Kościół Przemienienia Pańskiego w Rachaniach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół Przemienienia Pańskiego
A/649[1] z dnia 9.05.1957 i 22.11.1972
kościół parafialny
Ilustracja
fasada świątyni
Państwo

 Polska

Miejscowość

Rachanie

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

parafia

Przemienienia Pańskiego

Wezwanie

Przemienienia Pańskiego

Położenie na mapie gminy Rachanie
Mapa konturowa gminy Rachanie, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Przemienienia Pańskiego”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko prawej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Przemienienia Pańskiego”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół Przemienienia Pańskiego”
Położenie na mapie powiatu tomaszowskiego
Mapa konturowa powiatu tomaszowskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół Przemienienia Pańskiego”
Ziemia50°32′13,0″N 23°32′47,7″E/50,536944 23,546583

Kościół Przemienienia Pańskiegorzymskokatolicki kościół parafialny należący do dekanatu Tomaszów - Północ diecezji zamojsko-lubaczowskiej. Budowa obecnej świątyni rozpoczęła się w 1769 roku i została ufundowana przez Annę z Bełżeckich i Adama Rostkowskich, natomiast ukończona została w 1797 roku dzięki staraniom Katarzyny Adrianny z Krasickich Rzeczyckiej. Budowla została konsekrowana w dniu 6 sierpnia 1798 roku przez biskupa Antoniego Gołaszewskiego. W 1841 roku została dobudowana wieżyczka na sygnaturkę, świątynia była remontowana kilkakrotnie m.in. w 1853, 1871, 1906 roku (została wtedy odnowiona z zewnątrz). Budowla była odnawiana w latach: 1912–1913. W 1943 roku została zamieniona przez hitlerowców na magazyn zbożowy. W latach 1952–1956 kościół został gruntownie wyremontowany. W 1973 roku została założona nowa polichromia. W latach 1974–1975 zostało odnowione wyposażenie świątyni.

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Kościół został wzniesiony w stylu późnobarokowo-klasycystycznym. Znajduje się na niewielkim wzniesieniu. Prezbiterium jest zwrócone w stronę południową. Jest to budowla murowana, wybudowana z cegły i otynkowana. Składa się z jednej nawy i posiada dwuwieżową fasadę. Nawa posiada trzy przęsła; prezbiterium jest węższe i posiada dwa przęsła, zostało wybudowane na planie prostokąta, z lewej i prawej strony prezbiterium są umieszczone zakrystie, o jednakowej z nim długości, nieco wysunięte przed lico murów nawy (zachodnia jest dwudzielna i posiada kształt zapewne z lat 1912–1913).

Wyposażenie[edytuj | edytuj kod]

Wyposażenie wnętrza (ołtarz główny, dwa ołtarze boczne, ambona) reprezentuje styl późnobarokowy i jest ozdobione ornamentem regencyjnym, zostało wykonane około połowy XVIII wieku (w wizytacji 1754 zostało wzmiankowane jako nowe).

Ołtarze[edytuj | edytuj kod]

Ołtarz główny[edytuj | edytuj kod]

Ołtarz główny jest architektoniczny, trójdzielny i posiada zwieńczenie (kiedyś także posiadał bramki);

  • w polu głównym jest umieszczony obraz Matki Bożej Różańcowej z Dzieciątkiem, w typie obrazu z Bazyliki Matki Bożej Większej w Rzymie, wykonany został w 2. połowie XVII wieku (niegdyś był umieszczony w metalowej sukience rokokowej po połowie XVIII wieku), znajdujący się w ozdobnej regencyjno-rokokowej ramie, podarowany przez biskupa Antoniego Gołaszewskiego - konsekratora świątyni;
  • w polach bocznych są umieszczone rzeźby św. Dominika i Franciszka;
  • na zasuwie jest umieszczony obraz Przemienienia Pańskiego, wykonany być może pod koniec XIX wieku, ze słabo czytelną sygnaturą artysty Mireckiego i nieczytelną datą;
  • w zwieńczeniu jest umieszczona rzeźba Boga Ojca pośród obłoków i uskrzydlonych główek aniołków, z lewej i prawej strony są umieszczone cztery rzeźby aniołków;
  • tabernakulum powstałe być może w tym samym czasie co ołtarz, nakryte jest kopułką z dwoma wyrzeźbionymi aniołkami, drzwiczki metalowe są wzorowane na wcześniejszych.

Ołtarze boczne[edytuj | edytuj kod]

Dwa ołtarze boczne, są analogiczne do ołtarza głównego, architektoniczne, jednoosiowe, posiadające zwieńczenia, z ich lewej i prawej strony są umieszczone rzeźby aniołków; w ołtarzu prawym znajduje się obraz św. Mikołaja biskupa z XVIII wieku; ażurowe konsolki w stylu rokokowym zostały wykonane później.

Pozostałe[edytuj | edytuj kod]

  • Ambona jest ozdobiona płaskorzeźbami czterech ewangelistów, została wykonana zapewne w latach 1912–1913., na korpusie, nałożonym na ornament regencyjny, jest zakończona wolutowym baldachimem.
  • Chrzcielnica w stylu późnobarokowym pochodzi z 2. ćwierci XVIII wieku, w formie kielicha, odnowiona.
  • Dwie pary ławek w formie łodzi pochodzą z XVIII wieku.
  • Prospekt organowy być może wykonany później, jest dekorowany elementami rokokowymi pochodzącymi z 2. połowy XVIII wieku.
  • Fotel i dwa taborety w stylu późnobarokowym pochodzą być może z około połowy XVIII wieku[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo lubelskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2015-11-21].
  2. Rachanie, parafia pw. Przemienienia Pańskiego. diecezja.zamojskolubaczowska.pl. [dostęp 2015-11-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-29)]. (pol.).

Linni zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]