Klemens Jan Lipiński
Data i miejsce urodzenia |
23 listopada 1883 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
15 lutego 1916 |
Przyczyna śmierci | |
Miejsce spoczynku | |
Zawód, zajęcie | |
Alma Mater | |
Partia |
Klemens Jan Lipiński ps. „Tadeusz”[1] (ur. 23 listopada 1883 w Łodzi, zm. 15 lutego 1916, tamże[2]) – lekarz społecznik, działacz Polskiej Partii Socjalistycznej.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Ukończył w Łodzi gimnazjum w 1904, a następnie studiował medycynę na Uniwersytecie Warszawskim. Uczestniczył w wiecach patriotycznych, a w 1905 także w strajku szkolnym. Po zamknięciu uniwersytetu powrócił do Łodzi i zaangażował się w działalność PPS jako członek komitetu oraz działał w strukturach partii w Płocku. W 1906 został wybrany na zjazd PPS we Lwowie. Po rozłamie w partii dołączył do PPS – Frakcji Rewolucyjnej, a następnie także to Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej w Krakowie, gdzie podjął w 1906 studia medyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1912 uzyskał tytuł doktora medycyny oraz złożył egzamin państwowy na stopień doktora medycyny w Kijowie. W 1912 zamieszkał na łódzkich Bałutach, na których, oraz na Starym Mieście, podjął się działalności jako lekarz społecznik, lecząc niezamożnych mieszkańców Łodzi[1].
W 1914 podjął współpracę z Legionami Polskimi. W 1915 został z ramienia PPS – Frakcji Rewolucyjnej członkiem Komitetu Narodowego miasta Łodzi. Był w 1916 prezesem Koła Patriotów w Łodzi, które organizowało pomoc dla Legionistów oraz współpracował z gazetą PPS „Łodzianin”, której w 1915 został członkiem komitetu redakcyjnego. W tym samym roku został współzałożycielem Robotniczego Towarzystwa Oświatowego „Naprzód” na Widzewie, angażującego się w tworzenie życia kulturalnego w tanich kuchniach robotniczych[1]. W trakcie epidemii tyfusu plamistego angażował się w pomoc mieszkańcom Łodzi. Zarażony – zmarł[3].
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Pochodził z łódzkiej rodziny mieszczańskiej. Był synem Jakuba Adama Lipińskiego (ur. 1860) – mistrza ślusarskiego, właściciela składu maszyn apertury oraz Bronisławy z domu Kucińskiej (ur. 1865). Jego dziadek, Jakub, był radnym Rady Miejskiej w Łodzi oraz powstańcem styczniowym[1]. W 1909 ożenił się z Julią Marią z Jonscherów (ur. 1887), córką rejenta. Mieli 2 dzieci: Krystynę Hannę (ur. 1913) i Jana Klemensa (ur. 1915)[1].
Pochowany został w części rzymskokatolickiej Starego Cmentarza w Łodzi[2][4].
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
Po jego śmierci Towarzystwo Oświatowe „Naprzód” zorganizowało bibliotekę dla widzewskich robotników. Na cześć jej współtwórcy nazwano imieniem doktora Klemensa Lipińskiego. Jej księgozbiór, obejmujący 2000 pozycji, opierał się o książki Lipińskiego oraz jego rodziców, dary prywatnych darczyńców oraz zakupione później pozycje przez Magistrat miasta Łodzi[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Polska Akademia Umiejętności , Polski słownik biograficzny: pt. 4. Listowski Antoni-Lubomirski Aleksander, Skład główny w księg. Gebethnera i Wolffa, 1972 [dostęp 2023-10-30] (pol.).
- ↑ a b Klemens Jan Lipiński (ID: psb.15388.1), [w:] Sejm-Wielki.pl [online] .
- ↑ Z karty żałobnej, „Goniec Poranny.” (86), crispa.uw.edu.pl, 17 lutego 1909, s. 3 [dostęp 2023-10-31] .
- ↑ dr med. Klemens Jan Lipiński [online], billiongraves.com [dostęp 2023-10-31] .
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Fotografia nagrobka na Starym Cmentarzu w Łodzi.
- Lekarze związani z Łodzią
- Absolwenci Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Ludzie związani z Bałutami
- Ludzie związani z Widzewem
- Urodzeni w 1883
- Zmarli w 1916
- Działacze społeczni i kulturalni związani z Łodzią
- Pochowani w części rzymskokatolickiej Starego Cmentarza w Łodzi
- Dziennikarze związani z Łodzią
- Członkowie Polskiej Partii Socjalistycznej – Frakcja Rewolucyjna
- Politycy Polskiej Partii Socjalistycznej (1892–1906)
- Zmarli na tyfus plamisty
- Politycy Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej Galicji i Śląska Cieszyńskiego
- Ludzie urodzeni w Łodzi