Krogulec orientalny

Krogulec orientalny
	Accipiter virgatus
	(Temminck, 1822)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	szponiaste
Rodzina	jastrzębiowate
Podrodzina	jastrzębie
Plemię	Accipitrini
Rodzaj	Accipiter
Gatunek	krogulec orientalny
Synonimy
	Falco virgatus Temminck, 1822;
	Falco virgatus Temminck, 1822;
Podgatunki
	zobacz opis w tekście
	zobacz opis w tekście
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Krogulec orientalny^[4] (Accipiter virgatus) – gatunek średniej wielkości ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae), zamieszkujący Azję Południową i Południowo-Wschodnią oraz Chiny i Tajwan.

Systematyka i zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Do gatunku tego włączano niekiedy krogulca japońskiego (A. gularis), traktowanego obecnie jako osobny gatunek^[2]. Wyróżnia się 10^[5] lub 11^[2] podgatunków A. virgatus:

A. virgatus affinis Hodgson, 1836 – żyjący w północnych Indiach, Nepalu, środkowych i wschodnich Chinach oraz Indochinach,
A. virgatus abdulalii Mees, 1981 – żyjący na Andamanach i Nikobarach,
A. virgatus besra Jerdon, 1839 – żyjący w południowo-zachodnich Indiach i na Cejlonie,
A. virgatus confusus Hartert, 1910 – żyjący w północnych i wschodnich Filipinach (wyspy Luzon, Mindoro, Negros i Catanduanes),
A. virgatus fuscipectus Mees, 1970 – żyjący na Tajwanie,
A. virgatus nisoides Blyth, 1847 – żyjący w Mjanmie i Tajlandii,
A. virgatus quagga Parkes, 1973 – żyjący w południowo-wschodnich Filipinach (wyspy Cebu, Bohol, Leyte, Samar, Siquijor i Mindanao),
A. virgatus quinquefasciatus Mees, 1984 – żyjący na wyspie Flores,
A. virgatus rufotibialis Sharpe, 1887 – żyjący na północnym Borneo,
A. virgatus vanbemmeli Voous, 1950 – żyjący na Sumatrze,
A. virgatus virgatus (Temminck, 1822) – żyjący na Jawie i Bali.

Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) nie uznaje podgatunku nisoides^[5].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Głowa i szyja mają barwę czarną, po bokach rudawą, kark cętkowany na biało. Pokrywy uszne są jasnoszare, gardło płowo-białe, pokrywy skrzydłowe czarne. Zewnętrzna część ogona jest ciemnoszara, wewnętrzna jaśniejsza z trzema ciemnymi pasami. Klatka piersiowa i brzuch są biało-szare, woskówka żółtawa, dziób czarny, nogi pomarańczowo-żółte, oczy żółte. Osobniki tego gatunku osiągają długość ok. 28–30 cm.

Ekologia i zachowanie[edytuj | edytuj kod]

Krogulce orientalne żyją w gęstych lasach, w pobliżu zbiorników wodnych, do wysokości ok. 2000 m n.p.m. Żywią się głównie mniejszymi ptakami, rzadziej małymi ssakami, jaszczurkami i dużymi owadami. Samice składają 4–5 białych jaj z brązowo-czerwonawymi elementami.

Status[edytuj | edytuj kod]

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje krogulca orientalnego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy^[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Accipiter virgatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c Besra (Accipiter virgatus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)]. (ang.).
↑ ^a ^b Accipiter virgatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Accipitrini Vigors, 1824 (wersja: 2019-03-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-10-31].
↑ ^a ^b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-10-31]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Accipiter virgatus. [w:] The Peregrine Fund [on-line]. [dostęp 2014-07-30]. (ang.).
James Murray: The Avifauna of the Island of Ceylon: A Systematic Account with Descriptions of All the Known Species of Birds Inhabiting the Island, Also Observations on Their Habits, Nidification, &c, and Tables of Their Geographical Distribution Throughout India. Asian Educational Services, 2005. ISBN 978-81-206-1974-6.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Accipiter virgatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[ibc-2] Besra (Accipiter virgatus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)]. (ang.).

[iucn-3] Accipiter virgatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mk-4] Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Accipitrini Vigors, 1824 (wersja: 2019-03-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-10-31].

[ioc-5] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-10-31]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]