Konstanty Tyzenhauz
| |
 Bawół | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Ojciec | |
| Matka |
Anna Biegańska |
| Żona |
Waleria Wańkowicz |
| Dzieci |
Zbigniew, Helena, Maria, Władysław, Rajnold |
| Odznaczenia | |
| |
Konstanty Tyzenhauz (ur. 3 czerwca 1786 r. w Żołudku koło Grodna, zm. 16 marca 1853 r. w Postawach) – polski hrabia, ornitolog, ziemianin, malarz (uczeń Jana Piotra Norblina).
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Pochodził ze szlacheckiego rodu Tyzenhauzów, był synem Ignacego i Anny z Biegańskich. Po ojcu odziedziczył tytuł hrabiego. Studiował na Uniwersytecie Wileńskim, wśród jego nauczycieli byli Stanisław Jundziłł i Jan Rustem. Brał udział w wojnach napoleońskich 1812–1814. Podczas inwazji na Rosję w 1812 roku utworzył i poprowadził swój pułk. Brał udział w obronie twierdzy Modlin, w walce o Niemcy. W 1813 roku otrzymał Krzyż Legii Honorowej.
Był członkiem warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Członek korespondent Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego (1846–1853)[1].
Jako przyrodnik zajmował się głównie ornitologią:
- Zasady ornitologii albo nauki o ptakach (1841)
- Ornitologia powszechna, czyli opisanie ptaków wszystkich części świata (tom 1, tom 2, tom 3, 1843-1846)
- Catalogus avium et mammalium (1844) - obejmujący 351 gatunków ptaków i 167 gatunków ssaków z terenów obecnej środkowej i wschodniej Polski, Litwy, Białorusi, południowej i zachodniej Ukrainy.
Ponadto jest autorem ilustracji do Oologii ptaków polskich Władysława Taczanowskiego (1862) i twórcą kolekcji kilku tysięcy okazów spreparowanych ptaków z terenów obecnej Białorusi, Litwy i Ukrainy. Ów zbiór ornitofauny po śmierci Tyzenhauza przekazano (1858) Wileńskiej Komisji Archeologicznej.
W swojej posiadłości w Postawach pozostawił kolekcję obrazów. W tamtejszym parku pałacowym znajduje się jego pomnik.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Provinzial-Handbuch der Königreich Galizien und Lodomerien für das Jahr 1850, s. 560; 1851, s. 625; 1852, s. 610; 1853, s. 618;
.jpg)
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Szyszka M., 2011: Konstanty Tyzenhauz (1786-1853) - pasjonat ptaków i malarstwa. Ptaki Polski, nr 2 (22): 40-41.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Tygodnik Ilustrowany 1862 nr 136 (3 maja 18612), s. 173-174, Konstanty Tyzenhauz
- Publikacje Konstantego Tyzenhauza w bibliotece Polona