Kisjankó Bori
 popiersie Kisjankó w Mezőkövesd | |
| Data i miejsce urodzenia |
27 sierpnia 1876 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
14 lipca 1954 |
| Zawód, zajęcie |
hafciarka |
Kisjankó Bori (ur. 27 sierpnia 1876 w Egerze, zm. 14 lipca 1954 w Mezőkövesd) – hafciarka i projektantka haftów Matyó.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Jej dziadek János Nagy był kuśnierzem. Z powodu niskiego wzrostu nadano mu pseudonim Kisjankó[1]. Jego córka Bori pracowała w sklepie, a dodatkowo haftowała i projektowała wzory. Jej talent odziedziczyła córka Barbara Molnár, potem Mártan Gaspar, bardziej znana pod pseudonimem Kisjankó Bori[2]. Po wyjściu za mąż urodziła sześcioro dzieci, z których dwoje zmarło. Wychowała 4 synów[2]. Projektowała nowe wzory. Za swoje prace została uhonorowana tytułem Mistrz Sztuki Ludowej. W 2012 roku sztuka ludu Matyó, w tym haft ludowy, została wpisana przez UNESCO na listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa ludzkości[3]
Dziedzictwo[edytuj | edytuj kod]
Jeden z jej potomków, nauczyciel wychowania fizycznego Gáspár Gábor na podstawie oryginalnych rysunków, wzorów, haftów i kompozycji, w 2017 roku stworzył we współpracy z Anna Burda kolekcję ubrań i pamiątek, którym nadał nazwę Kissing Roses-original matyó composition by Kisjankó Bori[4][5]. Anna jest węgierską projektantką, która projektowała kolekcję ubrań dla węgierskiej reprezentacji na olimpiadę w 2000 roku[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Baranya Megye Szépe :: Kissing Roses [online], www.baranyaszepe.hu [dostęp 2019-05-28] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-28].
- ↑ a b Kisjankó Bori. Emlekhaz. https://kovesdimedia.com [Dostęp 2019-05-31]
- ↑ UNESCO - Folk art of the Matyó, embroidery of a traditional community [online], ich.unesco.org [dostęp 2019-05-31] (ang.).
- ↑ Világot akar hódítani a dédi mintáival [online], Lokál, 3 sierpnia 2017 [dostęp 2019-05-31] (węg.).
- ↑ Németh Krisztina, Világot akar hódítani a dédi mintáival a pécsi tanár [online], pecsma.hu, 30 lipca 2017 [dostęp 2019-05-31] (węg.).
- ↑ Burda Anna grafikusnő negyvenévesen új karriert álmodott [online], nlc, 23 listopada 2011 [dostęp 2019-05-31] (węg.).