Macroscelides micus

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Macroscelides micus
Dumbacher & Rathbun, 2014[1]
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

(bez rangi) afrotery
Nadrząd

Paenungulata

Rząd

ryjkonosowe

Rodzina

ryjkonosowate

Podrodzina

Macroscelidinae

Plemię

Macroscelidini

Rodzaj

ryjkonos

Gatunek

Macroscelides micus

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Zasięg występowania
Mapa występowania
Mapa zasięgu M. micus

Macroscelides micusendemiczny gatunek niewielkiego, naziemnego ssaka łożyskowego z podrodziny Macroscelidinae w obrębie rodziny ryjkonosowatych (Macroscelididae) zamieszkującego tereny północno-zachodniej Namibii. Po raz pierwszy gatunek został opisany w 2014[1].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Gatunek został odkryty po przeprowadzeniu wstępnych badań morfologicznych eksponatów przechowywanych w California Academy of Sciences w San Francisco. Naukowcy zwrócili uwagę na stonowaną, rdzawą barwę futra kilku okazów, która różniła się od wybarwienia znanych dotychczas gatunków ryjkonosów[1], które zaliczane są do kladu Afrotheria grupującego ssaki wywodzące się z kontynentu afrykańskiego: trąbowce, brzegowce, góralkowce, rurkozębne, ryjkonosowate oraz afrosorkowce (tenrekowate i złotokrety)[3][4]. W okresie od czerwca 2005 do sierpnia 2011 zoolodzy schwytali w Namibii 21 okazów analizowanych zwierząt. Na podstawie badań filogenetycznych z wykorzystaniem mitochondrialnego genu cytochromu b i cząsteczki 12s rRNA zwierzęta te zaklasyfikowano do nowego gatunku. Po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego został on opisany w 2014 na łamach „Journal of Mammalogy” przez zespół: John P. Dumbacher, Galen B. Rathbun, Timothy O. Osborne, Michael Griffin i Seth J. Eiseb. Miejsce typowe to około 10 km na południe od południowo-zachodniej formacji Mikberg (20°43′41,2″S 14°07′49,8″E/-20,728100 14,130500), na wysokości 720 m n.p.m., dystrykt Kunene, Namibia[1][5]. Holotyp to dorosła samica na którą składa się przygotowana skóra muzealna, czaszka, cały szkielet pozaczaszkowy oczyszczony z tkanek miękkich, tkanka (mięśnie i wątroba) zakonserwowana w alkoholu i zamrożone (sygnatura CAS MAM 29679) ze zbiorów California Academy of Sciences[1][6].

Jest gatunkiem sympatrycznym w stosunku do siostrzanego taksonu ryjoskoczków Macroscelides flavicaudatus. W przeciwieństwie do swoich kuzynów zasiedlają jednak dolne partie stoków u podnóża wzgórz i gór formacji geologicznej Etendeka, podczas gdy M. flavicaudatus wybierają gleby osadowe i obszary dolin rzecznych[1].

Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy[7].

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

  • Macroscelides: gr. μακροσκελής makroskelēs „długonogi”, od μακρος makros „długi”; σκελος skelos „noga”; -οιδης -oidēs „przypominający”[8].
  • micus: gr. μικρος mikros „mały”[1].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

M. micus jest ssakiem małym – najmniejszym przedstawicielem rodziny ryjkoskoczków. Tułów z głową i ogonem osiąga około 186 mm długości. Naukowcy podkreślili ten fakt, nadając epitet gatunkowy micus, który pochodzi od greckiego słowa „mikros”, które oznacza „mały”. Zwierzę ma stosunkowo długi ogon, którego wymiar równy jest długości tułowia wraz z głową. Skóra M. micus jest pozbawiona pigmentacji, więc ma barwę różową, a sierść w części grzbietowej wybarwiona na kolor rdzawy[1].

Wymiary anatomiczne
(Dumbacher, Rathbun, Osborne, Griffin, & Eiseb, 2014; Heritage, 2018; All the Mammals of the World, 2023)[1][9][10]
Część ciała wymiar średni przedział
tułów z głową 9,25 cm 8,5–10 cm
ogon 8,9 cm 8,2–9,7 cm
masa ciała 31 g 19-43 g

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

M. micus występuje na terytorium regionu Kunene w Namibii, zamieszkuje dolne partie stoków u podnóża wzgórz i gór formacji geologicznej Etendeka, około 10 km od terenu formacji Mikberg, na wysokości 720 m n.p.m[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j J.P. Dumbacher, G.B. Rathbun, T.O. Osborne, M. Griffin & S.J. Eiseb. A new species of round-eared sengi (genus Macroscelides) from Namibia. „Journal of Mammalogy”. 95 (3), s. 443–454, 2014. American Society of Mammalogists. DOI: 10.1644/13-MAMM-A-159. ISSN 1545-1542. (ang.). 
  2. G.B. Rathbun, J. Dumbacher, Macroscelides micus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015, wersja 2021-1 [dostęp 2021-06-03] (ang.).
  3. Hidenori Nishihara, Yoko Satta, Masato Nikaido, J. G. M. Thewissen, Michael J. Stanhope, and Norihiro Okada. A Retroposon Analysis of Afrotherian Phylogeny. „Molecular Biology and Evolution”. 22 (9), s. 1823-1833, 2005. DOI: 10.1093/molbev/msi179. ISSN 1537-1719. (ang.). 
  4. Afrotheria Specialist Group: AFROTHERIAN SYSTEMATICS. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody. [dostęp 2014-06-29]. (ang.).
  5. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Macroscelides micus Dumbacher & Rathbun in Dumbacher, Rathbun, Osborne, Griffin, & Eiseb, 2014. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-08-18]. (ang.).
  6. CAS MAM 29679 Macroscelides micus Holotype. [w:] CAS Mammalogy Collection Database [on-line]. The California Academy of Sciences. [dostęp 2023-08-18]. (ang.).
  7. C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 114. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  8. T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 394, 1904. (ang.). 
  9. S. Heritage: Family Macroscelididae (Sengis). W: R.A. Mittermeier & D.E. Wilson (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 8: Insectivores, Sloths and Colugos. Barcelona: Lynx Edicions, 2018, s. 229. ISBN 978-84-16728-08-4. (ang.).
  10. Class Mammalia. W: Lynx Nature Books (A. Monadjem (przedmowa) & C.J. Burgin (wstęp)): All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 74. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).