Mateusz Kudła

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mateusz Kudła
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

16 września 1991
Chicago, USA

Zawód, zajęcie

reżyser, producent, reporter, youtuber

Miejsce zamieszkania

Kraków, Polska

Uczelnia

Uniwersytet Jagielloński

Pracodawca

KRK FILM

Rodzice

Anna, Tomasz

Krewni i powinowaci

Jadwiga i Stanisław Soleccy

Mateusz Kudła z producentką Anną Kokoszką-Romer na gali rozdania Polskich Nagród Filmowych „Orły”
Mateusz Kudła (pierwszy z prawej) na planie programu History Hiking
Mateusz Kudła (pierwszy z lewej) na światowej premierze filmu Polański, Horowitz. Hometown podczas Krakowskiego Festiwalu Filmowego
Mateusz Kudła, Roman Polański i Anna Kokoszka-Romer na planie filmu Polański, Horowitz. Hometown
Roman Polański, Ryszard Horowitz, Mateusz Kudła i ekipa zdjęciowa na planie filmu Polański, Horowitz. Hometown

Mateusz Kudła (ur. 16 września 1991 w Chicago) – polski dziennikarz telewizyjny, reporter, reżyser i producent filmów i seriali dokumentalnych, youtuber, członek Europejskiej Akademii Filmowej oraz Międzynarodowej Akademii Sztuki i Nauk Telewizyjnych przyznającej międzynarodowe nagrody Emmy.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 16 września 1991 roku w Chicago w Stanach Zjednoczonych. Jego rodzice, Anna i Tomasz, wrócili do Polski rok później. Posiada podwójne obywatelstwo[1].

Studiował amerykanistykę na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politycznych oraz dziennikarstwo na Wydziale Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie[2].

Członek Stowarzyszenia Filmowców Polskich, Stowarzyszenia Dziennikarzy RP oraz organizacji Reporterzy bez Granic. Członek Europejskiej Akademii Filmowej[3] oraz Międzynarodowej Akademii Sztuki i Nauk Telewizyjnych przyznającej międzynarodowe nagrody Emmy.[4][5] Współzałożyciel studia filmowego KRK FILM.

Media[edytuj | edytuj kod]

Pracę w mediach rozpoczął mając 18 lat. Jak wspomina, żeby móc podejść do egzaminów maturalnych musiał korzystać z urlopu w Portalu Onet, gdzie wówczas był fotoedytorem strony głównej.

Z telewizją TVN związany był nieprzerwanie przez 11 lat. Zaczynał w 2010 roku u boku Renaty Kijowskiej. Autor reportaży i materiałów informacyjnych dla telewizji informacyjnej TVN24, przede wszystkim dla programu Fakty po południu i głównego wydania Faktów TVN[6][7]. Przeprowadził rozmowy m.in. z reżyserami Romanem Polańskim[8] i Andrzejem Wajdą[9], byłym prezydentem Bronisławem Komorowskim[10], aktorami Janem Nowickim[11] i Jerzym Stuhrem[12], kompozytorem Michałem Urbaniakiem[13], ocaloną przez Oskara Schindlera byłą więźniarką niemieckich obozów koncentracyjnych Bronisławą "Niusią" Horowitz-Karakulską[14], założycielką Polskiej Akcji Humanitarnej Janiną Ochojską[15] czy perkusistą Marianem Lichtmanem.[16]

Za osiągnięcia dziennikarskie został w 2016 roku nagrodzony przez Stowarzyszenie Dziennikarzy RP, a w 2017 roku nominowany do Nagrody im. Bolesława Prusa[17][18].

Od 2018 do 2020 roku był wydawcą telewizji festiwalowej odbywającego się w Krakowie Międzynarodowego Festiwalu Kina Niezależnego Off Camera[19].

Filmy[edytuj | edytuj kod]

Jego krótkometrażowym debiutem dokumentalnym był Depozytariusz z 2014 roku (prod. TVN), który prezentowano między innymi na festiwalach filmowych w Los Angeles i Chicago w Stanach Zjednoczonych oraz nagrodzono na festiwalu filmowym w Southampton w Wielkiej Brytanii[20], a także dwukrotnie wyróżniono na amerykańskim The Best Shorts Competition[21].

Za film Ludzie z klisz (prod. TVN) został nagrodzony Złotym Delfinem na Festiwalu Telewizyjnym w Cannes[22] i Złotą Plakietką na Festiwalu Telewizyjnym w Chicago[23].

W 2015 roku zrealizował film dokumentalny Wilczur (prod. TVN) opowiadający historię Jacka Wilczura, członka Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce, badacza podziemnego kompleksu Riese i egzekutora Armii Krajowej w Górach Świętokrzyskich.[24][25]

W 2017 roku rozpoczął produkcję filmu Mady o żydowskiej dziewczynce ocalonej przez jego pradziadków od strony ojca, Jadwigi i Stanisława Soleckich[1]. Podczas wojny Soleccy ukrywali na strychu swojego domu w Korczynie Marlenę Wagner[26][27].

W 2018 roku w Budapeszcie rozpoczął produkcję filmu Powiernik[28][29]. Jego bohaterem jest Łukasz Kazek – pasjonat historii, który odkrywa depozyty ukryte przeszło 70 lat temu przez dawnych mieszkańców Gór Sowich, a następnie odszukuje ich właścicieli, by poznać ich historie.

W 2019 roku zrealizował film dokumentalny na podstawie wspomnień Dova Landau, byłego żydowskiego mieszkańca Brzeska w województwie małopolskim, byłego więźnia niemieckich obozów koncentracyjnych Auschwitz-Birkenau i Buchenwald[30][31]. Premiera obrazu wyprodukowanego przez Stowarzyszenie Pamięć i Dialog. Wspólna Historia odbyła się w 77. rocznicę likwidacji brzeskiego getta[32].

W 2022 roku, w związku z nominacją przez Polską Akademię Filmową do Polskich Nagród Filmowych „Orły”, Mateusz Kudła otrzymał zaproszenie i został przyjęty w szeregi Europejskiej Akademii Filmowej.[33]

Polański, Horowitz. Hometown[edytuj | edytuj kod]

W 2021 roku ukończył prace nad swoim pełnometrażowym debiutem dokumentalnym – filmem z udziałem Romana Polańskiego i Ryszarda Horowitza pt. Polański, Horowitz. Hometown, którego jest współproducentem i reżyserem[34][35][36][37]. Obraz przedstawia powrót Polańskiego i Horowitza – przyjaciół z krakowskiego getta – do miejsc, które pamiętają z dzieciństwa i młodości[38].

Kudła wraz ze współproducentką Anną Kokoszką-Romer odszukał oraz doprowadził do spotkania Romana Polańskiego z potomkiem chłopów, którzy podczas Holocaustu ukrywali małego Romana w swoim gospodarstwie na podkrakowskiej wsi[39]. Spotkanie skłoniło Romana Polańskiego do złożenia świadectwa w Instytucie Jad Waszem w Jerozolimie, co doprowadziło do przyznania przez Izrael Stefanii i Janowi Buchałom tytułu Sprawiedliwych wśród Narodów Świata[40][41][42][43][44][45].

Twórcy filmu zidentyfikowali również amerykański samolot, który został zestrzelony na oczach przyszłego reżysera. Ukrywając się u Buchałów w Wysokiej pod Wadowicami, 11-letni wówczas Roman był świadkiem ostatnich minut lotu bombowca, z którego tuż przed katastrofą wyskoczyli lotnicy na spadochronach. Autorzy dokumentu ustalili, że musiał to być samolot Consolidated B-24 Liberator Hell's Angel zestrzelony przez Niemców 13 września 1944 nad pobliskimi Zygodowicami. Producenci filmu zapoznali Polańskiego ze spisanym przez ocalałych członków załogi raportem, który opisuje ostatnie chwile jednostki[46].

Premiera filmu odbyła się 30 maja 2021 roku w Kinie "Kijów" podczas ceremonii otwarcia 61. Krakowskiego Festiwalu Filmowego w Krakowie[47]. Film został zakwalifikowany do Konkursu Polskiego Festiwalu[48][49]. Podczas festiwalu film zdobył nagrodę publiczności przyznaną przez Magazyn Filmowy SFP[50] oraz wyróżnienie w konkursie polskim[51]. W sierpniu 2021 roku film został zaprezentowany podczas BNP Paribas Dwa Brzegi – 15. Festiwalu Filmu i Sztuki w Kazimierzu Dolnym / Janowcu nad Wisłą, gdzie otrzymał nagrodę publiczności.[52]

20 sierpnia 2021 roku film trafił do dystrybucji w sieciach kin wielosalowych Cinema City, Helios oraz kinach studyjnych i lokalnych, gdzie zebrał w sumie 11 tys. widzów.[53] Od listopada 2021 roku film prezentowany jest przez sieć kanałów telewizyjnych Canal+ Premium[54].

16 marca 2022 roku Polska Akademia Filmowa nominowała Mateusza Kudłę i Annę Kokoszkę-Romer do Polskich Nagród Filmowych „Orły” w kategoriach Najlepszy Film Dokumentalny oraz Odkrycie Roku[55].

Film otrzymał także nagrodę jury „Portrety 2021” przyznawaną przez miesięcznik „Kraków i świat” pod patronatem Prezydenta Miasta Krakowa.[56] Międzynarodowa premiera filmu odbyła na czerwcu 2022 roku na Festiwalu Filmów Polskich w Nowym Jorku, gdzie obraz został uhonorowany nagrodą „Ponad granicami” im. Krzysztofa Kieślowskiego.[57]

YouTube[edytuj | edytuj kod]

W maju 2020 roku wspólnie z Łukaszem Kazkiem stworzył kanał YouTube pt. History Hiking, na którym co tydzień prezentuje materiały o tematyce historycznej oraz urban exploration. Kanał w ciągu pięciu miesięcy istnienia przekroczył liczbę 100 tys. subskrybentów zdobywając The Silver Creator Award, a po dwóch latach przekroczył liczbę 300 tys. subskrybentów. Średnia miesięczna oglądalność przekracza milion wyświetleń[58]. Za stworzenie kanału został nagrodzony w grudniu 2020 roku Brązowym BohaterONem oraz Złotym BohaterONem publiczności w kategorii dziennikarz[59]. We wrześniu 2023 roku został nominowany (wspólnie z Maciejem Regewiczem i Łukaszem Herodem) do Grand Video Awards w kategorii Edukacja, nauka technika za reportaż Łowca nazistów.[60]

We wrześniu 2021 roku założył, wspólnie z byłym rzecznikiem prasowym Komendanta Głównego Policji Marka Papały inspektorem Dariuszem Nowakiem, kanał YouTube pt. Kryminalny Patrol, na którym co tydzień prezentuje najciekawsze sprawy kryminalne prowadzone przez polskich i zagranicznych śledczych[61][62].

Od kwietnia 2022 prowadzi Ilustrowany Kanał Codzienny na którym popularyzuje wiedzę historyczną. W publikowanych każdego dnia odcinkach prezentuje najciekawsze wiadomości sprzed kilkudziesięciu lat, głównie z przedwojennych wydań Ilustrowanego Kuriera Codziennego do którego kanał nawiązuje nazwą[63].

W styczniu 2023 założył, wspólnie z aktorką, prezenterką i architektką wnętrz Olimpią Ajakaiye w roli prowadzącej oraz Anną Kokoszką-Romer w roli producentki, kanał Show Room, na którym co tydzień prezentują najciekawsze wnętrza polskich domów oraz porady architektoniczne.[64]

Filmografia[65][66][67][edytuj | edytuj kod]

Reżyser[edytuj | edytuj kod]

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

Filmowe[edytuj | edytuj kod]

Dziennikarskie[edytuj | edytuj kod]

Inne[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Agnieszka Komaniecka: Mateusz Kudła: w tej pracy kocham nieprzewidywalność. Moja Świdnica. [dostęp 2020-09-07]. (pol.).
  2. Małgorzata Zachara-Szymańska: Mateusz Kudła (Galeria Studentów IAiSP). YouTube. [dostęp 2021-06-12]. (pol.).
  3. Europejska Akademia Filmowa. [dostęp 2022-05-09]. (ang.).
  4. Julia Kalęba: Reżyser Mateusz Kudła został przyjęty do Akademii przyznającej Nagrody Emmy. [dostęp 2023-06-15]. (pol.).
  5. Anna Piątkowska: Krakowski reżyser w gronie przyznającym prestiżowe nagrody telewizyjne. [dostęp 2023-06-15]. (pol.).
  6. Mateusz Kudła. Polish Film Festival in Los Angeles. [dostęp 2018-06-12]. (ang.).
  7. Mateusz Kudła. krkfilm.com. [dostęp 2018-06-12]. (pol.).
  8. Mateusz Kudła: Roman Polański w wywiadzie dla „Faktów”. „Za czym tęsknię w Polsce? Za bliskimi ludźmi, których coraz mniej”. tvn24.pl. [dostęp 2020-09-07]. (pol.).
  9. Mateusz Kudła: Andrzej Wajda kończy 90 lat. W wywiadzie zdradza m.in. dlaczego ufundował muzeum poświęcone sztuce japońskiej. tvn24.pl. [dostęp 2020-09-07]. (pol.).
  10. Mateusz Kudła: "Korsarz" miał misję, wpadł w zasadzkę. Rodzina poprosiła o pomoc Żyda z AK. tvn24.pl. [dostęp 2020-09-07]. (pol.).
  11. Mateusz Kudła: Wywiad z Janem Nowickim. "Do tego żeśmy doszli, czyli krótko mówiąc do pełnego zidiocenia". tvn24.pl. [dostęp 2020-09-07]. (pol.).
  12. Mateusz Kudła: "Nas przyzwyczajono, że będziemy pod pręgierzem krytyki przez całe życie". Wywiad z Jerzym Stuhrem. tvn24.pl. [dostęp 2020-09-07]. (pol.).
  13. Mateusz Kudła: "To jest zły sen, to co się dzieje". tvn24.pl. [dostęp 2020-09-07]. (pol.).
  14. Mateusz Kudła: Niusia Horowitz: Zapytali brata, jakie miał zabawki w Auschwitz. Rozwalił się totalnie. TVN24 Go. [dostęp 2021-05-18]. (pol.).
  15. Mateusz Kudła: Janina Ochojska o walce z nowotworem. tvn24.pl. [dostęp 2020-09-07]. (pol.).
  16. Mateusz Kudła: Marian Lichtman w akcji #Hot16Challenge2. tvn24.pl. [dostęp 2021-09-09]. (pol.).
  17. Złota Gruszka i Zielona Gruszka. stowarzyszeniedziennikarzyrp.krakow.pl. [dostęp 2018-06-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-04)]. (pol.).
  18. Nagroda im. Bolesława Prusa 2017. Tygodnik Przegląd. [dostęp 2018-06-12]. (pol.).
  19. Katalog Festiwalowy. Off Camera. [dostęp 2019-03-16]. (pol.).
  20. Southampton International Film Festival. Southampton International Film Festival. [dostęp 2018-06-12]. (ang.).
  21. Winners Award of Merit March 2016. The Best Shorts Competition. [dostęp 2018-06-12]. (ang.).
  22. Dokumentalny film z Dolnego Śląska "Ludzie z klisz" z nagrodą w Cannes. Gazeta Wyborcza. [dostęp 2018-06-12]. (pol.).
  23. Wielki sukces "Ludzi z klisz" w Chicago. Radio Wrocław. [dostęp 2018-06-12]. (pol.).
  24. Wilczur. FilmPolski.pl. [dostęp 2021-06-21]. (pol.).
  25. Wilczur. TVN24. [dostęp 2021-06-21]. (pol.).
  26. Władysław Bartoszewski: Ten jest z Ojczyzny mojej. Polacy z pomocą Żydom. 1939–1945. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2013, s. 577-579. ISBN 978-83-240-2790-3. (pol.).
  27. The Solecki Family. Jad Waszem. [dostęp 2019-03-16]. (ang.).
  28. "Powiernik": film Mateusza Kudły odkryje tajemnice Dolnego Śląska. Onet. [dostęp 2019-03-16]. (pol.).
  29. Rozpoczęły się zdjęcia do nowego filmu o tajemnicach Dolnego Śląska. Radio Wrocław. [dostęp 2019-03-16]. (pol.).
  30. Dov Landau. Moje Brzesko (2020). Trailer filmu dokumentalnego [online], YouTube [dostęp 2020-09-07] (pol.).
  31. W Brzesku powstaje film na podstawie wspomnień Pana Landau [online], Stowarzyszenie "Pamięć i Dialog. Wspólna historia" [dostęp 2020-09-07] (pol.).
  32. Mija 77 lat od czasu likwidacji brzeskiego getta [online], Radio RDN [dostęp 2020-09-07] (pol.).
  33. Europejska Akademia Filmowa zaprosiła nowych filmowców z Polski. [dostęp 2022-05-10]. (pol.).
  34. Roman Polanski Returns to Poland to Shoot Film About His Childhood [online], The Hollywood Reporter [dostęp 2018-06-12] (ang.).
  35. Roman Polanski visits site of ghetto where he was held during Holocaust [online], The Times of Israel [dostęp 2018-06-12] (ang.).
  36. Testament Polańskiego. Reżyser kręcił w Krakowie film o sobie [online], Dziennik Gazeta Prawna [dostęp 2018-06-12] (pol.).
  37. Polański w Krakowie [online], Tygodnik Powszechny [dostęp 2018-06-12] (pol.).
  38. Trwają prace nad filmem o dzieciństwie i młodości Romana Polańskiego [online], rmf24.pl [dostęp 2018-06-12] (pol.).
  39. Rodzina, która ukrywała Romana Polańskiego. TVN24 Go. [dostęp 2020-10-16]. (pol.).
  40. Polanski findet Enkel seiner Retter. Frankfurter Allgemeine Zeitung. [dostęp 2020-10-16]. (niem.).
  41. Israel honours Poles who hid Polanski during WWII. RTL Today. [dostęp 2020-10-16]. (ang.).
  42. Potomek rodziny Buchałów z Wysokiej, która ocaliła Romana Polańskiego podczas okupacji, otrzymał medal od Izraela. Dziennik Polski. [dostęp 2020-10-16]. (pol.).
  43. Roman Polanski honors Poles who saved him from the Holocaust. Associated Press. [dostęp 2020-10-16]. (ang.).
  44. "Roman Polański szukał mojej rodziny, chciał podziękować". Portal Onet. [dostęp 2020-10-16]. (pol.).
  45. Israel to honour Poles who hid Polanski during WWII. France 24. [dostęp 2020-10-16]. (ang.).
  46. Adam Michnik, Jarosław Kurski: Roman Polański do Michnika i Kurskiego: Czego ode mnie chcecie? Cokolwiek powiem, będzie jeszcze gorzej. Gazeta Wyborcza. [dostęp 2020-09-07]. (pol.).
  47. Film "Polański, Horowitz. Hometown" miał premierę w Krakowie. Fakty TVN. [dostęp 2021-06-01]. (pol.).
  48. Film z Romanem Polańskim i Ryszardem Horowitzem otworzy 61. Krakowski Festiwal Filmowy. Krakowski Festiwal Filmowy. [dostęp 2021-05-18]. (pol.).
  49. Film z Polańskim i Horowitzem otworzy 61. Krakowski Festiwal Filmowy. Jewish.pl. [dostęp 2021-05-18]. (pol.).
  50. Zwycięzcy 61. Krakowskiego Festiwalu Filmowego. Krakow Film Festival. [dostęp 2021-06-06]. (pol.).
  51. Gala Industry. Pierwsze nagrody 61. KFF. Krakow Film Festival. [dostęp 2021-06-06]. (pol.).
  52. BNP Paribas Dwa Brzegi — zwycięzcy plebiscytu publiczności. Dwa Brzegi. [dostęp 2021-08-10]. (pol.).
  53. Polański, Horowitz. Hometown - oficjalna strona filmu. [dostęp 2021-09-09]. (pol.).
  54. „Polański, Horowitz. Hometown” w stacjach Canal+. satkurier.pl. [dostęp 2022-03-16]. (pol.).
  55. Nominacje 24. ORŁÓW- Nagród Polskiej Akademii Filmowej. Polskie Nagrody Filmowe. [dostęp 2022-03-16]. (pol.).
  56. Konkurs Portrety 2021. Miesięcznik Krakow. [dostęp 2022-05-09]. (pol.).
  57. "Żeby nie było śladów" i "Polański, Horowitz. Hometown" zwycięzcami 17. FFP w Nowym Jorku. Dziennik. [dostęp 2022-06-08]. (pol.).
  58. History Hiking. youtube.com. [dostęp 2020-09-07]. (pol.).
  59. Łukasz Kazek i Mateusz Kudła. BohaterON. [dostęp 2020-12-15]. (pol.).
  60. Poznaliśmy zwycięzców Grand Video Awards 2023. 47 filmów w finale". Grand Video Awards. [dostęp 2023-10-12]. (pol.).
  61. Były rzecznik policji Dariusz Nowak założył nowy kanał na YouTubie. Wirtualne Media. [dostęp 2022-03-16]. (pol.).
  62. Kryminalny Patrol. YouTube. [dostęp 2022-03-16]. (pol.).
  63. Ilustrowany Kanał Codzienny. YouTube. [dostęp 2022-05-23]. (pol.).
  64. Była prezenterka TVN i TVP z kanałem na YouTube. Wirtualne Media. [dostęp 2023-03-16]. (pol.).
  65. Mateusz Kudła. FilmPolski.pl. [dostęp 2018-06-12]. (pol.).
  66. Mateusz Kudła. IMDB. [dostęp 2018-06-12]. (ang.).
  67. Nowy film twórców "Ludzi z Klisz". Telewizja Sudecka. [dostęp 2018-06-12]. (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]