Kościół św. Marka w Krakowie

Kościół św. Marka

A-16 z 30 kwietnia 1974
kościół rektoralny
Widok bryły kościoła ze skrzyżowania ul. św. Marka i Sławkowskiej
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Miejscowość	Kraków
Adres	ul. św. Marka 10
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Rektorat	św. Marka
Wezwanie	św. Marka
Dane świątyni Świątynia • materiał bud. • cegła
Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie Kościół św. Marka
Położenie na mapie Polski Kościół św. Marka
Położenie na mapie województwa małopolskiego Kościół św. Marka
Położenie na mapie Krakowa Kościół św. Marka
50°03′52,2″N 19°56′16,0″E
Strona internetowa

Kościół św. Marka – zabytkowy, gotycki kościół rzymskokatolicki znajdujący się w Krakowie przy ul. św. Marka 10 na rogu z ul. Sławkowską, na Starym Mieście.

Historia

Bolesław V Wstydliwy sprowadził, przed 1263 rokiem, z Pragi, zakonników reguły św. Augustyna. Od imienia patrona kościoła zakonników nazwano markami, a od kształtu noszonych przez nich kapeluszy — rogaczami. Pełna ich nazwa brzmi: Ordo Canonicorum Regularium Mendicantium S. Mariae de Metro de Poenitentia Sanctorum Martyrum. Jak podaje Jan Długosz, kościół rozpoczęto budować w 1263, a pierwsza wzmianka pisana dotycząca „klasztornego kościoła pw. św. Marka Ewangelisty, przynależącego do zakonu Augustianów tzw. Marków od pokuty i umartwienia”, pochodzi z 1295. Przeżywał cztery wielkie pożary (w 1494, 1528, 1589, 1724) i po każdym wciąż odbudowywany, zmieniał nieco swój wygląd. Gdy w 1807 zakon został skasowany przez rząd austriacki — do klasztoru przeniesiono z kościoła św. Marcina dom księży emerytów. Do naszych czasów dotrwał jako gotycki z wczesnobarokowym wnętrzem. Badania prowadzone podczas ostatnich prac konserwatorskich potwierdziły dwa etapy budowy: prezbiterium jest najstarszą częścią kościoła, a korpus sklepiony beczkowo dobudowany pod koniec XV w. W latach 1936–1938 część klasztoru od strony ul. Sławkowskiej zburzono i przebudowano na sklepy. W 1972–1974 kościół poddano gruntownej restauracji.

Wnętrze i zabytkowe wyposażenie

Na zewnętrznej ścianie prezbiterium, od ul Sławkowskiej, znajduje się kopia, wykonana przez Mariana Paciorka, Golgoty: gotycki krzyż z Chrystusem oraz figury Matki Boskiej Bolesnej i św. Jana Ewangelisty. Rzeźba, z początków XVI wieku, pierwotnie wisiała w tęczy i według tradycji miała przemówić do bł. Michała Giedroycia, który jest pochowany przy ołtarzu głównym. Do nawy południowej przylega kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej, dawnego Bractwa Świętej Zofii, w której ołtarzu znajduje się obraz Madonny.

Drewniany ołtarz główny wykonano około 1618 roku w warsztacie snycerza Baltazara Kuncza.

Figura Archanioła Michała między prezbiterium a nawą główną jest dziełem Baltazara Fontany lub artysty z kręgów oddziaływania Fontany. W kościele znajduje się również ambona w kształcie serca z krzyżem. Emblemat taki był symbolem zakonu marków, którzy nosili go na habicie.

W kruchcie znajduje się niewielka kaplica Matki Boskiej Bolesnej.

• 
  Wnętrze kościoła.
• 
  Ołtarz główny.
• 
  Grób bł. Michała Giedroycia.
• 
  Rzeźba Archanioła Michała.
• 
  Kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej.
• 
  Kaplica Matki Boskiej Bolesnej.
• 
  Golgota na ścianie zewnętrznej prezbiterium, od strony ul. Sławkowskiej.
• 
  Michał Giedroyć.
• 
  Ul. Sławkowska 24 dawny klasztor marków.

Bibliografia

• Michał Rożek, Barbara Gądkowa Leksykon kościołów Krakowa, Wydawnictwo Verso, Kraków 2003, ISBN 83-919281-0-1

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona Kościoła św. Marka w Krakowie