Konstanty Tadeusz Rdułtowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Konstanty Tadeusz Rdułtowski
Data urodzenia

1804

Data śmierci

1869

Zawód, zajęcie

orientalista, tłumacz

Konstanty Rdułtowski (ur. 1804, zm. 1869) – orientalista, tłumacz, marszałek słucki, właściciel majątku Sawejki Jako pierwszy przetłumaczył na język polski fragmenty gruzińskiego poematu Rycerz w tygrysiej skórze.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Kazimierza, właściciela majątku Snów[1]. Ukończył studia na Uniwersytecie Wileńskim oraz w Instytucie Języków Wschodu w Petersburgu. Z Ludwikiem Spitznaglem planował podróż do Gruzji. Świadczy o tym opublikowany w 1824 roku w „Dzienniku Wileńskim” wiersz Do Konstantego Rdułtowskiego. W „Noworoczniku Litewskim na rok 1831” wydanym w 1830 roku przez Hipolita Klimaszewskiego ukazał się artykuł Rdułtowskiego Szota Ruslaweli–georgijański poeta. Artykuł oprócz informacji o Gruzji zawierał streszczenie poematu Szoty Rustawelego, a rozważania o „oryginalnej poetyce dzieła” zawierały tłumaczenia dwóch obszernych fragmentów tekstu. Rdutłowski przetłumaczył prolog i list Nestan–Dareżan używając wierszy o różnej długości „od 13–zgłoskowca po 26–zgłoskowiec”. Tytuł utworu został przetłumaczony jako Lampartoskóry. Była to pierwsza próba przetłumaczenia słynnego gruzińskiego poematu na język obcy, a zarazem pierwsza na język polski. W 1833 roku po przełożeniu na język rosyjski przez P. Dubrowskiego artykuł ukazał się w czasopiśmie „Moskowskij Tieleskop”, co sprawiło, że poezją Rustawelego zainteresowali się Rosjanie[2]. Przedrukowało go również wydawane później w Tbilisi gruzińskie pismo Ciskari[2] w tłumaczeniu Iwana Kereselidze. Długo nie znaliśmy nazwiska tłumacza ponieważ artykuł został podpisany kryptonimem K.R-dt. Rozszyfrował je pod koniec lat sześćdziesiątych XX wieku Wacław Kubacki[3].

W 1835 roku Konstanty ożenił się z Walerią Niezabitowską[4]. We wianie otrzymała ona majątek Sawejki, chociaż z niektóre źródła podają, że Rdułtowski kupił majątek od teścia. Jako ziemianin został wybrany przez szlachtę na marszałka słuckiego[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. РАДЫЁ РАЦЫЯ, Сноўскі палац: Радзівілы і Рдултоўскія, Банапарт і КДБ [online], БЕЛАРУСКАЕ РАДЫЁ РАЦЫЯ, 18 września 2015 [dostęp 2021-07-11] (pol.).
  2. a b Furier A. Polskie zainteresowania poezją Szoty Rustawelego w XIX wieku Pro Georgia, 2015, t. 25, s. 59–72.
  3. Krawczyk-Wasilewska V. W Hołdzie dla Szoty Rustawelego PRO GEORGIA Prace i materiały do dziejów stosunków gruzińsko-polskich Warszawa 1991 ISBN 83-900-527-0-9, s. 9–15.
  4. Верхнее Чернихово, усадьба Рдултовских [online], orda.of.by [dostęp 2021-07-11] (ros.).
  5. Совейки [online], orda.of.by [dostęp 2021-07-11] (ros.).