Michał Lipcsey-Steiner

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Michał Steiner
Mihály Steiner
Ilustracja
mjr Michał Steiner (przed 1939)
major piechoty major piechoty
Data i miejsce urodzenia

4 kwietnia 1897
Léva

Data i miejsce śmierci

9 sierpnia 1943
Fayed

Przebieg służby
Lata służby

1914–1943

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

67 Pułk Piechoty

Stanowiska

dowódca batalionu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

Odznaczenia
Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje - dwukrotnie ranny
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Srebrny Wawrzyn Akademicki Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Złoty za Długoletnią Służbę Medal Srebrny za Długoletnią Służbę Krzyż Komandorski Orderu Węgierskiego Zasługi (wojskowy) Krzyż Oficerski Orderu Węgierskiego Zasługi (wojskowy) Medal Pamiątkowy Jubileuszowy 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej Medal Zwycięstwa (międzyaliancki) Medal Obrony (Wielka Brytania) Medal Wojny 1939–1945 (Wielka Brytania)

Michał Steiner[a], właśc. Mihály Steiner, także Lipcsey-Steiner (ur. 4 kwietnia 1897 w Léva, zm. 9 sierpnia 1943 w Fayed) – major piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari, z pochodzenia Węgier, pisarz i działacz społeczny.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się jako Mihály Steiner 4 kwietnia 1897 w Léva[2][3][4]. Z pochodzenia był Węgrem[5]. Był synem Aleksandra i Alicji z domu Spiz, wyznania ewangelicko-augbsurskiego[3].

Podczas I wojny światowej od 1914 służył w szeregach Legionach Polskich[5][6]. Był żołnierzem 3 pułku piechoty, 4 pułku piechoty, 2 pułku piechoty[4]. W 1917 kształcił się w szkole oficerskiej, a następnie był internowany w Maramarossziget[3]. Później wcielony do armii austriackiej i wysłany na front włoski, służąc w 5 pułku inżynierii od sierpnia 1917 do kresu wojny w listopadzie 1918[3].

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego[5]. Od końca 1918 służył w 2 pułku piechoty Legionów w stopniu podporucznika[3]. W lutym 1919 został awansowany na stopień porucznika piechoty ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[7][8][3]. Na przełomie 1919/1920 uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej, pełnił funkcję dowódcy oddziału zwiadowczego 3 Dywizji Piechoty Legionów[4]. Po wojnie pozostał zawodowym oficerem armii polskiej, będąc jedynym Węgrem w tej służbie[4]. Do lipca 1920 był oficerem 2 pułku piechoty Legionów[3]. Od lipca 1922 służył w 77 pułku piechoty w Lidzie[9][10][3]. Od kwietnia 1925 był żołnierzem 86 pułku piechoty[3][4]. Od grudnia 1925 służył w 71 pułku piechoty[3]. Od maja 1926 służył w Naczelnym Dowództwie[3] lub Generalnym Inspektoracie Sił Zbrojnych[4]. 12 kwietnia 1927 prezydent RP nadał mu stopień kapitana z dniem 1 stycznia 1927 i 4. lokatą w korpusie oficerów piechoty[11][12]. W lutym 1928 został przeniesiony z Centrum Wyższych Studiów Wojskowych do 60 pułku piechoty w Ostrowie Poznańskim[13][14]. Od lutego 1930 do listopada 1938 był oficerem 80 pułku piechoty w Słonimiu[15][3][4]. W nocy z 28 na 29 września 1934 w kawiarni „Paradis” w Warszawie sprowokował awanturę z kapralem podchorążym Witoldem Szyszkowskim ze Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie. Interweniującemu oficerowi kontrolnemu Komendy Miasta, kapitanowi Ignacemu Raczkowskiemu oświadczył, że jest oficerem przydzielonym do Oddziału II SG (kurierem dyplomatycznym), co nie było prawdą[16]. Na stopień majora został awansowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 56. lokatą w korpusie oficerów piechoty[17][18].

Dokonał ewidencji węgierskich żołnierzy Legionów Polskich w I wojnie światowej[5]. Pod koniec lat 20. podjął się przekładu na język węgierski publikacji pt. Rok 1920 autorstwa Marszałka Józefa Piłsudskiego, wydanego w 1934[5]. Pełnił rolę pośrednika w kontaktach pomiędzy Związkiem Legionistów Polskich a Węgrami[19]. Udzielał się w działalności Towarzystwa Polsko-Węgierskiego[4]. W 1934 wydał na Węgrzech własną publikację zatytułowaną Wielki Marszałek Polski Józef Piłsudski oraz dokonał przekładu dzieł Marszałka pt. Moje pierwsze boje[4]. W 1937 wydał pracę pt. Marszałek Śmigły-Rydz[4]. Ponadto wygłaszał w ojczyźnie odczyty na temat obu polskich marszałków[4]. W 1935 otrzymał tytuł członka honorowego Koła Pisarzy Akademii Węgierskiej[4].

Od listopada 1938 był dowódcą I batalionu 67 pułku piechoty w Brodnicy[20][3][5][21][22]. Na tym stanowisku brał udział w kampanii wrześniowej po wybuchu II wojny światowej[3]. 17 września 1939 mianowany dowódcą 14 pułku piechoty Ziemi Kujawskiej, po którego rozbiciu przedostał się dwa dni później do stolicy[3]. Do końca września 1939 brał udział w obronie Warszawy[3]. Następnie krótkotrwale w niewoli, wydostał się na wolność i 6 października zgłosił do Specjalnej Jednostki Operacyjnej[3].

Pod koniec listopada 1939 przedostał się do Węgier, a w grudniu na obszar Francji[3]. W marcu 1940 przybył na Węgry do służby w polskim ataszacie wojskim jako oficer wywiadu[3]. Tam w lipcu 1940 został aresztowany przez faszystów węgierskich, po czym we wrześniu uciekł z niewoli[3]. W październiku 1940 przedostał się do Palestyny i został oficerem Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie[2][3][23]. Od października 1940 służył w ośrodku szkoleniowym, od kwietnia 1941 w centrum zbiorczym[3]. W późniejszym czasie był leczony[3]. Zmarł 9 sierpnia 1943 w Fayed na ziemi egipskiej[2][5][3]. Został pochowany na cmentarzu wojskowym w Geneifa (miejsce: 5-G-1); później administracyjnie położony w Fajid[2][3].

Był żonaty z Zofią Tokarczyk[3].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ 19 marca 1936 ogłoszono sprostowanie imienia i daty urodzenia z „Michał Mieczysław Steiner ur. 6 kwietnia 1897” na „Michał Steiner ur. 4 kwietnia 1897”[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 19 marca 1936, s. 13.
  2. ↑ a b c d Wykaz poległych i zmarłych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na obczyźnie w latach 1939–1945. Londyn: Instytut Historyczny im. Gen. Sikorskiego, 1952, s. 196.
  3. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj Jerzy Wultański. Michał Lipcsey-Steiner. „Ziemia Michałowska. Gazeta Brodnicka”. Nr 16 (147), s. 16, 8 września 1996. 
  4. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Jacek Woyno: Węgrzy w Legionach Polskich. Michał Lipcsey-Steiner. caw.wp.mil.pl. s. 19-20. [dostęp 2018-08-29].
  5. ↑ a b c d e f g Endre László Varga. Źródła i dokumenty do dziejów legionistów węgierskich służących w Legionach Polskich w latach 1914−1918. „Niepodległość i Pamięć”. Nr 2 (50), s. 1, 2015. 
  6. ↑ Endre László Varga: Bratanki w Legionach. naszdziennik.pl, 2013-11-08. [dostęp 2018-08-29].
  7. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 424.
  8. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 373.
  9. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 346.
  10. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 303.
  11. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 20 kwietnia 1927, s. 121.
  12. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 74.
  13. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 14 lutego 1929, s. 33.
  14. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 220.
  15. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 61, 608.
  16. ↑ Kpt. Steiner Michał z 80 pp legitymowanie się przynależnością do Oddziału II SG. [w:] Oddział II, sygn. I.303.4.494, s. 41–45 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-05-19].
  17. ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 379.
  18. ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 26.
  19. ↑ Endre László Varga. Źródła i dokumenty do dziejów legionistów węgierskich służących w Legionach Polskich w latach 1914–1918 (cz. 3). „Niepodległość i Pamięć”. Nr 3 (51), s. 267, 2015. 
  20. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 627.
  21. ↑ 67 p.p.. polishinstitute.com. [dostęp 2018-08-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-06)].
  22. ↑ Radosław Stawski: Schron z historią na tablicy. czasbrodnicy.pl, 2017-11-21. [dostęp 2018-08-29].
  23. ↑ Żołnierze PZS na Zachodzie. caw.wp.mil.pl. [dostęp 2018-08-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-19)].
  24. ↑ M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 352.
  25. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938, s. 9.
  26. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 61.
  27. ↑ M.P. z 1934 r. nr 259, poz. 339.
  28. ↑ M.P. z 1935 r. nr 257, poz. 306.
  29. ↑ a b Jerzy Wultański podał, że Michał Lipcsey-Steiner otrzymał Oficerski Krzyż Zasługi i Komandorski Krzyż Zasługi.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Michał_Lipcsey-Steiner&oldid=70403367”