Lembruk
53°57′27″N 21°14′48″E/53,957500 21,246667| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2006) |
230 |
| Strefa numeracyjna |
89 |
| Kod pocztowy |
11-700[2] |
| Tablice rejestracyjne |
NMR |
| SIMC |
0483168 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Mrągowo  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu mrągowskiego  | |
| 53°57′27″N 21°14′48″E/53,957500 21,246667[1]
| |
Lembruk (dawniej Lembruki, niem. Langenbrück) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Wieś mazurska położona pomiędzy Pilcem a Kiersztanowem przy drodze do Mrągowa.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wieś czynszowa powstała w 1371 r., kiedy to wielki mistrz Winrych von Kniprode nadał 10 włók sołeckich na prawie chełmińskim Klawkowi Garnmeisterowi z Elbląga w okolicy zwanej Ruskayn. Zasadźca zobowiązany był do jednej służby zbrojnej. W rejestrze czynszowym z 1437 r. wymienia się pięć dóbr służebnych w Lembruku. Wieś została zniszczona w czasie wojny trzynastoletniej (1454-1466) i wojny polsko-krzyżackiej z lat 1519-1521. Opuszczone tereny zasiedlano ponownie w XVI wieku. Kolejne nadanie ziemi dotyczyło Stanisława Piotrowskiego, który otrzymał 11 pustych włók od księcia Albrechta, zakupionych w 1532 r. od Jana von der Gablenza (starosta sześcieński). Powstał folwark oraz wieś. W 1591 r. wieś należała do Macieja Kosaka, który sprzedał ją Walentemu Bortackiemu, co w 1621 r. poświadczyli siostrzeńcy Kosaka, Bartłomiej i Urban Zusichowie, spadkobiercy majątku w Pilcu.
W 1651 r. Lembruk miał 40 włók i mieszkało tu 18 gospodarzy. Przed 1740 we wsi powstała szkoła. W 1785 r. we wsi było 31 domów. W dokumentach z 1818 r. wymieniany jest nauczyciel Jan Serowy, który uczył w lembruckiej szkole (po polsku) 28 dzieci. W 1822 r. Lembruk był wsią chełmińską po uwłaszczeniu i liczył 195 mieszkańców. W 1838 r. były tu 43 domy i 325 mieszkańców. W 1849 r. we wsi były 44 budynki mieszkalne z 329 mieszkańcami. W 1853 roku, ze skupu gruntów chłopskich, należących do gruntów Lembruka, utworzono majątek dworski Pawłowięta (Paulinenhof).
W 1928 r. wieś i wybudowanie zamieszkiwało 319 osób. W 1938 r. we wsi szkoła była dwuklasowa i uczyło się w niej 46 dzieci. W 1939 r. we wsi mieszkało 278 osób i było 60 gospodarstw domowych, w tym 12 rolniczych, z których trzy miały wielkość w granicach 0,5-5 ha, dwa w granicach 5-10 ha, pięć w granicach 20-100 ha i ponad 100 ha.
W czasie drugiej wojny światowej w Lembruku był duża baza stacji radarowych pierwszej kategorii wykrywania, obsługująca Wilczy Szaniec. Miała kryptonim Rozgwiazda a przebywało w niej ponad 200 osób obsługi. Znajdował się tam prawdopodobnie ciężki radar typu Fu MG-65 o zasięgu 70 km[3].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Mrągowo. Z dziejów miasta i powiatu. Pojezierze, Olsztyn, 1975, 488 str.
- Lembruk. sp4kie.ketrzyn.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 67080
- ↑ Kod pocztowy Lembruk •• Wyszukiwarka, kody pocztowe, ulice, mapa [online], www.kodypocztowe.info [dostęp 2019-10-30].
- ↑ Lembruk. [dostęp 2013-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Lembruk, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 136.