Marian Krzykowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Marian Krzykowski
Data urodzenia

przed 1850

Data i miejsce śmierci

15 kwietnia 1879
Łańcut

Zawód, zajęcie

lekarz

Narodowość

polska

Tytuł naukowy

doktor wszech nauk lekarskich

Alma Mater

Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego

Marian Krzykowski (ur. przed 1850, zm. 15 kwietnia 1879 w Łańcucie) – polski lekarz, doktor wszech nauk lekarskich.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był rodem ze wsi Rożyska[1]. 28 lipca 1873 na Uniwersytecie Jagiellońskim otrzymał stopień doktora wszech nauk lekarskich[1][2]. Był uważany za jednego z najzdolniejszych wychowanków UJ z ówczesnych lat[3]. 24 października 1873 został mianowany przez grono profesorów UJ asystentem profesora w klinice chirurgicznej w Krakowie[4]. Do około 1874 był asystentem profesora na Wydziale Lekarskim UJ oraz był asystentem dyrektora tamtejszej kliniki chirurgicznej, dr. Antoniego Bryka[5][3][2]. W tym czasie prowadził też praktykę lekarską w Krakowie[6].

Uchwałą Rady Miejskiej w Sanoku z 1 czerwca 1874 otrzymał posadę lekarza ordynującego w tamtejszym Szpitalu Powszechnym[7][2][8], gdzie od około 1875 sprawował posadę prymariusza[9][10]. Przyczynił się do rozpoczęcia budowy nowego budynku sanockiego szpitala w 1878[11]. Równolegle od 1874 sprawował stanowisko lekarza miejskiego przy magistracie miasta Sanoka[12][13][14][15]. Jednocześnie w mieście prowadził prywatną praktykę lekarską[16][17]. Działał w sekcji sanockiej Towarzystwa Lekarzy Galicyjskich[18]. W maju 1877 w Krakowie zdał celująco egzamin lekarski przepisany celem uzyskania stałej posady w służbie publicznej zdrowia[19]. Na posiedzeniu Rady Miejskiej w Sanoku 22 października 1878 przyjęto jego rezygnację ze stanowisk lekarza szpitalnego oraz lekarza miejskiego i wyrażono mu wówczas uznanie za wieloletnią służbę[20].

Przystąpił do Towarzystwa Lekarskiego Krakowskiego, którego był członkiem czynnym od 18 listopada 1873 do 1874, a od 1874 członkiem korespondentem[21][22][3][23]. Został współpracownikiem krakowskiego czasopisma branżowego „Przegląd Lekarski[24][3]. Od jesieni 1878 sprawował stanowisko lekarza powiatowego w Łańcucie przy tamtejszym urzędzie starostwa c. k. powiatu łańcuckiego[3][25][2]. Równolegle praktykował jako lekarz w Łańcucie[26]. Zmarł 15 kwietnia 1879 w Łańcucie wskutek duru (tyfusu)[27][3][2][28]. Był żonaty, miał syna[28].

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • Odjęcie odnogi w stawie barkowym. Zastosowanie bezkrwawego sposobu operowania podług Esmarcha (w: „Przegląd Lekarski” nr 48/1874)[29][2]
  • Przetoczenie krwi (transfusio sanguinis) wykonane z pomyślnym skutkiem (w: „Przegląd Lekarski” nr 2/1875)[30][2]
  • O sposobie Esmarchowym operowania bezkrwawego (w: „Przegląd Lekarski” nr 4/1875)[31][2]
  • Sprawozdanie o chorobach chirurgicznych leczonych w szpitalu powsz. w Sanoku w czasie od 1go sierpnia 1874 do sierp. 1875 r. (w: „Przegląd Lekarski” nr 43, 44/1875)[32][33][2]
  • Spostrzeżenia chirurgiczne ze szpitala powszechnego w Sanoku. Rak przybłonkowy moszen (rak kominiarski) (w: „Przegląd Lekarski” nr 52/1876)[34][2]
  • Spostrzeżenia chirurgiczne ze szpitala powszechnego w Sanoku. Chrząstniak kostniejący kości barowej zewnętrzny z przeobrażeniem torbielowem, wyłuszczenie barku – powrót – przerzuty w płucach (w: „Przegląd Lekarski” nr 8, 10/1877)[35][36]
  • Sprawozdanie o chorobach chirurgicznych leczonych w szpitalu powszechnym w Sanoku w czasie od sierpnia 1875 do stycznia 1877 (w: „Przegląd Lekarski” nr 38, 39/1877)[37][38][2]
  • Malignes periostales Osteoenchodrom des linken Oberarmbeines. Enuncleation. Rezidive. Ablagerungen. in den Lungen (w: „Wiener Medizinische Presse” 1878)[2]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Wiadomości urzędowe. „Przegląd Lekarski”. Nr 31, s. 251, 2 sierpnia 1873. 
  2. a b c d e f g h i j k l Stanisław Kośmiński: Słownik lekarzów polskich obejmujący oprócz krótkich życiorysów lekarzy Polaków oraz cudzoziemców w Polsce osiadłych, dokładną bibliografią lekarską polską od czasów najdawniejszych aż do chwili obecnej. Warszawa: 1888, s. 252.
  3. a b c d e f Nekrologija. „Przegląd Lekarski”. Nr 16, s. 194, 19 kwietnia 1879. 
  4. Wiadomości urzędowe. „Przegląd Lekarski”. Nr 44, s. 363, 1 listopada 1873. 
  5. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1874. Lwów: 1874, s. 383, 385.
  6. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1874. Lwów: 1874, s. 462.
  7. Księga uchwał Rady miejskiej od lutego 1874 do stycznia 1876. T.V. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 49. [dostęp 2022-02-05].
  8. Edward Zając: Szpital Powszechny w Sanoku. Szpital Specjalistyczny w Sanoku, s. 14.
  9. Mianem prymariusza był określany już na posiedzeniu Rady Miejskiej 30 grudnia 1875. Księga uchwał Rady miejskiej od lutego 1874 do stycznia 1876. T.V. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 256. [dostęp 2022-02-05].
  10. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1878. Lwów: 1878, s. 575.
  11. Edward Zając: Szpital Powszechny w Sanoku. Szpital Specjalistyczny w Sanoku, s. 15.
  12. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1875. Lwów: 1875, s. 55.
  13. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1876. Lwów: 1876, s. 55.
  14. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1877. Lwów: 1877, s. 319.
  15. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1878. Lwów: 1878, s. 305.
  16. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1877. Lwów: 1877, s. 465.
  17. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1878. Lwów: 1878, s. 454.
  18. Edward Zając: Szpital Powszechny w Sanoku. Szpital Specjalistyczny w Sanoku, s. 46.
  19. Wiadomości bieżące. „Przegląd Lekarski”. Nr 25, s. 308, 23 czerwca 1877. 
  20. Księga uchwał Rady miejskiej od maja 1878 do czerwca 1881. T. VII. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 57–58. [dostęp 2022-02-05].
  21. Jan Buszek. Posiedzenia towarzystw. „Przegląd Lekarski”. Nr 4, s. 33, 65, 24 stycznia 1874. 
  22. Spis Członków Towarzystwa lekarskiego krakowskiego. „Przegląd Lekarski”. Dodatek do Nr 8, s. 80, 19 lutego 1876. 
  23. August Kwaśnicki: Sprawozdanie z dwudziesto-pięcioletniej działalności Towarzystwa Lekarskiego Krakowskiego 1866–1891. Kraków: 1891, s. 29, 36.
  24. Redakcja. „Przegląd Lekarski”. Nr 49, s. 413, 433, 5 grudnia 1874. 
  25. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1879. Lwów: 1879, s. 22.
  26. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1879. Lwów: 1879, s. 447.
  27. Kronika miejscowa i zagraniczna. „Czas”. Nr 88, s. 2, 17 kwietnia 1879. 
  28. a b Nekrolog. jbc.bj.uj.edu.pl. [dostęp 2021-12-25].
  29. M. Krzykowski. Posiedzenia towarzystw. „Przegląd Lekarski”. Nr 48, s. 405–406, 28 listopada 1874. 
  30. M. Krzykowski. Przetoczenie krwi (transfusio sanguinis) wykonane z pomyślnym skutkiem. „Przegląd Lekarski”. Nr 2, s. 9–10, 9 stycznia 1875. 
  31. M. Krzykowski. O sposobie Esmarchowym operowania bezkrwawego. „Przegląd Lekarski”. Nr 4, s. 31–32, 20 stycznia 1875. 
  32. M. Krzykowski. Sprawozdanie o chorobach chirurgicznych leczonych w szpitalu powsz. w Sanoku w czasie od 1go sierpnia 1874 do sierp. 1875 r.. „Przegląd Lekarski”. Nr 43, s. 409–411, 23 października 1875. 
  33. M. Krzykowski. Sprawozdanie o chorobach chirurgicznych leczonych w szpitalu powsz. w Sanoku w czasie od 1go sierpnia 1874 do sierp. 1875 r. (dokończenie). „Przegląd Lekarski”. Nr 44, s. 417–419, 23 października 1875. 
  34. Maryjan Krzykowski. Spostrzeżenia chirurgiczne ze szpitala powszechnego w Sanoku. Rak przybłonkowy moszen (rak kominiarski). „Przegląd Lekarski”. Nr 52, s. 551, 23 grudnia 1876. 
  35. Maryjan Krzykowski. Spostrzeżenia chirurgiczne ze szpitala powszechnego w Sanoku. Chrząstniak kostniejący kości barowej zewnętrzny z przeobrażeniem torbielowem, wyłuszczenie barku – powrót – przerzuty w płucach. „Przegląd Lekarski”. Nr 8, s. 90–91, 24 lutego 1877. 
  36. Maryjan Krzykowski. Spostrzeżenia chirurgiczne ze szpitala powszechnego w Sanoku. Chrząstniak kostniejący kości barowej zewnętrzny z przeobrażeniem torbielowem, wyłuszczenie barku – powrót – przerzuty w płucach. „Przegląd Lekarski”. Nr 10, s. 110–111, 10 marca 1877. 
  37. Maryjan Krzykowski. Sprawozdanie o chorobach chirurgicznych leczonych w szpitalu powszechnym w Sanoku w czasie od sierpnia 1875 do stycznia 1877. „Przegląd Lekarski”. Nr 38, s. 438–440, 22 września 1877. 
  38. Maryjan Krzykowski. Sprawozdanie o chorobach chirurgicznych leczonych w szpitalu powszechnym w Sanoku w czasie od sierpnia 1875 do stycznia 1877. „Przegląd Lekarski”. Nr 39, s. 447–449, 29 września 1877.