Mart Saar
 Mart Saar (1932) | |
| Data i miejsce urodzenia |
16 września 1882 |
|---|---|
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci |
28 października 1963 |
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
Mart Saar (ur. 16 września 1882 w Hüpassaare koło Vastemõisy, zm. 28 października 1963 w Tallinnie)[1] – estoński kompozytor, organista, folklorysta i pedagog.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze lekcje muzyki otrzymał od ojca – z zawodu leśnika – który był też dobrym organistą i improwizatorem. Następnie jego nauczycielem muzyki w szkole parafialnej w Suure-Jaani był Joosep Kapp, ojciec kompozytora Artura Kappa[2]. W latach 1901–1911 studiował w Konserwatorium Petersburskim grę organową u Louisa Homiliusa oraz kompozycję pod kierunkiem Nikołaja Rimskiego-Korsakowa i Anatolija Ladowa[2][3].
Od 1911 wykładał w wyższej szkole muzycznej w Tartu. W 1921 przeniósł się do Tallinna, gdzie pracował jako organista i kompozytor oraz redaktor magazynu muzycznego „Muusikaleht”. W latach 1943–1956 wykładał kompozycję w Konserwatorium w Tallinnie. Wśród jego uczniów byli m.in. Ester Mägi i Jaan Rääts. Po 1956 całkowicie poświęcił się komponowaniu i folklorystyce[2][3].
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
We wczesnym okresie swojej twórczości Saar był pod silnym wpływem muzyki modernistycznej. W pieśni solowej Must lind (Black Bird) można dostrzeć wyraźne wpływy ekspresjonizmu, w preludiach na fortepian – impresjonizmu. Najbardziej zaawansowanym modernistycznie był atonalny utwór fortepianowy Skizze z chromatycznie przełamaną klasyczną tonalnością[1][2].
Potem Saar zwrócił się ku estońskiemu folklorowi. Tradycyjne pieśni ludowe, obfitujące w asonanse, aliteracje i nieregularne metrum, zafascynowały go tak dalece, że zaczął je gromadzić, analizować i katalogować. W tym celu odbył dwie wyprawy folklorystyczne w 1907 i 1910[2].
Był miniaturzystą specjalizującym się w małych formach muzycznych. Skomponował około 350 pieśni chóralnych a cappella i 180 pieśni solowych[2]. Wśród utworów instrumentalnych dominują utwory fortepianowe, których skomponował 120. Napisał też kilka większych kompozycji orkiestrowych, w tym kantaty[1][2][4].
Saar jest uznawany za współautora (wraz z Cyrillusem Kreekiem) charakterystycznego estońskiego stylu chóralnego, opartego na nieregularnych rytmach estońskich pieśni ludowych[4]. Razem z takimi kompozytorami estońskimi, jak Rudolf Tobias, Artur Kapp, Heino Eller i Cyrillus Kreek, miał istotny udział w kształtowaniu narodowej muzyki estońskiej[2][3].
W 1972 otrzymał pośmiertnie tytuł Ludowego Artysty Estońskiej SRR, a w jego domu w Hüpassaare urządzono muzeum poświęcone jego życiu i twórczości[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Humal 2004 ↓.
- ↑ a b c d e f g h i Mart Saar. [w:] Estonian Music Information Centre [on-line]. [dostęp 2018-04-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-09)]. (ang. • est.).
- ↑ a b c
Mart Humal: Saar, Mart. [w:] Oxford Music Online. Grove Music Online [on-line]. 2001-01-20. [dostęp 2018-04-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-09)]. via Oxford University Press. (ang.).
- ↑ a b Strimple 2005 ↓.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Mart Humal: Saar, Mart. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. S. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).
- Nick Strimple, Choral Music in the Twentieth Century, Pompton Plains: Amadeus Press, 2005, s. 164, ISBN 1-57467-074-3, via Google Book [dostęp 2018-04-07] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-07] (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Mart Saar w bazie AllMusic (ang.) (ang.)
- Dyskografia Mart Saar w bazie MusicBrainz (ang.) (ang.)
- Mart Saar w bazie Discogs.com (ang.) (ang.)
- Mart Saar w Estonian Music Information Centre (ang.)