Maria Jasińska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Maria Jastrzębiec-Jasińska z d. Szymańska (ur. 22 lipca 1892 we Lwowie, zm. 27 lipca 1985 w Katowicach) – polska nauczycielka.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Maria Jasińska z domu Szymańska
Maria Jasińska z domu Szymańska

Była córką Władysława i Klementyny Szymańskich oraz wnuczką Józefa i Joanny Bryłkowskich. Miała brata Filipa Władysława (1896–1969), inżyniera[1]. W latach poprzedzających wybuch I wojny światowej zaangażowała się w działalność organizacji niepodległościowych. Była kurierką w oddziale Aleksandry Szczerbińskiej (później Piłsudskiej) I Brygady Legionów Polskich. Przeszła przeszkolenie w Polskiej Organizacji Wojskowej. W listopadzie 1918 roku wzięła udział w walkach o Lwów. Pełniła funkcje łączniczki i kurierki. W grudniu 1918 roku wstąpiła do nowo utworzonej Milicji Obywatelskiej Kobiet wchodzącej w skład Miejskiej Straży Obywatelskiej dowodzonej przez Marię Bednarską. W styczniu 1919 roku została przydzielona do 2 baterii 4 Pułku Artylerii Ciężkiej na Wysokim Zamku we Lwowie w plutonie kobiecym MOK pod dowództwem plutonowej Barbary Kamili Janoty który stanowił osłonę baterii. Pełniła funkcję zastępcy dowódcy plutonu. W maju 1920 roku została awansowana na stopień podporucznika i objęła stanowisko dowódcy 1 batalionu Ochotniczej Legii Kobiet we Lwowie[2]. 27 lipca 1920 wydała rozkaz dzienny w 1 batalionie OLK z którego fragment jest dziś cytowany przez wielu historyków „...w nagrodę czeka was zaszczytna śmierć...”. Zweryfikowana została w 1922 roku w stopniu porucznika Wojska Polskiego. Zdemobilizowana w 1922 roku po rozwiązaniu Ochotniczej Legii Kobiet. Była nauczycielką na Kresach Wschodnich. Pełniła funkcję prezeski Związku Legionistek Polskich w oddziale we Lwowie do 1933 roku.

Za walki w obronie Lwowa w 1918/19 otrzymała Krzyż Walecznych, Krzyż Obrony Lwowa i Odznaką pamiątkową „Orlęta”[3]. W uznaniu zasług na polu walki otrzymała od państwa polskiego majątek na Wołyniu w Horochowie[1].

Oddział wartowniczy Milicji Obywatelskiej Kobiet na Wysokim Zamku zima 1919, Maria Szymańska – druga z prawej, z karabinem na ramieniu.
Oddział wartowniczy Milicji Obywatelskiej Kobiet na Wysokim Zamku zima 1919, Maria Szymańska – druga z prawej, z karabinem na ramieniu.
Oddział wartowniczy wchodzący w skład Miejskiej Straży Obywatelskiej we Lwowie (1919). Maria Szymańska trzyma pas z amunicją
Oddział wartowniczy wchodzący w skład Miejskiej Straży Obywatelskiej we Lwowie (1919). Maria Szymańska trzyma pas z amunicją

W czasie II wojny światowej z uwagi na stan zdrowia sama wymagała opieki, którą w znacznej mierze podjęła się jedna z córek. Po wojnie mieszkała w Warszawie. Z uwagi na stan zdrowia nie podjęła się aktywności zawodowej. Była tercjarką franciszkańską.

Zmarła 27 lipca 1985 w Katowicach i tam została pochowana.

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

W 1922 roku we Lwowie wzięła ślub z geodetą Ryszardem Jasińskim h. Jastrzębiec. Uroczystość odbyła się w Katedrze Ormiańskiej we Lwowie. Ze związku urodziły się dwie córki Alicja i Lidia. 2 lata po ślubie mąż zginął w wypadku (podczas pomiarów geodezyjnych utopił się na bagnach)[1].

Oddział wartowniczy kobiet na Wysokim Zamku we Lwowie (1919). Maria Szymańska – pierwsza z lewej z pociskiem do armaty polowej wz.1902
Oddział wartowniczy kobiet na Wysokim Zamku we Lwowie (1919). Maria Szymańska – pierwsza z lewej z pociskiem do armaty polowej wz.1902.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Historia użytkowników: Z pamiętnika Lwowa...O bohaterskich czynach Babci mojej Żony [online], Blog MyHeritage, 2 listopada 2021 [dostęp 2024-05-21].
  2. Kolekcja Akt Personalnych i Odznaczeniowych, Wojskowe Biuro Historyczne w Warszawie, por. Maria Szymańska.
  3. Kolekcja Wojskowej Komisji Archiwalnej, Wojskowe Biuro Historyczne w Warszawie, por. Maria Jasińska, VIII.808.33.30.