Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Udziale
212Г000417 | |||||||||||||||||||||
kościół parafialny | |||||||||||||||||||||
Kościół parafialny w Udziale | |||||||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||||||||||
Kościół | |||||||||||||||||||||
Parafia |
Parafia Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Udziale | ||||||||||||||||||||
Wezwanie | |||||||||||||||||||||
Wspomnienie liturgiczne | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie obwodu witebskiego | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Białorusi | |||||||||||||||||||||
55°12′38,5″N 27°33′34,3″E/55,210694 27,559528 |
Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Udziale (biał. Касцёл Беззаганнага Зачацця Найсвяцейшай Панны Марыі у Удзела) – kościół parafialny w agromiasteczku Udział w północnej części Białorusi, w diec. witebskiej[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Fundatorem pierwotnego, drewnianego kościoła i klasztoru, był w 1642 roku wojewoda mścisławski Józef Korsak Głębocki wraz z małżonką Marianną ze Szwejkowskich. Rok później za potwierdzeniem króla Władysława IV przybyli tu Franciszkanie, którzy pracowali w parafii funkcjonującej od 1727 roku przy kościele.
8 listopada 1777 roku biskup Feliks Towiański położył kamień węgielny pod budowę nowej, murowanej świątyni w stylu barokowym. W 1791 roku biskup Ignacy Jakub Massalski konsekrował kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP[1]. Obok stanęła dwukondygnacyjna brama-dzwonnica. Zespół kościelno-klasztorny został obwiedziony murem. W 1805 ukończono budowę klasztoru, lecz cztery lata później budynek ucierpiał od pożaru. W 1837 roku fasadę główną i wnętrze przebudowano w stylu późnego klasycyzmu[2].
Swoistym "dokumentem", przypominającym o fundacji i początkach istnienia kościoła, są cztery tablice historyczne, zamontowane na ścianach prezbiterium. Po upadku powstania listopadowego i kasacie klasztoru w 1851, obsługę parafii przejęli księża diecezjalni. W 1948 roku władze sowieckie zamknęły kościół i przeznaczyły na magazyn, natomiast w zabudowaniach klasztornych ulokowały szkołę i mieszkania dla nauczycieli[1].
Współczesność[edytuj | edytuj kod]
W 1988 roku zawiązał się komitet kościelny i dzięki zabiegom parafian w 1989 roku świątynia została zwrócona katolikom. Oba budynki – kościół i klasztor-plebania – zostały wyremontowane pod kierownictwem ks. prał. Józefa Bułki, który przez kolejną dekadę sprawował w Udziale duszpasterstwo.
Franciszkanie powrócili do Udziału w 2000 roku[3]. Obecnie, oprócz głównej świątyni parafialnej w tej miejscowości, pracują też w dwóch okolicznych ośrodkach w Piotrowszczyźnie (Пятроўшчына) oraz Babiczach (Бабічы)[1]. W 2002 roku przy kościele odsłonięto pomnik św. Maksymiliana Kolbe.
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Murowana świątynia z końca XVIII w. została zbudowana w stylu klasycystyczno-barokowym. Fasada, zwieńczona trójkątnym szczytem, ozdobiona jest pilastrami, niszami oraz gzymsami. Trzynawowe wnętrze świątyni charakteryzuje oszczędny, klasycystyczny styl. W jednym z bocznych ołtarzy umieszczono zabytkowy obraz (z pocz. XVIII w.) Matki Bożej Zwycięskiej w srebrnej, pozłacanej sukience.
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Kościół i dzwonnica
-
Wnętrze świątyni
-
Klasztor franciszkanów
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Удзела — парафія Беззаганнага Зачацця Найсвяцейшай Панны Марыі. (Kościoły i parafie diecezji witebskiej. Udział – parafia Niepokalanego Poczęcia Najśw. Maryi Panny, 2017). [dostęp 2023-04-20]. (biał.).
- ↑ Удело, монастырь францисканцев: костел Девы Марии (статьи) [online], orda.of.by [dostęp 2022-11-30] .
- ↑ Udział – prowincja Matki Bożej Niepokalanej. (Kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Udziale – informacje historyczne). [dostęp 2023-04-20]. (pol.).
Bibliografia i źródła[edytuj | edytuj kod]
- Parafia Niepokalanego Poczęcia NMP w Udziale na oficjalnej stronie kościoła rzymskokatolickiego na Białorusi (catholic.by)
- Udział, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 746 .
- Arturo Giuseppe Saliba OFMConv, I Francescani Conventuali in Russia e Lituania. Documentazione storica (sec. XIII-XX). Convento san Francesco, Rabat – Malta 2002, ISBN 99932-0-186-3
- Kościół i klasztor franciszkanów w Udziale na stronie internetowej radzima.org