Kostandin Çekrezi

Kostandin Çekrezi

Data i miejsce urodzenia	31 marca 1892 Ziçisht, Albania
Data i miejsce śmierci	10 stycznia 1959 Boston, Stany Zjednoczone
Ambasador Królestwa Albanii w Stanach Zjednoczonych
Okres	od 1920 do 1922

Kostandin Anastas Çekrezi (ang. Constantine Anastasi Chekrezi), znany też jako Kosta (Costa) Çekrezi lub Constantine Chekrezi (ur. 31 marca 1892 we wsi Ziçisht, zm. 10 stycznia 1959 w Bostonie) – albański historyk, ambasador Królestwa Albanii w Stanach Zjednoczonych w latach 1920–1922.

Życiorys

Kostandin Çekrezi ukończył pięcioletnią szkołę w swojej rodzinnej wsi, Ziçishcie, a 12 czerwca 1910 ukończył gimnazjum w Korczy. Wykazywał się bardzo dobrą znajomością przedmiotów szkolnych. Następnie przez rok uczęszczał do tureckiej szkoły prawniczej w Salonikach, jednak opuścił ją w 1914 z powodu wybuchu I wojny światowej.

Działalność w USA

W roku 1915 wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, gdzie został redaktorem naczelnym albańskojęzycznej gazety „Dielli”, którą prowadził w Bostonie do 1919 roku. Wydawał również miesięcznik „Illyria” i w międzyczasie studiował ekonomię, administrację i anglistykę na Uniwersytecie Harvarda.

17 czerwca 1918 uzyskał tytuł Bachelor of Arts.

W latach 1920–1922 pełnił funkcję ambasadora Albanii w USA. Po zakończonej misji dyplomatycznej był profesorem historii na Uniwersytecie Waszyngtońskim lub na Uniwersytecie Columbia.

W 1923 opublikował słownik angielsko-albański.

Działalność w Albanii

W lipcu 1925 wrócił do Albanii, gdzie ostro krytykował nowego króla, Ahmeda Zogu, za nawiązanie stosunków Albanii z Królestwem SHS. W Albanii prowadził gazety „Telegraf” i „Ora” do 1932 roku, jednak ich działalność zakończyła się po skazaniu Çekreziego na rok więzienia za krytyczną postawę wobec króla.

Na początku lat 30. próbował obalić władzę w Albanii, co zakończyło się niepowodzeniem. Wraz ze swoimi współtowarzyszami, Musą Kranją i Xhevahirem Arapim, został zaocznie skazany na karę śmierci.

Działalność podczas II wojny światowej

Po nieudanych próbach obalenia albańskiej władzy uciekł do Francji, gdzie próbował utworzyć Organizację Albańczyków na Emigracji. Został jednak aresztowany przez rząd francuski i osadzony w obozie internowania Le Vernet, który po upadku Francji znalazł się w granicach Francji Vichy i został przemianowany na obóz koncentracyjny, z którego uciekł 27 października 1941 roku.

Po samouwolnieniu ponownie wyemigrował do USA, gdzie 28 grudnia 1941 roku założył organizację Wolna Albania i został wybrany na kandydata na prezydenta Albanii na uchodźstwie. Starał się utrzymywać kontakty z aliantami. W 1945 roku zakończył działalność w organizacji Wolna Albania.

Zmarł 10 stycznia 1959 roku w Bostonie. Podczas ceremonii pogrzebowej Fan Noli nazwał Çekreziego mężem stanu, który przez całe życie walczył za swój naród, ale jako syn narodu albańskiego zmarł w ubóstwie.

Bibliografia

• Robert Elsie, Historical dictionary of Albania, 2003, ISBN 978-0810861886