Maria Kołączkowska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Maria Kołączkowska
Data urodzenia

1883

Data śmierci

30 września 1967

Miejsce spoczynku

Cmentarz parafialny w Szczawnicy

Narodowość

polska

Rodzice

Józef Kołączkowski i Marta z Żochowskich

Małżeństwo

Bogusław Chrzan Kołączkowski

Dzieci

Zbigniew i Lesław

Grób rodziny Kołączkowskich, w którym leży również Maria, na cmentarzu pod Huliną w Szczawnicy
Płyta nagrobna grobu Kołączkowskich

Maria Kołączkowska pseud. „Muszka” (ur. w 1883, zm. 30 września 1967) – polska działaczka społeczna i niepodległościowa, właścicielka kompleksu sanatoriów w Parku Dolnym w Szczawnicy, założonego przez jej ojca Józefa Kołączkowskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Była córką Józefa Kołączkowskiego i Marty z Żochowskich. Od początku lat 20. XX wieku zarządzała „Hydropatią” – Zakładem Wodoleczniczym swojego ojca[1]. Przejąwszy zarządzanie Zakładem wprowadziła do niego atmosferę salonu kulturalnego, była muzą poetów odwiedzających Szczawnicę, bywali u niej m.in.: Juliusz Kleiner, Stanisław Wasylewski, Ewa Bandrowska-Turska, Lena Żelichowska, Stanisław Witkiewicz, Henryk Zbierzchowski. Koncertowała tu Ada Sari i inni znani artyści.

W czasie okupacji niemieckiej Maria Kołączkowska brała aktywny udział w działalności niepodległościowej. W jej domach działały punkty przerzutowe przez zieloną granicę[2]. Jednym z najaktywniejszych działaczy ZWZ w Szczawnicy był jej syn Zbigniew[2].

Bogusław Chrzan Kołączkowski[edytuj | edytuj kod]

Mąż Marii, Bogusław Chrzan był doktorem praw i do 1931 roku prokuratorem w Nowym Sączu. Po śmierci teścia w 1925 roku stał się współwłaścicielem Zakładu Wodoleczniczego[3]. Był też aktywnym działaczem społecznym: był kierownikiem nowosądeckiego oddziału Państwowego Komitetu Pomocy Dzieciom, przewodniczącym Stowarzyszenia „Biały Krzyż” w Nowym Sączu, opiekującym się żołnierzami 1 Pułku Strzelców Podhalańskich (prowadził wśród podopiecznych kursy nauki czytania i pisania, historii i higieny). Był również działaczem pienińskiego oddziału Towarzystwa Tatrzańskiego, przewodniczącym Komisji Zdrojowej w Szczawnicy w latach 1931–1932 oraz inicjatorem budowy elektrowni w uzdrowisku (elektrownia została uruchomiona w listopadzie 1932 roku)[4].

W 1929 roku spełniając wolę teścia, dla zachowania ciągłości tradycji zakładów, zmienił nazwisko na Kołączkowski[5]. Zmarł w roku 1933[3] (Alina Węglarz podaje[4] mylną datę 1932).

Oboje Maria i Bogusław leżą w grobie Kołączkowskich na cmentarzu pod Huliną w Szczawnicy.

Życie rodzinne[edytuj | edytuj kod]

Maria i Bolesław Kołączkowscy mieli 2 synów:

  • Zbigniewa (1908–2002) i
  • Lesława (1912–2008) – inżyniera leśnika.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Barbara Alina Węglarz: Spacerkiem po starej Szczawnicy i Rusi Szlachtowskiej. Wyd. 3. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2011, s. 42–45. ISBN 978-83-62460-17-5.
  2. a b Maciej Niebylski: Czas próby – Szczawniczanie wobec II Wojny Światowej (cz. III). 2012-04-24. [dostęp 2012-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-02)].
  3. a b Barbara Alina Węglarz, op. cit., str. 105–109
  4. a b Barbara Alina Węglarz, op. cit., str. 46
  5. Alina Kowalska: Kołączkowski (pierwotne nazwisko:Wiercioch) Józef. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 13: Klobassa Zręcki Stanisław – Kopernicki Franciszek. Wrocław – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1967–1968, s. 332–333. Reprint wydany przez Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Warszawa, 1991, ISBN 83-04-03496-4