Kościół San Maurizio w Wenecji
| muzeum | |||||||||||||||||
 Kościół od strony Campo San Maurizio (z tyłu, po prawej stronie kampanila kościoła Santo Stefano) | |||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||
| Adres |
Campo San Maurizio, San Marco 2603 – 30124 Venezia | ||||||||||||||||
| Wyznanie |
katolicyzm (przed desakralizacją) | ||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Położenie na mapie Wenecji  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie Włoch  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie Wenecji Euganejskiej  | |||||||||||||||||
 45°25′58,74″N 12°19′53,65″E/45,432983 12,331569
| |||||||||||||||||
| Strona internetowa | |||||||||||||||||
Kościół San Maurizio – były rzymskokatolicki kościół w Wenecji pod wezwaniem św. Maurycego. Administracyjnie należał do Patriarchatu Wenecji. Do 1810 roku był kościołem parafialnym w parafii pod tym samym wezwaniem, wchodzącej w skład dekanatu San Marco – Castello. Obecnie mieści Muzeum Muzyki.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwotny kościół[edytuj | edytuj kod]
Najstarsze kroniki podają, że kościół San Maurizio został wzniesiony w 699 roku pod wezwaniem św. Łazarza z inicjatywy rodziny Candian, zwanej później Sanudo[1]. Pierwotnie jego fasada zwrócona była w stronę Rio del Santissimo, a u stóp mostu znajdował się dziedziniec, który do dziś prowadzi do Campo di Santo Stefano. Kampanila stała na rogu między campo a calle[2]. Kościół został odbudowany po pożarze w 1105 roku pod wezwaniem Świętych Maurycego, Łazarza i Adriana. Pod koniec XV wieku kościół miał jeszcze strukturę bazylikową z trzema nawami w wyraźnym stylu bizantyńskim, będącą wynikiem jego odbudowy zrealizowanej w pierwszej połowie XII wieku[2]. Przebudowano go ponownie w 1590 roku obracając go wzdłuż osi podłużnej tak[3], aby jego fasada wychodziła na Campo San Maurizio[2]. W tym samym roku dokonano również jego poświęcenia[3].
Obecny kościół[edytuj | edytuj kod]
Obecny, klasycystyczny kościół powstał w wyniku przebudowy z lat 1795–1806, dokonanej przez Giannantonia Selvę dla patrycjusza Pietra Zaguriego[4]. Selva miał inspirować się modelem kościoła San Geminiano, wyburzonego, by zrobić miejsce dla skrzydła napoleońskiego (Ala Napoleonica) na placu św. Marka[3]. Po śmierci Selvy w 1819 roku prace budowlane dokończył Antonio Diedo[4]. Zmodyfikował on projekt i zaprojektował drzwi i okna boczne[3].
Parafia[edytuj | edytuj kod]
Okoliczności erygowania przy kościele parafii są niejasne; wydaje się jednak pewne, że kościół korzystał z praw cura d’anime[b] już po jego odbudowie w 1105 roku. W XVIII wieku uzyskał status kolegiaty[1]. Po upadku Republiki Weneckiej 12 maja 1797 roku, na mocy dekretu napoleońskiego Królestwa Włoch z 5 czerwca 1805 roku (oraz kolejnych dekretów) zainicjowano w Wenecji proces kasat i przekształceń kościołów i klasztorów oraz zmian granic parafii[5]. Na mocy tych dekretów w 1807 roku kapituła przy kolegiacie została zlikwidowana, a w 1810 roku zlikwidowana została również parafia San Maurizio. Jej teren włączono do nowo utworzonej parafii Santo Stefano protomartire. Kościół, początkowo zamknięty dla kultu, został ponownie otwarty w 1817 roku jako kościół filialny tejże parafii, a 4 maja 1818 roku patriarcha Jacop Monico dokonał jego konsekracji[1][c].
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Kościół[edytuj | edytuj kod]
Fasada główna wychodzi na Campo San Maurizio. Jest udekorowana prostymi motywami klasycystycznymi[6]. Po obu stronach lunety znajdują się prostokątne reliefy dłuta Bartolomea Ferrariego i Luigiego Zandomeneghiego. Fronton powyżej wypełnia płaskorzeźba przedstawiająca żywot św. Maurycego. Portal jest flankowany kolumnami w porządku jońskim[4].
Kampanila[edytuj | edytuj kod]
Na planie Jacopa de’ Barbari widoczna jest wieża po pożarze z 1105 roku, stojąca po przeciwnej stronie ulicy, zwieńczona stożkową iglicą i czterema pinaklami. Została ona wyburzona, aby zrobić miejsce dla domu handlarza olejem i mąką, Dionino Bellavite, który od 1564 roku uiszczał opłatę „za wyburzoną kampanilę”. W 1795 roku wybudowano dzwonnicę w stylu romańskim[4].
Wnętrze i wystrój[edytuj | edytuj kod]
Wnętrze jest na planie krzyża greckiego z centralną kopułą, wspartą na czterech filarach. Każde z ramion krzyża ma ślepą kopułę. Projekt wnętrza miał być inspirowany wnętrzem wyburzonego kościoła San Geminiano Sansovina oraz pracami Codussiego. Ołtarze są autorstwa Selvy. Kościół został zdekonsekrowany, a dekoracje wnętrza usunięto. Obecnie wypełnia je 120 instrumentów strunowych z XVIII wieku, które zebrał Artemio Versari[4].
Wyposażenie wnętrza[edytuj | edytuj kod]
-
Ołtarz główny -
Jeden z ołtarzy bocznych -
Ambona -
Organy -
Płyta nagrobna Pietra Zaguriego
.jpg)
Museo della Musica[edytuj | edytuj kod]
-
-
kontrabas Nicoli Amatiego, Cremona, 1670 -
psalterium, szkoła wenecka, 1700 -
gitara-lira Giacinta Santagiuliany, Vicenza, 1815 -
lira korbowa, szkoła francuska, 1850
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c SIUSA – Sistema Informativo Unificato per le Soprintendenze Archivistiche: Parrocchia di San Maurizio, Venezia. siusa.archivi.beniculturali.it. [dostęp 2022-07-29]. (wł.).
- ↑ a b c Museo della Musica: Chiesa San Maurizio. www.museodellamusica.com. [dostęp 2022-07-29]. (wł.).
- ↑ a b c d Venezia Unica – The official tourism website of the City of Venice: Chiesa di San Maurizio. events.veneziaunica.it. [dostęp 2022-07-29]. (wł.).
- ↑ a b c d e Jeff Cotton: San Maurizio. www.churchesofvenice.co.uk. [dostęp 2022-07-29]. (ang.).
- ↑ Emma Filipponi: Città e attrezzature pubbliche nella Venezia di Napoleone e degli Asburgo: le rappresentazioni cartografiche. virgo.unive.it. [dostęp 2022-07-29]. (wł.).
- ↑ Guido Zucchoni: Venezia: guida all'architettura. Lupatoto: Arsenale Editrice, 1993, s. 112. ISBN 978-88-7743-129-5. (wł.).