Khirbat Sara
Khirbat Sara (Khirbat es-Sar, Khirbet es-Sar, Khirbet Sarah, Khirbet Sara) – stanowisko archeologiczne w Jordanii. Położone jest na zachodnim przedmieściu współczesnego Ammanu, na skraju płaskowyżu (972 m n.p.m.)[1]. W bazie MEGA Jordan, gromadzącej stanowiska z terenu Jordanii, oznaczone jest numerami 11304 (jako SARAH) i 3007 (jako Kh. Sar)[2]. Starożytna nazwa osady nie jest znana.
Badania archeologiczne[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze wzmianki o stanowisku pojawiły się w publikacji Selaha Merrila z 1881 roku[3], wspominali je też późniejsi podróżnicy w końcu XIX i na początku XX wieku, pozostawiając krótkie relacje. W 2000 roku Khirbat Sara znalazło się w projekcie badań powierzchniowych Chang-ho C. Ji z Uniwersytetu La Sierra w Kalifornii[4]. Nie przeprowadzono jednak badań wykopaliskowych ani kompleksowego rozpoznania[1]. W 2018 prace na stanowisku rozpoczęła ekspedycja archeologiczna Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego pod kierunkiem prof. Jolanty Młynarczyk oraz dr. Mariusza Burdajewicza z Uniwersytetu Warszawskiego. Podczas pierwszego sezonu wykonano mapę wszystkich reliktów architektury widocznych w terenie, a także badania geofizyczne metodą elektrooporową. Pozwoliło to na stworzenie pierwszej w historii pełnej mapy Khirbat Sara[1]. Zadokumentowano fragmenty ceramiki z różnych okresów, od epoki żelaza po średniowiecze, z czego większość, około 80%, to malowana ceramika z okresu mameluckiego[4]. Ze względu na swoje położenie osada musiała w starożytności stanowić ważny punkt strategiczny i handlowy na drodze łączącej dolinę Jordanu z Rabbat Ammon (czyli grecko-rzymską Filadelfią, obecnym Ammanem)[1]. Ustalono funkcję obiektów widocznych na powierzchni – był to prawdopodobnie kompleks świątynny. Badania geofizyczne wykazały obecność pod ziemią licznych murów tworzących budowle[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Khirbat es-Sar [online], pcma.uw.edu.pl [dostęp 2019-08-08].
- ↑ MEGA-Jordan [online], www.megajordan.org [dostęp 2019-08-08].
- ↑ Selah Merrill, East of the Jordan, New York 1881, s. 405.
- ↑ a b c Jolanta Młynarczyk, Mariusz Burdajewicz, Archaeological survey at the site of Khirbat el-Sar/Sara) Jordan, with Appendix: Preliminary results of the geophysical survey at Khirbat al-Sar/Sara, Jordan., „Polish Archaeology in the Mediterranean”, 27/1, 2018.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Młynarczyk, J., Burdajewicz, M. with Appendix by Ryndziewicz, R. (2018). Archaeological survey at the site of Khirbat el-Sar/Sara) Jordan, with Appendix: Preliminary results of the geophysical survey at Khirbat al-Sar/Sara, Jordan. Polish Archaeology in the Mediterranean, 27/1
- Glueck, N. (1939). Explorations in Eastern Palestine III, The Annual of the American Schools of Oriental Research, Vol. 18/19
- Merrill, S. (1881). East of the Jordan, New York