Klemens Jan Lipiński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Klemens Jan Lipiński
Tadeusz
Data i miejsce urodzenia

23 listopada 1883
Łódź

Data i miejsce śmierci

15 lutego 1916
Łódź

Przyczyna śmierci

tyfus plamisty

Miejsce spoczynku

Stary Cmentarz w Łodzi

Zawód, zajęcie

lekarz

Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Partia

PPS – Frakcja Rewolucyjna

Klemens Jan Lipiński ps. „Tadeusz”[1] (ur. 23 listopada 1883 w Łodzi, zm. 15 lutego 1916, tamże[2]) – lekarz społecznik, działacz Polskiej Partii Socjalistycznej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Ukończył w Łodzi gimnazjum w 1904, a następnie studiował medycynę na Uniwersytecie Warszawskim. Uczestniczył w wiecach patriotycznych, a w 1905 także w strajku szkolnym. Po zamknięciu uniwersytetu powrócił do Łodzi i zaangażował się w działalność PPS jako członek komitetu oraz działał w strukturach partii w Płocku. W 1906 został wybrany na zjazd PPS we Lwowie. Po rozłamie w partii dołączył do PPS – Frakcji Rewolucyjnej, a następnie także to Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej w Krakowie, gdzie podjął w 1906 studia medyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1912 uzyskał tytuł doktora medycyny oraz złożył egzamin państwowy na stopień doktora medycyny w Kijowie. W 1912 zamieszkał na łódzkich Bałutach, na których, oraz na Starym Mieście, podjął się działalności jako lekarz społecznik, lecząc niezamożnych mieszkańców Łodzi[1].

W 1914 podjął współpracę z Legionami Polskimi. W 1915 został z ramienia PPS – Frakcji Rewolucyjnej członkiem Komitetu Narodowego miasta Łodzi. Był w 1916 prezesem Koła Patriotów w Łodzi, które organizowało pomoc dla Legionistów oraz współpracował z gazetą PPS „Łodzianin”, której w 1915 został członkiem komitetu redakcyjnego. W tym samym roku został współzałożycielem Robotniczego Towarzystwa Oświatowego „Naprzód” na Widzewie, angażującego się w tworzenie życia kulturalnego w tanich kuchniach robotniczych[1]. W trakcie epidemii tyfusu plamistego angażował się w pomoc mieszkańcom Łodzi. Zarażony – zmarł[3].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z łódzkiej rodziny mieszczańskiej. Był synem Jakuba Adama Lipińskiego (ur. 1860) – mistrza ślusarskiego, właściciela składu maszyn apertury oraz Bronisławy z domu Kucińskiej (ur. 1865). Jego dziadek, Jakub, był radnym Rady Miejskiej w Łodzi oraz powstańcem styczniowym[1]. W 1909 ożenił się z Julią Marią z Jonscherów (ur. 1887), córką rejenta. Mieli 2 dzieci: Krystynę Hannę (ur. 1913) i Jana Klemensa (ur. 1915)[1].

Pochowany został w części rzymskokatolickiej Starego Cmentarza w Łodzi[2][4].

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

Po jego śmierci Towarzystwo Oświatowe „Naprzód” zorganizowało bibliotekę dla widzewskich robotników. Na cześć jej współtwórcy nazwano imieniem doktora Klemensa Lipińskiego. Jej księgozbiór, obejmujący 2000 pozycji, opierał się o książki Lipińskiego oraz jego rodziców, dary prywatnych darczyńców oraz zakupione później pozycje przez Magistrat miasta Łodzi[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f Polska Akademia Umiejętności, Polski słownik biograficzny: pt. 4. Listowski Antoni-Lubomirski Aleksander, Skład główny w księg. Gebethnera i Wolffa, 1972 [dostęp 2023-10-30] (pol.).
  2. a b Klemens Jan Lipiński (ID: psb.15388.1), [w:] Sejm-Wielki.pl [online].
  3. Z karty żałobnej, „Goniec Poranny.” (86), crispa.uw.edu.pl, 17 lutego 1909, s. 3 [dostęp 2023-10-31].
  4. dr med. Klemens Jan Lipiński [online], billiongraves.com [dostęp 2023-10-31].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]