Kornyło Mandyczewski

Kornyło Mandyczowski
Корнило (Корнель) Мандичевський
Data i miejsce urodzenia	8 sierpnia 1828 ; Peczeniżyn
Data i miejsce śmierci	19 kwietnia 1914 ; Nadwórna
	poseł na Sejm Krajowy Galicji; kadencja III, IV, V, VI, VII, VIII
Okres	od 20 sierpnia 1870; do 12 października 1907
	poseł do Rady Państwa; kadencja VII, VIII, IX, X
Okres	od 28 września 1885; do 30 stycznia 1907
	członek Rady Miejskiej w Nadwórnej
Okres	od 1868; do 1907
	członek Rady Powiatu w Nadwórnej
Okres	od 1886; do 1914
	Członek Wydziału Powiatowego w Nadwórnej
Okres	od 1886; do 1914
	prezes Wydziału Powiatowego w Nadwórnej
Okres	od 1875; do 1914
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kornyło Mandyczewski
Корнило (Корнель) Мандичевський
Data i miejsce urodzenia	8 sierpnia 1828 ; Peczeniżyn
Data i miejsce śmierci	19 kwietnia1914 ; Nadwórna
	Wikary w parafii gr.-kat. Zarwanica; proboszcz w parafii gr.-kat. Uhrynów; administrator parafii Zarwanica i Dołhe
Okres sprawowania	1853–1857; 1857–1862; 1862–1865
	Proboszcz parafii gr.-kat. Nadwórna; Dziekan dekanatu Nadwórna
Okres sprawowania	1865–1914; 1883–1914
Wyznanie	greckokatolickie
Kościół	Kościół katolicki obrządku bizantyjsko-ukraińskiego
Prezbiterat	1853
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kornel Stanisław Mandyczewski (ukr. Корнило (Корнель) Мандичевський – Kornyło Mandyczewśkyj; ur. 8 sierpnia 1828 w Peczeniżynie, zm. 19 kwietnia 1914 w Nadwórnej) – greckokatolicki ksiądz, proboszcz i dziekan w Nadwórnej, staroruski polityk i działacz społeczny, prezes Wydziału Powiatowego w Nadwórnej, poseł na galicyjski Sejm Krajowy i do austriackiej Rady Państwa

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Ukończył szkołę ludową w Kołomyji i gimnazjum w Stanisławowie (1849)^[1], następnie greckokatolickie Seminarium Duchowne we Lwowie^[2]. Po otrzymaniu w 1853 święceń jako ksiądz greckokatolicki był w latach 1853-1857 wikarym w Zarwanicy (pow. Podhajce). Następnie proboszcz w Uhrynowie Dolnym w pow. stanisławowskim (1857-1862), administrator parafii w Zarwanicy (1862-1864) i w Dołhe w pow. trembowlańskim (1864-1865)^[1]^[2]. Przez następne prawie 50 lata był proboszczem w Nadwórnej (1865-1914)^[3]. W latach 1883-1914 pełnił także funkcję dziekana Dekanatu w Nadwórnej^[1]^[2]. Od 1887 honorowy kanonik kapituły w Stanisławowie, a następnie honorowy radca konsystorza^[2].

Był członkiem Rady Miejskiej w Nadwórnej (1868-1897)^[1]. Prezes Miejskiej Rady Szkolnej w Nadwórnej^[2]. W latach 1866-1914 z grupy gmin miejskich był członkiem Rady Powiatu i Wydziału Powiatowego w Nadwórnie. Pełnił funkcję zastępcy prezesa (1870-1872) i prezesa Wydziału Powiatowego (1875-1914)^[2]. Był także od 1870 członkiem powiatowej komisji szacunkowej. Od 1877 członek Okręgowej Rady Szkolnej obejmującej powiaty bohorodczański i nadwórniański, od 1888 jej wiceprezes. Założyciel Powiatowej Kasy Oszczędności w Nadwórnej a także od 1895 prezes nadwórniańskiego oddziału Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego^[2].

Aktywny politycznie, był działaczem ruchu staroruskiego i członkiem Ruskiej Narodnej Partii (RNP). Członek Towarzystwa im. Mychajła Kaczkowskiego. Reprezentował w niej kierunek antynacjonalistyczny, był zwolennikiem porozumienia z rządem i Polakami, w duchu kompromisu wypracowanego przez arcybiskupa Sylwestra Sembratowicza oraz namiestnika Kazimierza Badeniego^[2],

Poseł do Sejmu Krajowego Galicji III kadencji (20 sierpnia 1870 - 26 kwietnia 1876), IV kadencji (8 sierpnia 1877 - 21 października 1882), V kadencji (15 września 1883 - 26 stycznia 1889), VI kadencji (10 października 1889 - 17 lutego 1894), VII kadencji (28 grudnia 1895 - 9 lipca 1901), VIII kadencji (28 grudnia 1901 - 12 października 1907), Był wybierany w kurii IV (gmin wiejskich) obwodu Stanisławów, z okręgu wyborczego Nr 31 Nadwórna-Delatyn^[4]^[5]. Na terenie Sejmu działał w licznych komisjach, kilkakrotnie im przewodnicząc. W 1872 był Sekretarzem Izby^[2].

Był także posłem do austriackiej Rady Państwa VII kadencji (28 września 1885 - 23 stycznia 1891), VIII kadencji (13 kwietnia 1891 - 22 stycznia 1897), IX kadencji (6 kwietnia 1897 - 7 września 1900), X kadencji (4 czerwca 1901 - 30 stycznia 1907). Był wybierany w kurii IV (gmin wiejskich) w okręgu wyborczym nr 22 (Stanisławów-Halicz-Bohorodczany-Sołotwina-Tłumacz-Tyśmienica-Ottynia-Nadwórna-Delatyn)^[6]. Dzięki poparciu Sembratowicza i administracji rządowej zwyciężał w wyborach przeciwko kandydatom Centralnego Ruskiego Komitetu Wyborczego, w 1897 jego konkurentem był Julian Romanczuk. w 1900 Józef Karanowicz (ukraiński narodowy demokrata^[7]) oraz radykał Iwan Borodajkiewicz^[8]. W parlamencie austriackim w latach 1885-1897 był członkiem Klubu Ruskiego, przez pewien czas jego prezesem (1894-1897). Następnie należał Słowiańskiego Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Narodowego (1897-1901), Centrum Słowiańskiego (1901-1902) i Stowarzyszenia Słowiańskiego (1902-1907)^[1]. Działał także w kilku komisjach, występując w obronie interesów gospodarczych i oświatowych Galicji Wschodniej oraz Cerkwi greckokatolickiej, szczególnie diecezji stanisławowskiej^[2].

Od 1907 z powodu podeszłego wieku ograniczył swą działalność publiczną. Po śmierci pochowany w Nadwórnej.

Odznaczenia i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

Odznaczony orderem Żelaznej Korony kl. III, honorowy obywatel Nadwórnej^[2].

Rodzina[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie duchownego greckokatolickiego, był synem Iwana Mandyczewskiego, proboszcza w Peczeniżynie^[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Parlament Österreich Republik, Franz Adlgasser, Mandyczewski (Mandyčevs'kyj), Kornel (Kornylij) - Parlamentarier 1848-1918 online [30.05.2020]
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Bolesław Łopuszański, Mandyczewski Kornel Stanisław (1828-1914), Polski Słownik Biograficzny, t. 19, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1974, s.473-474
↑ Z żałobnej karty, „Kurjer Lwowski]”, nr 175 z 13 kwietnia 1914, s. 5.ANNO - wersja elektroniczna.
↑ Stanisław Grodziski: Sejm Krajowy Galicyjski 1861–1914. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 1993. ISBN 83-7059-052-7.
↑ Wykaz Członków Sejmu krajowego królestwa Galicyi i Lodomeryi, tudzież Wielkiego Księstwa Krakowskiego w roku 1870. Lwów, 1870.
↑ Józef Buszko, Polacy w parlamencie wiedeńskim – 1848–1918, Warszawa 1996, ISBN 83-7059-219-8
↑ Ruch wyborczy. „Kurjer Stanislawowski”, 790 (11 listopada 1900), s. 1.
↑ Wybór do Rady Państwa. „Kurjer Stanislawowski”, 796 (23 grudnia 1900), s. 1.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Bolesław Łopuszański, Mandyczewski Kornel Stanisław (1828-1914), Polski Słownik Biograficzny, t. 19, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1974, s.473-474

[:0-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Parlament Österreich Republik, Franz Adlgasser, Mandyczewski (Mandyčevs'kyj), Kornel (Kornylij) - Parlamentarier 1848-1918 online [30.05.2020]

[:1-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Bolesław Łopuszański, Mandyczewski Kornel Stanisław (1828-1914), Polski Słownik Biograficzny, t. 19, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1974, s.473-474

[KLMandy-3] Z żałobnej karty, „Kurjer Lwowski]”, nr 175 z 13 kwietnia 1914, s. 5.ANNO - wersja elektroniczna.

[4] Stanisław Grodziski: Sejm Krajowy Galicyjski 1861–1914. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 1993. ISBN 83-7059-052-7.

[5] Wykaz Członków Sejmu krajowego królestwa Galicyi i Lodomeryi, tudzież Wielkiego Księstwa Krakowskiego w roku 1870. Lwów, 1870.

[6] Józef Buszko, Polacy w parlamencie wiedeńskim – 1848–1918, Warszawa 1996, ISBN 83-7059-219-8

[7] Ruch wyborczy. „Kurjer Stanislawowski”, 790 (11 listopada 1900), s. 1.

[8] Wybór do Rady Państwa. „Kurjer Stanislawowski”, 796 (23 grudnia 1900), s. 1.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]