Kostrová jaskyňa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kostrová jaskyňa
Państwo

 Słowacja

Kraj

 koszycki

Położenie

Zádielska dolina

Długość

60 m

Położenie na mapie kraju koszyckiego
Mapa konturowa kraju koszyckiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kostrová jaskyňa”
Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kostrová jaskyňa”
Ziemia48°37′13″N 20°50′09″E/48,620278 20,835833

Kostrová jaskyňa (pol. Jaskinia Szkieletowa) – jaskinia krasowa w Krasie Słowacko-Węgierskim na Słowacji. Długość korytarzy 60 m.

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Jaskinia leży w powiecie Koszyce-okolice, na terenie katastralnym wsi Zádiel. Znajduje się w dolnej części Doliny Zadzielskiej, wysoko w jej lewym (orograficznie) zboczu, w utworze skalnym zwanym Orlą Basztą (słow. Orla Bašta, 625 m n.p.m.), w masywie Zadzielskiego Kamienia. Z jej wylotu jest dobry widok na przedpole Doliny Zadzielskiej[1].

Geneza i morfologia[edytuj | edytuj kod]

Jaskinia Kostrová powstała w mezozoicznych wapieniach płaszczowiny silickiej, budujących prawie cały Płaskowyż Zadzielski. Jest jaskinią typu szczelinowo-zapadliskowego.

Archeologia[edytuj | edytuj kod]

Jaskinia jest cennym miejscem z punktu widzenia archeologii. Przebywała w niej w dwóch kolejnych fazach ludność kultury bukowogórskiej, a następnie ludność reprezentująca kulturę kyjatycką. Pozostała po nich w jaskini blisko półmetrowej grubości warstwa zwierzęcych i ludzkich kości (tych ostatnich – ze śladami ludożerstwa)[1], zawierająca też szereg innych znalezisk archeologicznych.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Jesienią i zimą 1944 r. w jaskini ukrywali się dezerterzy z armii węgierskiej, zaopatrywani w żywność i informacje przez mieszkańców Zádieli. Część z nich zasiliła wkrótce węgierski oddział partyzancki im. Sándora Petőfiego w brygadzie M. Rákosiego[1].

Ochrona jaskini[edytuj | edytuj kod]

Jaskinia leży w granicach rezerwatu przyrody Zádielska tiesňava, na terenie Parku Narodowego Kras Słowacki. Z dniem 1 grudnia 1979 r. Ministerstwo Kultury Słowackiej Republiki Socjalistycznej objęło ją dodatkowo ochroną jako chroniony twór przyrody (słow. Chránený prírodný výtvor Kostrová jaskyňa)[2]. Po nowelizacji z 1995 r. jest chroniona jako pomnik przyrody (słow. prírodná pamiatka).

Turystyka[edytuj | edytuj kod]

Jaskinia nie jest udostępniona do zwiedzania.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Juraj Bárta. Zádielska dolina od praveku po oslobodenie. „Krásy Slovenska”. LIV, s. 388-393, 9/1977. 
  2. Klinda Jozef: Ďalšie chránené územia na Slovensku, w: "Krásy Slovenska" R. LVII, nr 6/1980, s. 274

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Ďurček Jozef a kolektív: Slovenský kras. Turistický sprievodca ČSSR, č. 41, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1989, ISBN 80-7096-020-5.
  • Slovenský kras – Domica. Turistická mapa 1:50 000, wydanie 3, wyd. VKÚ Harmanec 2007, ISBN 600-332-040-0.