Lechów (województwo świętokrzyskie)
50°48′21″N 20°59′55″E/50,805833 20,998611
| wieś | |
 Droga krajowa 74 w Lechowie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2018) |
1344[2] |
| Strefa numeracyjna |
41 |
| Kod pocztowy |
26-004[3] |
| Tablice rejestracyjne |
TKI |
| SIMC |
0227703[4] |
Położenie na mapie gminy Bieliny  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kieleckiego  | |
| 50°48′21″N 20°59′55″E/50,805833 20,998611[1]
| |
Lechów – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Bieliny[4][5].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego. Historycznie położone w Małopolsce (ziemia sandomierska)[6]
Części wsi[edytuj | edytuj kod]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0227710 | Brzyska | część wsi |
| 0227726 | Dąbrowa | część wsi |
| 0227732 | Drogosiowe | część wsi |
| 0227749 | Górki | część wsi |
| 0227755 | Jaźwiny | część wsi |
| 0227761 | Kąty | część wsi |
| 0227778 | Łaz | część wsi |
| 0227784 | Łazki | część wsi |
| 0227790 | Łęki | część wsi |
| 0227809 | Poddąbrowie | część wsi |
| 0227815 | Poddębinie | część wsi |
| 0227821 | Podół | część wsi |
| 0227838 | Podrudzie | część wsi |
| 0227844 | Przyłogi | część wsi |
| 0227850 | Rajczyn | część wsi |
| 0227867 | Stara Wieś | część wsi |
| 0227873 | Węgliska | część wsi |
| 0227880 | Wyprawy | część wsi |
Historia[edytuj | edytuj kod]
Lechów obok Bielin jest jedną z najstarszych miejscowości w Gminie Bieliny. Pierwsze wzmianki o miejscowości są związane z klasztorem świętokrzyskim, a dokładniej – z ustalaniem granic między dobrami opactwa benedyktynów, a ziemiami biskupstwa krakowskiego i biskupstwa włocławskiego.[6]
W 1374 roku przy opisie granic po raz pierwszy został wymieniony Lechowicz, który graniczył z Ratajami (Wólka Milanowska).
W XV wieku były dwie miejscowości o tej samej nazwie - Lechów major, czyli większy, należał do kapituły krakowskiej. A Lechów minor, czyli mniejszy (dzisiejszy Lechówek), był własnością biskupów włocławskich.
Jan Długosz wspomina o Lechowie należącym do biskupów włocławskich. Lechów przez niego opisany miał 7 osiadłych łanów kmiecych i sołectwo osadzone na 2 łanach. Nie było tu folwarku ani karczmy. Kmiecie byli wolni od pańszczyzny i danin, natomiast mieli obowiązek 2-3 razy w roku uczestniczyć w łowach. Musieli także opłacać czynsz, a sołtys był zobowiązany brać udział w pospolitym ruszeniu.
W XV wieku Lechów i Bieliny były miejscowościami prawie jednakowej wielkości. Ich znaczne zróżnicowanie nastąpiło później, według oszacowania z roku 1529, wartość wsi Bieliny była trzykrotnie większa od wartości Lechowa (podobnie jak wysokość dziesięciny). Lechów opłacał dodatkowo dziesięcinę w wysokości 2 grzywien do kościoła parafialnego św. Michała Archanioła w Łagowie.
W 1421 roku biskup krakowski Wojciech Jastrzębiec zakupił za 15 grzywien sołectwo w Lechowie i powierzył je braciom: Mikołajowi, Tomaszowi oraz Klemensowi, synom Jakuba z Górna. Pozwolił na wybudowanie młyna na rzece Mniszek. Na terenie gminy Bieliny, w różnych okresach, istniało wiele młynów. Działały one niemal w każdej z tutejszych wsi, przynajmniej przez krótki czas. Obecnie po większości z nich nie pozostał nawet ślad. Najstarsze informacje o działających tu młynach pochodzą już z pierwszej połowy XV wieku i dotyczą Lechowa. W źródłach dziejowych znaleźć można informacje, że w 1421 roku biskup krakowski Wojciech Jastrzębiec, zamierzał lokować na terenach należących do wsi Lechów i Bodzencinek nową osadę, która miała przyjąć nazwę od jego imienia - Wojciechów. W przywileju nadanym sołtysowi, którego zadaniem było sprowadzenie nowych osadników, znalazło się także pozwolenie na wybudowanie młyna na rzece Mniszek alias Bodzancinka. W późniejszych dokumentach nazwa nowej osady nie pojawia się już, nie spotyka się także w tej okolicy rzeki o wspomnianej nazwie.
Jedna z najstarszych hut szkła istniejąca na terenie dzisiejszej gminy Bieliny również była zlokalizowana w okolicach Lechowa, prawdopodobnie nad rzeką Nidzianką. Huta z terenu Lechowa dostarczała wyrobów szklanych nie tylko dla dworu biskupiego, ale również na wielki rynek krakowski. Obok zwykłych szyb i prostych naczyń produkowano tu szkła luksusowe, wilkomy cechowe czy szklanice obrączkowe. Huta ta zatrudniała 5 pracowników podczas gdy w większości ówczesnych zakładów szklarskich zatrudniano najczęściej 2 – 3 pracowników, rzadko więcej.[7]
Słownik wymienia Lechów w wieku XIX jako wieś w powiecie kieleckim, gminie Bieliny, parafii Słupia. W wieku XIX Lechów leżał na samej granicy powiatu opatowskiego[8].
Spis z 1827 roku podaje Lechów jako wieś duchowną w parafii Łagów, było tu wówczas 44 domów 303 mieszkańców (Opisu dostarczył Bronisław Chlebowski)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 66898
- ↑ Raport o stanie gminy w roku 2018. Stan ludności 31.12.2018 str. 5-6 [dostęp 2022-03-10]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 641 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b Województwo sandomierskie w drugiej połowie XVI wieku; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 1993, s. 112.
- ↑ Andrzej Drogosz i Aneta Cedro, Kartki z przeszłości gminy Bieliny: monografia historyczno-etnograficzna gminy Bieliny
- ↑ Lechów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 118.
| Wsie | |
|---|---|
| Części wsi |
|
| Przysiółki wsi |
|
