Krijajoga

Patańdźali jako inkarnacja wężowego bóstwa Śesza

Krijajoga – jedna z odmian jogi, powiązana silniej z praktykami typu krija. Jest wzmiankowana w literaturze religijnej i jogicznej różnych okresów i nurtów. W ujęciu klasycznym ryszi Patańdźali objaśnił krijajogę w sutrze II.1 Jogasutr, jako składającą się z trzech praktyk :

Jej celem określił, w sutrze II.2, wywołanie stanu samadhi i osłabienie kleśa (uciążliwości)^[2]. Postklasyczne odmiany krijajogi zawierają elementy analogiczne jak kundalinijoga^[3] i nauczają metod rozbudzenia energii kundalini^[4].

Recepcja w dziełach[edytuj | edytuj kod]

Jogasutry (Krijajoga, księga druga)^[5]
Bhaktisutry
Krijajogasara (upapurana wisznuicka)^[6]
Markandejapurana (zalecenia rytualne Dattatreji dla jogina Alarki)^[7]
Triśikhibrahmanopaniszad (przykład krijajogi jako równoważnej karmajodze)^[4]
Bhagawatapurana^[4]

Recepcja w tradycjach jogi[edytuj | edytuj kod]

Tradycja Joganandy[edytuj | edytuj kod]

Najbardziej znana w Polsce tradycja krijajogi, to krijajoga spopularyzowana na Zachodzie przez Paramahansę Joganandę (autora książki Autobiografia Jogina, założyciela towarzystwa Self-Realization Fellowship). Do tej linii należeli między innymi:

Obecnie przewodzi jej w świecie swami Paramahansa Pradźnanananda.

Tradycja południowoindyjska[edytuj | edytuj kod]

Krijajoga południowoindyjska, inspirowana również przesłaniem legendarnego guru Mahawatara Babadźiego, posiada odmienną linię mistrzów i nauki od linii do której przynależał Paramahansa Joganada. Tradycja ta wyróżnia^[8] następujące jogi wewnątrz tej krijajogi :

Kriya Hatha Yoga
Kriya Dhyana Yoga
Kriya Mantra Yoga
Kriya Bhakti Yoga
Antar Kriya Yoga
Kriya Kundalini Yoga.

Tradycja Swamiego Sivanandy[edytuj | edytuj kod]

Autorzy akcentujący znaczenie hathajogi, używają nazwy krijajoga na określanie jogi nauczającej jogakrija, czyli sześciu krij oczyszczających ciało (szatkrija), zwanych też szatkarma^[9]: netikrija, dhautikrija, naulikrija, bastikrija, kapalabhatikrija i tratakakrija (krije te znane są z opisów w drugim rozdziale dzieła Hathajogapradipika pod nazwami: netikarma, dhautikarma, naulikarma, bastikakrama, kapalabhatikarma i tratakakarma). Taką wykładnię reprezentuje np. Swami Sivananda z Rishikesh ("Kriya Yoga Sadhana"^[10]).
Divine Life Society wydało również książkę, której autor Swami Nityamuktananda, opisuje krijajogę tradycji odmiennej od przekazu linii Joganandy, zmierzającej do przebudzenia kundalini^[11].
Bihar School of Yoga założona przez Satyanandę Saraswati (ucznia Sivanandy), również i współcześnie naucza krijajogi odmiennej od przekazu Paramahansy Joganandy^[12]. Tradycja zawiera ponad 70 krij, z których 20 jest przekazywanych w nauczaniu tej szkoły. Tę tradycję krijajogi prezentuje praca A Systematic Course in the Ancient Tantric Techniques of Yoga and Kriya ^[13].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Dr. Madhusudan Penna: Samkhya-Yoga. W: Indian Philosophical Terms : Glossary and Sources. Wyd. 1. Mumbai.New Delhi: Somaiya Publications Ptv. Ltd., 2004, s. 242. ISBN 81-7039-261-6. (ang.).
↑ Samadhipadah. W: Leon Cyboran: Klasyczna joga indyjska. Jogasutry przypisywane Patańdżalemu i Jogabhaszja czyli komentarz do Jogasutr przypisywany Wjasie. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA, 1986, s. 61, seria: Biblioteka Klasyków Filozofii. ISBN 83-01-05354-2.
↑ Glossary / kriya yoga. W: Swami Niranjanananda Saraswati: Yoga Sadhana Panorama. Wyd. 1. T. 1. Munger: Bihar School of Yoga, 1999, s. 264. ISBN 81-86336-001. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Krija-joga. W: Georg Feuerstein: Joga - Encyklopedia. Maria Kużniak (tłum.). Wyd. 1. Poznań: Wydawnictwo BRAMA, 2004, s. 158. ISBN 83-914652-5-X.
↑ Leon Cyboran: Klasyczna joga indyjska. Jogasutry przypisywane Patańdżalemu i Jogabhaszja czyli komentarz do Jogasutr przypisywany Wjasie. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA, 1986, seria: Biblioteka Klasyków Filozofii. ISBN 83-01-05354-2.
↑ Krijajogasara. W: Swami Harshananda: A Concise Encyclopeaedia of Hinduism. T. 2: H - P. s. 191. ISBN 978-81-7907-057-4. (ang.).
↑ Markandeja-Purana. W: Georg Feuerstein: Joga - Encyklopedia. Maria Kużniak (tłum.). Wyd. 1. Poznań: Wydawnictwo BRAMA, 2004, s. 182. ISBN 83-914652-5-X.
↑ 11. The psychophysiology of Kriya Kundalini Yoga. W: Marshall Govindan: Babaji and the 18 Siddha Kriya yoga Tradition. Wyd. 1. Bangalore: Babaji's Kriya Yoga Order of Acharyas Trust, 2004, s. 170-177. ISBN 1-895383-00-5. (ang.).
↑ Shatkarmas - Cleansing Techniques. Yoga Magazine / Bihar School of Yoga. [dostęp 2010-07-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-13)]. (ang.).
↑ Swami Sivananda, Sadhana , rozdział 8: Sarwa-sadhana-sangraha / Kriya Yoga Sadhana , s. 227
↑ Duchowe systemy jogi , str. 159, rozdział Krija-joga
↑ Kriya Yoga. Bihar School of Yoga. [dostęp 2010-07-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-03-30)]. (ang.).
↑ Swami Satyananda Saraswati, A Systematic Course in the Ancient Tantric Techniques of Yoga and Kriya

[1] Dr. Madhusudan Penna: Samkhya-Yoga. W: Indian Philosophical Terms : Glossary and Sources. Wyd. 1. Mumbai.New Delhi: Somaiya Publications Ptv. Ltd., 2004, s. 242. ISBN 81-7039-261-6. (ang.).

[2] Samadhipadah. W: Leon Cyboran: Klasyczna joga indyjska. Jogasutry przypisywane Patańdżalemu i Jogabhaszja czyli komentarz do Jogasutr przypisywany Wjasie. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA, 1986, s. 61, seria: Biblioteka Klasyków Filozofii. ISBN 83-01-05354-2.

[3] Glossary / kriya yoga. W: Swami Niranjanananda Saraswati: Yoga Sadhana Panorama. Wyd. 1. T. 1. Munger: Bihar School of Yoga, 1999, s. 264. ISBN 81-86336-001. (ang.).

[ReferenceA-4] Krija-joga. W: Georg Feuerstein: Joga - Encyklopedia. Maria Kużniak (tłum.). Wyd. 1. Poznań: Wydawnictwo BRAMA, 2004, s. 158. ISBN 83-914652-5-X.

[5] Leon Cyboran: Klasyczna joga indyjska. Jogasutry przypisywane Patańdżalemu i Jogabhaszja czyli komentarz do Jogasutr przypisywany Wjasie. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA, 1986, seria: Biblioteka Klasyków Filozofii. ISBN 83-01-05354-2.

[6] Krijajogasara. W: Swami Harshananda: A Concise Encyclopeaedia of Hinduism. T. 2: H - P. s. 191. ISBN 978-81-7907-057-4. (ang.).

[7] Markandeja-Purana. W: Georg Feuerstein: Joga - Encyklopedia. Maria Kużniak (tłum.). Wyd. 1. Poznań: Wydawnictwo BRAMA, 2004, s. 182. ISBN 83-914652-5-X.

[8] 11. The psychophysiology of Kriya Kundalini Yoga. W: Marshall Govindan: Babaji and the 18 Siddha Kriya yoga Tradition. Wyd. 1. Bangalore: Babaji's Kriya Yoga Order of Acharyas Trust, 2004, s. 170-177. ISBN 1-895383-00-5. (ang.).

[9] Shatkarmas - Cleansing Techniques. Yoga Magazine / Bihar School of Yoga. [dostęp 2010-07-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-13)]. (ang.).

[10] Swami Sivananda, Sadhana , rozdział 8: Sarwa-sadhana-sangraha / Kriya Yoga Sadhana , s. 227

[11] Duchowe systemy jogi , str. 159, rozdział Krija-joga

[12] Kriya Yoga. Bihar School of Yoga. [dostęp 2010-07-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-03-30)]. (ang.).

[13] Swami Satyananda Saraswati, A Systematic Course in the Ancient Tantric Techniques of Yoga and Kriya

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]