Marco Girolamo Vida

Marco Girolamo Vida
	; Marco Girolamo Vida
Imię i nazwisko	Marco Girolamo Vida/Marcus Hieronymus Vida
Data i miejsce urodzenia	1485 ; Cremona
Data i miejsce śmierci	27 września 1566 ; Alba
Narodowość	włoska
Język	łacina
Dziedzina sztuki	epos
Epoka	renesans
	Ważne dzieła
	Christiada
	Multimedia w Wikimedia Commons

Marco Girolamo Vida (łac. Marcus Hieronymus Vida) – włoski duchowny katolicki, biskup, humanista i poeta nowołaciński^[1].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Marco Girolamo Vida urodził się najprawdopodobniej w Kremonie w 1485^[1]. Na chrzcie otrzymał imię Marcantonio, które zmienił na Marco Girolamo, wstępując do zakonu Kanoników Regularnych Laterańskich. Wybrał karierę duchownego rzymskokatolickiego. Przebywał na dworze papieża Leona X. W 1532 papież Klemens VII podniósł go do godności biskupa Alby. Vida uczestniczył w soborze trydenckim^[1]^[2]. Zmarł 27 IX 1566 w Albie^[1]^[2].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Marco Girolamo Vida jest jednym z najważniejszych poetów nowołacińskich. W młodości napisał dwa poematy Scacchiae-Ludus i Bombyx^[2]. Zasłynął napisanym na polecenie Leona X^[3] eposem Christias (Chrystiada)^[2], opowiadającym o życiu Jezusa w stylu Wergiliusza. Utwór ten był przekładany na wiele języków, w tym na chorwacki i ormiański^[3]. Oprócz tego opublikował traktat w heksametrach De arte poetica (1527)^[2].

Wpływ[edytuj | edytuj kod]

Chrystiada była utworem niezwykle popularnym. W XVI wieku doczekała się prawie 40 wydań^[3]. Wywarła wpływ na wielu poetów, w tym na Abrahama Cowleya i Johna Miltona^[3].

Przekłady[edytuj | edytuj kod]

Chrystiadę na język angielski przełożył James Gardner. Na włoski oktawą przetłumaczył ją Domenico Bartolini. Poemat Scacchiae-Ludus sparafrazował jako Szachy Jan Kochanowski.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d Vida Marco Girolamo, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2017-04-30] .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Vida, Marco Girolamo. en.wikisource.org. [dostęp 2017-04-30]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Marco Girolamo Vida: Christiad. Translated by James Gardner. hup.harvard.edu. [dostęp 2017-04-30]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

La Cristiade di Marco Girolamo Vida di Cremona tradotta in ottava rima dal signore Domenico Bartolini. Archive.org, 1833. [dostęp 2017-04-30]. (wł.).
Marco Girolamo Vida: Szachy. Przełożył i przypisami opatrzył Jerzy Ciechanowicz; Jan Kochanowski, Szachy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1983. ISBN 83-06-00964-9.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

M. Hieronymus Vida Cremonensis Scacchia, Ludus (1559). thelatinlibrary.com. [dostęp 2017-04-30]. (łac.).
Jan Kochanowski: Szachy. staropolska.pl. [dostęp 2017-04-30]. (pol.).

[Encyklopedia_PWN-1] Vida Marco Girolamo, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2017-04-30] .

[en.wikisource.org-2] Vida, Marco Girolamo. en.wikisource.org. [dostęp 2017-04-30]. (ang.).

[hup.harvard.edu-3] Marco Girolamo Vida: Christiad. Translated by James Gardner. hup.harvard.edu. [dostęp 2017-04-30]. (ang.).

[1]

[2]

[3]