Maria Stattler-Jędrzejewicz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Maria Stattler-Jędrzejewicz
Data urodzenia

8 stycznia 1880

Data śmierci

9 września 1944

Narodowość

polska

Rodzice

Juliusz, Cecylia

Małżeństwo

Janusz Jędrzejewicz

Dzieci

Juliusz

Krewni i powinowaci

Wojciech (dziadek), Henryk (wujek), Helena, Klementyna (siostry)

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski

Maria Stattler-Jędrzejewicz (ur. 8 stycznia 1880, zm. 9 września 1944) – polska rzeźbiarka, poetka.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się 8 stycznia 1880[1]. Pochodziła z rodziny o artystycznych tradycjach. Była wnuczką malarza Wojciecha Stattlera i pochodzącej z Rzymu Klementyny z domu Colonna-Zerboni (1808–1897)[2], córką muzyka Juliusza Stattlera[3] i Cecylii (1852–1911) oraz bratanicą rzeźbiarza Henryka Stattlera (1834–1877)[4][5][6]. Była siostrą Heleny i Klementyny[1].

Była rzeźbiarką[7] (na początku XX wieku uważana za dobrze rokującą[8]), poetką[9]. Z uwagi na chorobę (gruźlica) nie mogła realizować w pełni swoich zamierzeń artystycznych[7].

29 października 1907 poślubiła w Warszawie Janusza Jędrzejewicza (1885–1951)[1][7]. Podczas urzędowania przez męża na stanowisku Prezesa Rady Ministrów w październiku 1933 została wybrana prezesem zarządu głównego Stowarzyszenia „Rodzina Urzędnicza” (jako następczyni Janiny Prystorowej)[10][11]. Rozwiedli się w 1934[7]. Mieli syna Juliusza[12] (1915–1943), podczas II wojny światowej żołnierza Armii Krajowej, rozstrzelanego w Warszawie przez Niemców[7][13][1]. Zmarła 9 września 1944[1].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Maria Stattler. sejm-wielki.pl. [dostęp 2015-05-13].
  2. Klementyna Stattler. Nekrolog. „Kurier Warszawski”. Nr 225, s. 7, 16 sierpnia 1897.  Klementyna Stattler. Nekrolog. „Kurier Warszawski”. Nr 226, s. 3, 17 sierpnia 1897. 
  3. Juliusz Kornel Stattler. sejm-wielki.pl. [dostęp 2015-05-02].
  4. Ś. p. Juliusz Stattler. „Echo Muzyczne, Teatralne i Artystyczne”. Nr 49 (949), s. 531, 533-534, 7 grudnia 1901. 
  5. Henryk Antoni Stattler. ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 2018-05-03].
  6. Maria Stattler, Juliusz Stattler. myheritage.pl. [dostęp 2019-05-13].
  7. a b c d e Zbigniew Osiński: Janusz Jędrzejewicz – piłsudczyk i reformator edukacji (1885-1951). Lublin: 2008, s. 29, 227, 328, 334. ISBN 978-83-227-2704-1.
  8. Cecylia Walewska: Ruch kobiecy w Polsce. Cz. 2. Warszawa: 1909, s. 8.
  9. Maria Stattler-Jędrzejewicz. Linoskok / Królewna. „Droga”. Nr 16-17, s. 14, 10 grudnia 1922. 
  10. Z „Rodziny urzędniczej”. „Kurier Warszawski”. Nr 284, s. 4, 14 października 1933. 
  11. „Rodzina urzędnicza”. „Kurier Warszawski”. Nr 292, s. 25, 22 października 1933. 
  12. Klementyna Stattler, Materials on the public executions of Warsaw inhabitants perpetrated by the Nazis during the occupation. Interview reports, correspondence, 2 kwietnia 1946 [dostęp 2020-03-22].
  13. Cmentarz Stare Powązki: JULIUSZ STATTLER, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-05-13].
  14. M.P. z 1933 r. nr 235, poz. 255 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  15. M.P. z 1934 r. nr 259, poz. 337 „za zasługi na polu pracy społecznej”.