Poniklý p., Rudohorský p., Černý p. .

Ochrona przyrody

Roślinność na górze Keprník w obszarze narodowego rezerwatu przyrody Šerák-Keprník (2012 rok)

W 1969 roku, w Jesionikach (cz. Jeseníky) wydzielono obszar objęty ochroną o nazwie Obszar Chronionego Krajobrazu Jesioniki (cz. Chráněná krajinná oblast (CHKO) Jeseníky), na którym w granicach Wysokiego Jesionika utworzono 4 narodowe rezerwaty przyrody, 15 rezerwatów przyrody, 1 narodowy pomnik przyrody i 4 pomniki przyrody, w celu ochrony utworów skalnych, ziemnych i roślinnych oraz rzadkich gatunków zwierząt.

Rezerwaty i pomniki przyrody

W Masywie Keprníka utworzono 1 narodowy rezerwat przyrody, 6 rezerwatów przyrody i 3 pomniki przyrody :

• NRP Šerák-Keprník (794 ha)
• RP Sněžná kotlina (108 ha)
• RP Pod Slunečnou strání (15 ha)
• RP Františkov (11 ha)
• RP Přemyslovské sedlo (5 ha)
• RP Filipovické louky (2 ha)
• RP Šumárník (1 ha)
• PP Slunná stráň (38 ha)
• PP Letní stráň (52 ha)
• PP Louka Na Miroslavi (1 ha)

Miejscowości

Kolej linowa na trasie: Ramzová – Šerák (2011 rok)

Bezpośrednio w Masywie Keprníka znajdują się następujące miejscowości :

• Filipovice (część miejscowości Bělá pod Pradědem)
• Nové Losiny (część miejscowości Jindřichov)
• Přemyslov (część miejscowości Loučná nad Desnou)
• Ramzová (część miejscowości Ostružná)

Schroniska i hotele górskie

Schronisko turystyczne chata Jiřího na Šeráku (2011 rok)

W Masywie Keprníka znajduje się schronisko turystyczne na górze Šerák – chata Jiřího oraz na przełęczy Červenohorské sedlo – hotel górski Červenohorské Sedlo z bazą pensjonatów.

Natomiast w rejonie źródła Vřesová studánka znajdują się pozostałości schroniska, poniżej którego znajduje się kapliczka, gdzie według tradycji płynie cudowna woda .

Poza tym na obszarze Masywu Keprníka znajduje się kilkadziesiąt chat rozsianych na stokach gór, jednak nie mają one charakteru typowych schronisk, a zalicza się je do tzw. chat łowieckich.

Zobacz też

• Szczyty Wysokiego Jesionika

Bibliografia

• PiotrP. Banaszkiewicz PiotrP., JerzyJ. Parzewski JerzyJ., Jesioniki, Góry Opawskie. Mapa turystyczna: skala 1:50 000, wyd. 1, Kraków: Wydawnictwo Kartograficzne „Compass”, 2019, ISBN 978-83-7605-941-9, OCLC 1150586280  (pol. • cz.).brak strony (książka)
• WaldemarW. Brygier WaldemarW. i inni, Jesioniki. Pradziad, Jeseník: skala 1:40 000, wyd. 4, Wrocław: Studio Plan, 2017, ISBN 978-83-65689-75-7, OCLC 1036547484  (pol. • cz.).
• Chráněná Krajinná Oblast Jeseníky sever. Turistická a cykloturistická mapa 1:25 000, wyd. 1, Česká Lípa: Geodézie On Line, 2010 (Eurocart), ISBN 978-80-87380-17-8, OCLC 865043841  (cz.).brak strony (książka)
• Geologická mapa 1:50 000, [w:] Česká geologická služba [online], mapy.geology.cz  (cz.).
• Geoprohlížeč – ZÚ (Geoportal Czech), [w:] Český Úřad Zeměměřický a Katastrální [online], ags.cuzk.cz  (cz.).
• Hrubý Jeseník (mapa) (JPEG), dudisoft.eu [zarchiwizowane 2016-03-04]  (cz.).
• Jeseníky – Praděd, Králický Sněžník. Turistická mapa 1:40 000, Zádveřice: SHOCart, 2018, ISBN 978-80-7224-736-3, OCLC 1103831608  (cz.).brak strony (książka)
• Keprnická hornatina (mapa turystyczna) 1:96 000 [online], pl.mapy.cz  (pol. • cz.).

Linki zewnętrzne

• Hrubý Jeseník [online], tisicovky.cz [dostęp 2020-05-12]  (cz.).