Krócieniec czarny
| Rhyncolus ater | |||
| (Linnaeus, 1758) | |||
_Syn.-_Rhyncolus_chloropus_(Linn%C3%A9,_1758)_(15194609467).png) Imago | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Podplemię | |||
| Rodzaj | |||
| Podrodzaj |
Rhyncolus s.str. | ||
| Gatunek |
krócieniec czarny | ||
| Synonimy | |||
| |||
Krócieniec czarny[1] (Rhyncolus ater) – gatunek chrząszcza z rodziny ryjkowcowatych. Zamieszkuje krainę palearktyczną od Półwyspu Iberyjskiego po Syberię.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1758 roku przez Karola Linneusza pod nazwą Curculio elongatus[2].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Chrząszcz o ciele długości od 2,9 do 4 mm[3], w zarysie owalnym[1]. Ubarwiony jest czarnobrunatnie z ciemnobrunatnymi stopami i ciemnobrunatnymi czułkami o buławkach wyraźnie jaśniejszych niż reszta biczyków[3]. Punktowanie głowy jest grube i gęste[1]. Ryjek jest tak szeroki jak głowa, w przybliżeniu tak długi jak u nasady szeroki, o bokach równoległych, u samca przeciętnie krótszy i grubszy niż u samicy. Oczy są wysklepione. Czułki są przysadziste, o drobnych buławkach i siedmioczłonowej pozostałej części biczyka. Przedplecze jest dłuższe niż szerokie, u podstawy najszersze, ku przodowi niemal prosto zwężone. W przedniej części przedplecza występuje słabe przewężenie przechodzące na stronę grzbietową jako płytka bruzda, bądź też przewężenia i bruzdy brak. Powierzchnia przedplecza jest płytko punktowana; punkty w jego części środkowej są dwukrotnie większe od tych w części przedniej. Tarczka jest widoczna. Pokrywy mają wąskie i punktowane rzędy oraz szersze, słabo i równomiernie uwypuklone międzyrzędy z drobnym punktowaniem. Siódmy międzyrząd pokryw nie przechodzi w tyle w wystającą listewkę. Tylko tył pokryw jest delikatnie owłosiony. Samiec ma wgłębienie u nasady odwłoka[3].
Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]
Owad ten zasiedla lasy, parki, ogrody, zadrzewienia przydrożne i nadrzeczne[4]. Zarówno larwy, jak i postacie dorosłe zasiedlają martwe, zawilgocone, butwiejące drewno pni, kłód, pniaków, gałęzi i odsłoniętych korzeni drzew iglastych i liściastych[3][4]. Owady dorosłe spotyka się w ciągu całego roku. Rójkę odbywają w maju i czerwcu. Zimują pod korą drzew i w drewnie[1].
Gatunek palearktyczny, w Europie znany z Portugalii, Hiszpanii, Andory, Francji, Holandii, Niemiec, Włoch, Danii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Estonii, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Ukrainy, Rumunii, Bułgarii, Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Grecji oraz europejskich części Turcji i Rosji[2]. W Azji występuje w Turcji i na Syberii[4][3]. W Polsce jest najpospolitszym przedstawicielem rodzaju[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Rhyncolus spp. – Krócieńce. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2021-10-15].
- ↑ a b Rhyncolus (Rhyncolus) ater (Linnaeus, 1758). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2021-10-15].
- ↑ a b c d e f Stanisław Smreczyński: Klucze do oznaczania owadów Polski. Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 98d. Ryjkowce - Curculionidae. Podrodzina Curculioninae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, PWN, 1972, s. 23-25.
- ↑ a b c B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska: Katalog Fauny Polski. Tom XXIII, zeszyt 21. Chrząszcze – Coleoptera. Ryjkowce – Curculionidae, część 3. Warszawa: 1997.