Maksim Czeriedniak
| Pełne imię i nazwisko |
Maksim Matwiejewicz Czeriedniak |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
1883 |
| Zawód, zajęcie |
fryzjer, dowódca wojskowy |
Maksim Matwiejewicz Czeriedniak, ros. Макси́м Матвее́вич Чередня́к (ur. 1883 w Grodnie, zm. ?) – białoruski działacz anarchistyczny żydowskiego pochodzenia, członek ruchu machnowskiego i dowódca dniepropetrowskiego pułku piechoty[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Czeriedniak urodził się w żydowskiej rodzinie w Grodnie w 1883. Z zawodu był fryzjerem. W latach 1904–1905 współpracował z białostockim anarchistą – Władimitem „Bezgłowym” Strigi; brał udział w akcjach terrorystycznych na terenach Białorusi i Polski. W latach 1907–1917 mieszkał w Ameryce i Francji, a po rewolucji rosyjskiej przeniósł się na Ukrainę[2]. W 1917 zorganizował anarchistyczny oddział bojowy górników w Makiejewce, na czele którego brał udział w walkach z kozakami dońskimi i wojskami Cesarstwa Niemieckiego.
W grudniu 1918 oddział Czeriedniaka wziął udział w ofensywie Frontu Ukraińskiego, 2 stycznia 1919 wraz z oddziałem Partii Lewicowych Socjalistów-Rewolucjonistów Jurija Sablina, jako pierwsi wkroczyli do Charkowa[2]. Kilka dni później oddział został rozbrojony na rozkaz Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, a Czeriedniak aresztowany[3].
Po uwolnieniu wiosną 1919 przyłączył się do ruchu machnowskiego. Pełnił funkcję dowódcy pułku brygady Nestora Machno, następnie szefa wydziału formacji w sztabie brygady i szefa kontrwywiadu w Berdiańsku[2].
W czerwcu 1919 został schwytany przez Białych w Hulajpolu. Był torturowany, ale udało mu się uciec[2], a już w październiku tego samego roku centrala Machnowców wysłała oddziały Syrowatski i Czeriedniaka, aby zniszczyć tyły wojsk Antona Denikina[4][5].
W 1922 został aresztowany przez OGPU; 11 maja 1923 skazany na dwa lata zesłania do Narymu. Wraz z końcem zesłania wyemigrował za granicę, gdzie od 1930 został członkiem ruchu anarchistycznego[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Іван Кушніренко, Володимир Жилінський, Нестор Махно і повстанці, Дніпровський металург, 2009, ISBN 978-966-2962-85-7 [zarchiwizowane z adresu 2018-10-10] (ukr.).
- ↑ a b c d А.В. Белаш, В.Ф. Белаш, Дороги Нестора Махно (Историческое повествование) [online], 1993 [zarchiwizowane z adresu 2020-01-10].
- ↑ a b В.А. Савченко, Виникнення та перші кроки Конфедерації анархістських організацій України «Набат» (листопад 1918 -березень 1919) [online], 2013 [zarchiwizowane z adresu 2018-11-01].
- ↑ Михайло Іванович Харламов, Владислав Валерійович Резніков, Селянський повстанський рух на Слобожанщині в 1918–1923 рр. Ч. І (1918 – грудень 1919 рр.) монографія, НУЦЗУ, ХДУХТ, 2017, ISBN 978-966-405-420-8 [zarchiwizowane z adresu 2021-03-22].
- ↑ Владислав Валерійович Резніков, Селянська боротьба із денікінським режимом на Харківщині (червень-грудень 1919 року) [online], 2015 [zarchiwizowane z adresu 2021-03-22].