MS Edward Dembowski
| Poprzednie nazwy |
Sven Salén |
|---|---|
| Bandera | |
| Znak wywoławczy |
SPHB[1] |
| Port macierzysty |
Gdynia |
| Armator | |
| Dane podstawowe | |
| Typ |
drobnicowiec, następnie statek szkolny |
| Historia | |
| Stocznia |
Eriksbergs Mekaniska Verkstad A.B. w Göteborgu |
| Data oddania do eksploatacji |
1941, w Polsce od 1954 |
| Data wycofania ze służby |
1973 z żeglugi towarowej, 1983 z roli internatu |
| Dane techniczne | |
| Nośność (DWT) |
9149 ton |
| Długość całkowita (L) |
131,7 m |
| Szerokość (B) |
17,3 m |
| Zanurzenie (D) |
7,9 m |
| Pojemność |
brutto 4750 RT |
| Napęd mechaniczny | |
| Silnik |
spalinowy B&W 3974 kW |
| Liczba śrub napędowych |
1 |
| Prędkość maks. |
14 w. |
MS Edward Dembowski – drobnicowiec należący do Polskich Linii Oceanicznych, w latach 1975-1983 hulk szkolny – siedziba szkoły i internat Liceum Morskiego w Gdyni.
Zbudowany w stoczni Eriksbergs Mekaniska Verkstad AB w Göteborgu w roku 1941, pływał jako szwedzki „Sven Salen”[1]. W sierpniu 1954 roku zakupiony przez Polskie Linie Oceaniczne, został wyczarterowany dla przedsiębiorstwa Chipolbrok i pływał na linii do Chin[1][2].
W 1973 roku wycofany z eksploatacji i przebudowany na potrzeby szkoły w gdańskiej Stoczni Remontowej. Międzypokłady ładowni nr 2, 3 i 4 przebudowano na sale lekcyjne i 4-osobowe kabiny. Kabiny dla 160 uczniów i 25 osób załogi urządzono wzdłuż burt, a pośrodku umieszczono ciąg pięciu sal wykładowych[3]. Dół ładowni przerobiono na salę gimnastyczną oraz warsztaty praktycznej nauki zawodu (ślusarnia, stolarnia, warsztat obróbki mechanicznej). Ładownia nr 1 pozostała bez zmian do ćwiczeń sztauerskich[3]. Na dziobie umieszczono łaźnię, bibliotekę i kancelarię szkoły[3]. Na pokładzie pozostawiono oryginalny osprzęt przeładunkowy (sprzężone bomy ładunkowe)[2].
Statek rozpoczął służbę szkoleniową po rejsie próbnym 27 października 1974 roku[3]. W latach 1975-1978 „Edward Dembowski” odbył 10 kilkunastodniowych podróży szkolnych po Bałtyku i Morzu Północnym. W 1978 roku Polski Rejestr Statków odmówił odnowienia dokumentów pozwalających na odbywanie rejsów i statek zacumowano w Gdyni jako hulk[2] stojący latem w Basenie Rybackim a zimą przy Skwerze Kościuszki.
Z powodu stanu technicznego internat na statku stanowił zagrożenie pożarowe i sanitarne, a także generował dodatkowe koszty w porównaniu z budynkami szkolnymi na lądzie. W 1982 roku postanowiono wstrzymać nabór nowych uczniów do Liceum Morskiego. Latem 1983 roku w PLO powołano komisję do sprzedaży statku. 1 września 1983 roku opuszczono polską banderę, a 29 marca 1984 roku „Edward Dembowski” opuścił Gdynię na holu[2].
Dane techniczne[edytuj | edytuj kod]
Statek o długości całkowitej 131,7 m i szerokości 17,3 m oraz zanurzeniu 7,9 m miał nośność 9149 ton[3] (według innych źródeł, nośność 9205 ton[1]). Pojemność brutto wynosiła 4750, a netto 2709 ton rejestrowych[4]. Cztery ładownie miały razem pojemność 9141 m³. Silnik spalinowy Eriksbergs M.V. o mocy 5400 KM napędzał pojedynczą śrubę[1] (inne źródła wskazują na silnik Burmeister & Wain). Prędkość statku wynosiła 14 węzłów[2][1] (inne źródła podają 12,1 węzła[5]).
Pierwotnie statek jako drobnicowiec miał 12 miejsc pasażerskich, później liczbę ich zmniejszono do czterech[1]. Załoga liczyła 38 osób[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h Miciński i Kolicki 1962 ↓, s. 34.
- ↑ a b c d e Jerzy Brodowski, Eligiusz Józef Sitek. Historia Liceum Morskiego w Gdyni (1973-1985). „Nautologia”. 146 (2009), s. 104-119, 2009. Polskie Towarzystwo Nautologiczne. ISSN 0548-0523.
- ↑ a b c d e Piwowoński 1989 ↓, s. 178.
- ↑ Piwowoński 1989 ↓, s. 349.
- ↑ Edward Dembowski. Polskie Linie Oceaniczne. [dostęp 2020-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-07)].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jerzy Miciński, Stefan Kolicki: Pod polską banderą. Gdynia: Wydawnictwo Morskie, 1962.
- Jan Piwowoński: Flota spod biało-czerwonej. Warszawa: Nasza Księgarnia, 1989. ISBN 83-10-08902-3.